W zestawieniu 10. najlepszych filmów o polityce poznajemy życiorysy wielu znakomitych postaci. Harvey Milk, Dick Cheney czy Steve Biko to osoby wybitne, których działalność miała kluczowe znaczenie dla światowej polityki. Thrillery polityczne rozgrywają się na najwyższych szczeblach władzy. Są więc ryzykowną łamigłówką, w której można zyskać lub stracić wszystko. W końcu polskie filmy polityczne w dogłębny sposób badają niewygodne tematy w ramach kina moralnego niepokoju.
Spis treści:
- Miejsce 10: Idy marcowe (2011) – kampania wyborcza w USA
- Miejsce 9: Obywatel Milk (2008) – walka o równouprawnienie
- Miejsce 8: Vice (2018) – prezydentura George'a W. Busha
- Miejsce 7: Człowiek z żelaza (1981) – wydarzenia w Stoczni Gdańskiej
- Miejsce 6: Krzyk wolności (1987) – sprzeciw wobec apartheidu w RPA
- Miejsce 5: Wszyscy ludzie prezydenta (1976) – historia afery Watergate
- Miejsce 4: Pan Smith jedzie do Waszyngtonu (1939) – nadużycia w polityce USA
- Miejsce 3: Popiół i diament (1958) – nierówna walka z partią komunistyczną
- Miejsce 2: Dzień szakala (1973) – zamach na prezydenta Francji
- Miejsce 1: Człowiek z marmuru (1976) – polska polityka lat 70.
- Pozostałe filmy polityczne, które warto obejrzeć
Miejsce 10: Idy marcowe (2011) – kampania wyborcza w USA
Głównym bohaterem filmu jest Stephen Meyers (Ryan Gosling). Doświadczony polityk prowadzi kampanię wyborczą kandydata z Partii Demokratów, Mike'a Morrisa (George Clooney). Szczerze wierzy w jego charyzmę i kompetencje. Nawet kiedy szef konkurencyjnej partii składa mu ofertę pracy, Meyers odmawia, ponieważ stawia tylko na tego jednego gościa.
Jego naiwna wiara w ideały przechodzi kryzys, kiedy poznaje stażystkę Molly (Evan Rachel Wood). Zaczyna z nią romansować, a w miarę jak pogłębiają się ich relacje, wychodzą na jaw brudne fakty z życia kandydata na prezydenta USA.
Film „Idy marcowe” w reżyserii George'a Clooneya zdobył Nagrodę Briana na MFF w Wenecji w 2011.
Ocena na Filmwebie: 7,0
Miejsce 9: Obywatel Milk (2008) – walka o równouprawnienie
„Obywatel Milk” to niesamowity film na faktach. Opowiada historię pierwszego w historii USA polityka, który otwarcie przyznał, że jest homoseksualistą. W 1977 r. został wybrany do Rady Miasta San Francisco, gdzie mógł oficjalnie walczyć o równe prawa dla osób LGBT. Rok później razem z burmistrzem Georgem Moscone (Victor Garber) został zastrzelony przez Dana White'a (Josh Brolin), byłego członka rady.
Film w reżyserii Gusa Van Santa miał premierę dzień przed 30. rocznicą śmierci Harveya Milka (Sean Penn). W 2009 r. został nagrodzony dwoma Oscarami – za najlepszą rolę pierwszoplanową i najlepszy scenariusz oryginalny (Dustin Lance Black).
Tytuł pojawił się również w rankingu najlepszych filmów o gejach.
Ocena na Filmwebie: 7,1.
Miejsce 8: Vice (2018) – prezydentura George'a W. Busha
W filmie „Vice” Adama McKaya historia wiceprezydenta za rządów George'a W. Busha przedstawiona jest z dużą dawką humoru. Dick Cheney (Christian Bale) to prawa ręka prezydenta w latach 2001–2009. Jego ambicje daleko wykraczają poza dotychczasowe obowiązki, na co pozwala układ zawarty pomiędzy nim a prezydentem.
Film jest oparty na prawdziwej biografii polityka. Narratorem opowieści jest fikcyjny weteran wojen w Afganistanie i Iraku. Produkcja została nagrodzona Oscarem w 2019 r. (w kategorii najlepsza charakteryzacja i fryzury) i Złotym Globem – najlepszy aktor w komedii lub musicalu (Christian Bale).
Ocena na Filmwebie: 7,3.
Miejsce 7: Człowiek z żelaza (1981) – wydarzenia w Stoczni Gdańskiej
Akcja rozgrywa się w Polsce podczas wydarzeń sierpniowych w 1980 r. Głównym bohaterem jest dziennikarz, pracujący dla rządowej gazety. Winkel (Marian Opania) dostaje zlecenie, aby nakręcić reportaż, który skompromituje działacza Komitetu Strajkowego, Macieja Tomczyka (Jerzy Radziwiłowicz). Dzięki znajomości z Dzidkiem (Bogusław Linda), udaje mu się wejść na teren stoczni.
Dociekliwy dziennikarz trafia w końcu do żony Tomczyka, Agnieszki (Krystyna Janda). Rozmowa z nią ma decydujący wpływ na dalsze losy reportażu.
„Człowiek z żelaza” Andrzeja Wajdy opowiada dalsze losy „Człowieka z marmuru” z 1976 r. Film zdobył Złotą Palmę w Cannes w 1981 r.
Ocena na Filmwebie: 7,5.
Miejsce 6: Krzyk wolności (1987) – sprzeciw wobec apartheidu w RPA
Tym razem przenosimy się do RPA z lat 70. XX wieku. Steven Biko (Denzel Washington) jest działaczem na rzecz równouprawnienia rdzennej ludności, co nie podoba się rządzącym. W marcu 1973 r. otrzymuje zakaz przemówień publicznych. Karalna jest nawet rozmowa z więcej niż jedną osobą. Jednak restrykcyjne ograniczenia nie zamykają mu ust.
W 1977 r. zostaje aresztowany za działalność w organizacji Black Cosciousness (rząd RPA określał grupę jako „Black Nazi”). Po ponad trzech tygodniach przesłuchiwań i tortur umiera. Jak się okazuje później, śmierć następuje w wyniku obszernych uszkodzeń mózgu. Ówczesne władze RPA podają, że przyczyną jest strajk głodowy.
Film biograficzny „Krzyk wolności” w reżyserii Richarda Attenborough zdobył nagrodę BAFTA w kategorii najlepszy dźwięk.
Ocena na Filmwebie: 7,5.
Miejsce 5: Wszyscy ludzie prezydenta (1976) – historia afery Watergate
„Wszyscy ludzie prezydenta” to film polityczny o aferze Watergate z 1972 r. Ujawnienie nielegalnych działań Komitetu Reelekcji Prezydenta spowodowało dymisję Richarda Nixona w 1974 r. Fabuła skupia się na działaniach dwóch dziennikarzy Washington Post – Carla Bernsteina (Dustin Hoffman) i Boba Woodwarda (Robert Redford). Docierają oni do źródła, które znane jest pod pseudonim „Głębokie Gardło”, i dzięki niemu publikują materiały potwierdzające włamanie do siedziby sztabu wyborczego Partii Demokratów.
Thriller polityczny w reżyserii Alana J. Pakuli został zrealizowany na podstawie książki dziennikarzy z Washington Post. Film zdobył cztery Oscary w 1977 r. za najlepszą rolę drugoplanową (Jason Robards jako Ben Bradlee), najlepszy scenariusz adaptowany (William Goldman), dźwięk i scenografię.
Ocena na Filmwebie: 7,6.
Miejsce 4: Pan Smith jedzie do Waszyngtonu (1939) – nadużycia w polityce USA
Jefferson Smith (James Stewart) uchodzi za prostodusznego i naiwnego człowieka. Dlatego zostaje wybrany na następcę zmarłego senatora. Skorumpowani przez milionera, Jima Taylora, politycy liczą na to, że łatwo zmanipulują młodego aktywistę. Jednak Jefferson Smith nie daje się urobić tak łatwo.
Monochromatyczny obraz Franka Capry z dużym dystansem i poczuciem humoru opowiada o brudnym obliczu amerykańskiej polityki. Film został nagrodzony Oscarem w 1940 r. za najlepsze oryginalne materiały do scenariusza. Zapoczątkował także aktorską karierę Jamesa Stewarta. Gwiazda wystąpiła później w takich hitach jak: „To wspaniałe życie”, „Zawrót głowy” czy „Anatomia morderstwa”.
Ocena na Filmwebie: 7,7.
Miejsce 3: Popiół i diament (1958) – nierówna walka z partią komunistyczną
Akcja filmu rozgrywa się zaraz po II wojnie światowej. Maciek Chełmicki (Zbigniew Cybulski), były żołnierz AK, otrzymuje rozkaz likwidacji Szczuki, sekretarza PPR (Wacław Zastrzeżyński). Razem z dwoma innymi żołnierzami, Andrzejem (Adam Pawlikowski) i Drewnowskim (Bogumił Kobiela) organizują zasadzkę przy wiejskiej kapliczce. Zamach nie udaje się – okazuje się, że w wojskowym samochodzie zamiast komunisty są robotnicy z cementowni. Szuka przejeżdża chwilę później w identycznym aucie.
Partyjny działacz dowiaduje się o tym, kto czyha na jego życie i nie zamierza bezczynnie przypatrywać się obiegowi zdarzeń. Tymczasem Maciek zakochuje się w Krystynie (Ewa Krzyżewska) i ma już dość politycznych afer.
„Popiół i diament” Andrzeja Wajdy to jeden z najważniejszych obrazów polskiej szkoły filmowej. Pomimo niechlubnej sławy autora książki (Jerzy Andrzejewski), na podstawie której powstał scenariusz, film do dzisiaj zachwyca doskonałą grą aktorską, a także licznymi odniesieniami do literatury i muzyki romantycznej. W jeden ze scen Krystyna czyta wiersz Norwida, a uczestnicy bankietu tańczą do poloneza Chopina.
Film otrzymał nagrodę na MFF w Wenecji i Złotą Kaczkę jako najlepszy film polski w 1959 r.
Ocena na Filmwebie: 7,7.
Zobacz także: Najlepsze filmy o zimnej wojnie – TOP 10
Miejsce 2: Dzień szakala (1973) – zamach na prezydenta Francji
„Dzień szakala” to opowieść o francuskiej organizacji terrorystycznej OAS, która na początku lat 60. XX wieku przeprowadziła serię nieudanych zamachów na prezydenta Charlesa de Gaulle'a (Adrien Cayla-Legrand). Po kolejne porażce grupa wynajmuje płatnego zabójcę z Anglii o pseudonimie Szakal (Edward Fox). Z ramienia władzy do schwytania zabójcy zostaje wyznaczony komisarz Claude Lebel (Michael Lonsdale). Obydwaj są mistrzami swojego fachu.
Film w reżyserii Freda Zinnemanna zdobył nagrodę BAFTA w 1974 r. za najlepszy montaż.
Ocena na Filmwebie: 7,7.
Zobacz także: Filmy akcji – rozrywka na wysokich obrotach
Miejsce 1: Człowiek z marmuru (1976) – polska polityka lat 70.
Młoda studentka szkoły filmowej, Agnieszka (Krystyna Janda), zbiera materiały do dokumentu o Mateuszu Birkucie (Jerzy Radziwiłowicz), przodowniku pracy z Nowej Huty. Nie zamierza jednak powielać tego, co przekazują oficjalne media. W toku poszukiwań dociera do informacji, które mogą zagrażać obecnej władzy. Jednocześnie cały czas nie może dowiedzieć się tego, co naprawdę stało się z Birkutem. Do czasu, gdy trafia na jego syna, Maćka.
Mateusz Birkut to fikcyjny bohater, wzorowany na postaci Piotra Ożańskiego, rekordzisty w ilości układania cegieł podczas budowy Nowej Huty.
„Człowiek z marmuru” Andrzeja Wajdy został nagrodzony na festiwalu w Cannes w 1978 r. Reżyser odebrał także Nagrodę Dziennikarzy na festiwalu Złote lwy w 1977 r. Krystyna Janda otrzymała Złote Grono na Lubuskim Lecie Filmowym w 1978 r. za rolę dociekliwej studentki.
Ocena na Filmwebie: 7,7.
Pozostałe filmy polityczne, które warto obejrzeć
Poniżej – lista uzupełniająca powyższe TOP 10, czyli bonus od nas dla wszystkich zainteresowanych kulisami politycznych intryg:
- Śmierć prezydenta (1977) – polski film o zabójstwie Gabriela Narutowicza w 1922 r. Reżyseria: Jerzy Kawalerowicz,
- Malcolm X (1992) – dramat biograficzny o rywalizacji Malcolma X (Denzel Washington) z Martinem Lutherem Kingiem o poparcie ludności afroamerykańskiej w latach 60. Reżyseria: Spike Lee,
- Fahrenheit 9.11 (2004) – film dokumentalny Michaela Moore'a o powiązaniach USA z organizacjami terrorystycznymi,
- Żelazna Dama (2011) – film biograficzny o Margaret Thatcher (Meryl Streep), byłej premier Wielkiej Brytanii. Reżyseria: Phyllida Lloyd,
- Sama przeciw wszystkim (2016) – fascynująca opowieść o największej lobbystce z Waszyngtonu, Elizabeth Sloane (Jessica Chastain). Reżyseria: John Madden,
- Czas mroku (2017) – film biograficzny o Winstonie Churchillu (Gary Oldman), premierze Wielkiej Brytanii z czasów II wojny światowej i po wojnie. Reżyseria: Joe Wright.
