Najlepsze polskie filmy wojenne. Ranking Top 10

Z ust muzyka Romana Tokarskiego (Jerzy Duszyński) poznajemy historię okupacji niemieckiej w Warszawie. Jako członek ulicznej orkiestry oraz organizacji podziemnej, Tokarski brał udział w przewożeniu do Warszawy broni oraz nielegalnych wydawnictw, a później w powstaniu warszawskim. Opowieści Tokarskiego przeplatane są epizodami z codziennego życia warszawiaków podczas okupacji. Każdy z nich powiązany jest z konkretnymi piosenkami. Patriotyczne i satyryczne utwory potrafiły podnieść na duchu i pomagały przetrwać najtrudniejsze chwile.

„Zakazane piosenki” to pierwszy pełnometrażowy powojenny polski film fabularny. Pierwsza wersja filmu Buczkowskiego miała swoją premierę w 1947 roku. Zarzucano jej łagodzenie zbrodni niemieckich, przez co ostatecznie została wycofana z kin. Wróciła w zmienionej wersji rok później. Realizację filmu poprzedzono poszukiwaniem osób, które w trakcie wojny wykonywały antyniemieckie piosenki, jak również tych będących w posiadaniu ich zapisów. W efekcie w „Zakazanych piosenkach” znalazło się czternaście takich utworów. W filmie wystąpili m.in. Danuta Szaflarska, Jan Świderski, Hanka Bielicka i Alina Janowska.

I wojna światowa zbliża się ku końcowi. Kompania wartownicza w jednym z węgierskich miast trafia pod twardą rękę nowego zastępcy dowódcy, von Nogaya (Wojciech Pokora). Zamierza on ukrócić panującą tu degrengoladę i przekształcić niesubordynowanych podwładnych w cesarsko-królewską armię. Stosowane przez niego metody twardej ręki nie podobają się Polakowi Kaniowskiemu (Marek Kondrat), który nieźle się tu urządził. Razem z wiernymi druhami: Węgrem Benedekiem (Zoltán Bezerédy) i Austriakiem Haberem (Wiktor Zborowski) decydują się na ucieczką. Dołączają do nich Włoch Baldini (Jacek Sas-Uhrynowski) oraz Czech Chudej (Róbert Koltai).

Oparty na motywach powieści pod tym samym tytułem autorstwa Kazimierza Sejdy, komediowy film Janusza Majewskiego „C.K. Dezerterzy” nazywany jest często polską odpowiedzią na „Przygody dobrego wojaka Szwejka”. Nagrodzony w 1986 roku Złotą Kaczką dla najlepszego filmu roku w 1998 doczekał się kontynuacji. „Złoto dezerterów:” nie spotkało się jednak z ciepłym przyjęciem wśród widzów. „C.K. Dezerterzy” to nie tylko jeden z najlepszych polskich filmów wojennych, ale również jedna z najlepszych polskich komedii. Rola Wojciecha Pokory przeszła do historii polskiego kina.

Zrealizowane przez Jana Komasę „Powstanie Warszawskie” to film wyjątkowy. Pierwszy na świecie film fabularny, który w całości został zmontowany z pokoloryzowanych materiałów dokumentalnych. Przedstawia historię dwóch młodych bohaterów, którzy stają się świadkami walk powstańczych. Z pomocą nowoczesnej technologii autentyczne kroniki filmowe z 1944 roku zostały poddane obróbce cyfrowej, dodane zostały również dialogi. Producentem filmu było Muzeum Powstania Warszawskiego.

W trakcie realizacji filmu udało się ustalić tożsamość wielu osób, których poświęcenie pozwoliło na zarejestrowanie materiałów pokazujących z pierwszej ręki przebieg powstania warszawskiego. Podobnie zidentyfikowanych zostało wiele osób, które możemy tu oglądać na ekranie.

Oparty na prawdziwych wydarzeniach film Jana Łomnickiego opowiada o losach trzech harcerzy walczących w Szarych Szeregach z niemieckim okupantem. To Tadeusz Zawadzki, pseudonim Zośka (Mirosław Konarowski), Jan Bytnar „Rudy” (Cezary Morawski) oraz Maciej Dawidowski „Alek” (Ryszard Gajewski). Kiedy „Rudy” zostaje aresztowany przez Gestapo, przyjaciele podejmują decyzję o odbiciu go z rąk oprawców. 26 marca 1943 roku w okolicach Arsenału ruszają do akcji.

„Akcja pod Arsenałem” powstała na motywach powieści „Kamienie na szaniec” Aleksandra Kamińskiego oraz „Akcja pod Arsenałem” Stanisława Broniewskiego. Autor tej drugiej, pseudonim „Orsza”, był naczelnikiem konspiracyjnym Szarych Szeregów oraz dowódcą akcji. Służył on swoim doświadczeniem jako konsultant na planie filmu Łomnickiego. „Akcję pod Arsenałem” można podzielić na dwie części. W pierwszej zarysowane zostały postaci trzech głównych bohaterów, druga opowiada o samej akcji: jej przebiegu i przygotowaniach.

Nominowany do Oscara w kategorii dla najlepszego filmu nieanglojęzycznego, film Agnieszki Holland „W ciemności” został oparty na motywach powieści „In the Sewers of Lvov” autorstwa Roberta Marshalla. Źródłem inspiracji była również prawdziwa historia Krystyny Chiger opisana przez nią w autobiograficznej książce „Dziewczynka w zielonym sweterku”. Opisała w niej tragiczne losy Żydów ukrywających się w lwowskich kanałach.

Bohaterem filmu Agnieszki Holland jest kanalarz Leopold Socha (Robert Więckiewicz). Świetna znajomość systemu kanalizacyjnego miasta pomaga mu w ukryciu uciekinierów z lwowskiego getta. Początkowo bierze od nich opłatę za ukrywanie, ale gdy kończą się im pieniądze, postanawia dalej ryzykować życiem i chronić ich dalej.

Dedykowany Markowi Edelmanowi film był wyświetlany na wielu prestiżowych festiwalach filmowych, a także zdobył wiele cennych nagród. Największe laury przypadły w udziale Agnieszce Holland i Robertowi Więckiewiczowi.