Zestawienie najlepszych filmów lat 80. nie może istnieć bez trzymających w napięciu tytułów z Bruce'em Willisem czy Arnoldem Schwarzeneggerem w rolach głównych. To również lata bogate w produkcje science–fiction. W nich wizja przyszłości łączy się z obawami o ryzyko zagłady atomowej czy atak obcych form życia. Jednak ranking nie byłby pełen bez psychologicznych smaczków Stanleya Kubricka i Davida Lyncha. Do tego, na przywrócenie wiary w człowieka, proponujemy kultowy film z przesłaniem „carpe diem”.
Spis treści:
- Miejsce 1: Obcy – decydujące starcie (1986) – druga część popularnej serii
- Miejsce 2: Amadeusz (1984) – intryga wokół życia Mozarta
- Miejsce 3: Coś (1982) – amerykański horror sci–fi
- Miejsce 4: Szklana Pułapka (1988) – świąteczny film akcji
- Miejsce 5: Łowca androidów (1982) – pytanie o niezależność bytów stworzonych przez człowieka
- Miejsce 6: Lśnienie (1980) – horror psychologiczny Stanleya Kubricka
- Miejsce 7: Terminator (1984) – walka o ocalenie ludzkości
- Miejsce 8: Pluton (1986) – wstrząsający dramat wojenny
- Miejsce 9: Stowarzyszenie Umarłych Poetów (1989) – poruszający film z przesłaniem
- Miejsce 10: Blue Velvet (1986) – film kryminalny w nurcie neo–noir
Miejsce 1: Obcy – decydujące starcie (1986) – druga część popularnej serii
Od wydarzeń, które rozegrały się na statku Nostromo, minęło 57 lat. Ellen Ripley (Sigourney Weaver), dryfująca w kapsule ratunkowej po nieograniczonej przestrzeni kosmosu, zostaje uratowana. Jednak nikt nie wierzy w jej zatrważające historie o obcych.
Księżyc, na którym znaleziono jaja, jest obecnie zamieszkiwany przez kolonizatorów. Jednak kiedy kontakt z osadą się urywa, słowa kobiety nabierają wagi. Wyrusza misja ratunkowa, w której udział biorą: Ellen, Carter Burke (Paul Reiser) i oddział uzbrojonych żołnierzy pod dowództwem porucznika Gormana (William Hope).
Film w reżyserii Jamesa Camerona jest kontynuacją pierwszej części – „Obcy – ósmy pasażer Nostromo” w reżyserii Ridleya Scotta (więcej na temat fabuły – w rankingu filmów o kosmosie). W latach 90. powstały jeszcze dwa kolejne tytuły: „Obcy 3” (1992)– w reżyserii Davida Finchera i „Obcy: Przebudzenie” (1997) – w reżyserii Jean–Pierre’a Jeuneta.
Produkcja z lat 80. została nagrodzona dwoma Oscarami – za najlepsze efekty specjalne i najlepszy montaż dźwięku.
Ocena na IMDb: 8,4.
Miejsce 2: Amadeusz (1984) – intryga wokół życia Mozarta
Druga propozycja przenosi nas w zupełnie inną epokę – do Austrii drugiej połowy XVIII wieku. Wyjątkowa biografia Mozarta (Tom Hulce) w reżyserii Miloša Formana jest opowiedziana z perspektywy innego kompozytora, Antonio Salieriego (F. Murray Abraham).
Włoski muzyk był nauczycielem młodszego od siebie Amadeusza na dworze cesarza Józefa II (Jeffrey Jones) w Wiedniu. Fabuła filmu opiera się na pogłoskach o rzekomym zatruciu Mozarta przez zazdrosnego kompozytora. Chociaż nie jest to zgodne z prawdą, sprawia, że historia jest nadzwyczaj porywająca.
Informacja dla melomanów! W filmie usłyszymy 21 utworów Mozarta, wykonanych specjalnie na potrzeby filmu przez orkiestrę Academy of St Martin in the Fields pod dyrekcją Neville'a Marrinera.
„Amadeusz” zdobył osiem Oscarów w 1985 r. – jako najlepszy film, za rolę pierwszoplanową (F. Murray Abraham), reżyserię, scenariusz, charakteryzację, scenografię, kostiumy i dźwięk. Film jest adaptacją sztuki teatralnej Petera Shaffera.
Ocena na IMDb: 8,4.
Miejsce 3: Coś (1982) – amerykański horror sci–fi
Akcja filmu w reżyserii Johna Carpentera rozgrywa się na Antarktydzie w 1982 roku. Pracownicy amerykańskiej stacji badawczej są zaniepokojeni dziwnym zachowaniem pracownika z norweskiej stacji. Mężczyzna wyrusza w pościg za psem, a kiedy mierzy w niego granatem powoduje eksplozję helikoptera. Pies zostaje uratowany i Amerykanie zamykają go w psiarni.
W nocy okazuje się jednak, że zwierzę przeistacza się w inną, monstrualną formę życia, zjadając pozostałe psy. McReady (Kurt Russell) włącza alarm. Mechanik (Keith David) przy pomocy miotacza ognia zabija potwora, a następnie Blair (Wilford Mrimley) wykonuje sekcję zwłok, podczas której odkrywa coś niezwykłego i niepokojącego.
Ocena na IMDb: 8,2.
Miejsce 4: Szklana Pułapka (1988) – świąteczny film akcji
„Szklana pułapka” to pierwszy z serii kultowych filmów sensacyjnych z Bruce'em Willisem w roli agenta McClane'a. W wieżowcu japońskiej korporacji w Los Angeles trwa przyjęcie świąteczne, w którym bierze udział żona głównego bohatera, Holly (Bonnie Bedelia). Tymczasem budynek zostaje zaatakowany przez organizację terrorystyczną, z Hansem Gruberem (Alan Rickman) na czele.
McClane znajduje się w wieżowcu przez przypadek. Pojawia się tam, aby pogodzić się z żoną, z którą od jakiegoś czasu jest w separacji. Jednak kiedy dowiaduje się o zamachu, niezauważony przemierza labirynt korytarzy, aby w pojedynkę rozprawić się z przestępcami.
Film w reżyserii Johna McTiernana był nominowany do Oscarów w pięciu kategoriach. W 1989 r. zdobył Złotą Szpulę za najlepszy montaż dźwięku, a w 1990 r. – Błękitną Wstęgę (nagroda Stowarzyszenia Krytyków Filmowych z Tokio) i nagrodę Japońskiej Akademii Filmowej jako najlepszy film zagraniczny.
Ocena na IMDb: 8,2.
Miejsce 5: Łowca androidów (1982) – pytanie o niezależność bytów stworzonych przez człowieka
Jest 2019 r., czyli w odniesieniu do daty produkcji, akcja filmu rozgrywa się w przyszłości. Eksperymenty genetyczne pozwalają na tworzenie tzw. replikantów – zaawansowanych istot na wzór ludzi. Replikanci żyją na innej planecie w pozaziemskich koloniach.
W pewnym momencie okazuje się, że zbuntowane jednostki przedostają się na planetę–matkę. Sytuacja wymyka się spod kontroli po tym, jak Dave Holden zostaje zaatakowany przez replikanta Leona (Brian James). Deckard (Harrison Ford) i Gaff (Edward James Olmos) zostają przydzieleni do odszukania androidów i walki z nimi.
Film w reżyserii Ridleya Scotta przedstawia dystopijną wizję świata, skłaniając do refleksji nad istotą człowieczeństwa i rozwojem nowoczesnych technologii. Scenariusz został napisany na podstawie powieści Philipa K. Dicka pt. „Czy androidy śnią o elektrycznych owcach?”
Ocena na IMDb: 8,1.
Zobacz także: Filmy o robotach – jak bardzo uczłowieczymy nowe technologie?
Miejsce 6: Lśnienie (1980) – horror psychologiczny Stanleya Kubricka
Jack Torrence (Jack Nicholson) wyjeżdża do hotelu w górach, aby – korzystając z zalet spokojnej posady stróża – mieć czas na pisanie. Hotel w okresie zimowym jest odcięty od świata.
Początkujący pisarz wprowadza się do opuszczonej rezydencji razem z żoną (Shelley Duwall) i kilkuletnim synem, Danny'm (Danny Lloyd). Po kilku dniach okazuje się, że chłopiec ma dziwne wizje oraz fikcyjnego przyjaciela, Tony'ego. Otrzymuje także przestrogę od szefa kuchni, Dicka Halloranna (Scatman Crothers), aby unikał pokoju numer 237.
Film Stanleya Kubricka trzyma w bezustannym napięciu, a atmosferę grozy potęguje idealnie dopasowana muzyka Béli Bartóka. Scatman Crothers za rolę szefa kuchni otrzymał Saturna w 1981 r.
„Lśnienie” znajduje się także w zestawieniu 12. najlepszych filmów psychologicznych w historii kina.
Ocena na IMDb: 8,1.
Miejsce 7: Terminator (1984) – walka o ocalenie ludzkości
Punktem wyjścia jest przyszłość. W 2029 roku androidy walczą z garstką ocalałych ludzi o przetrwanie na planecie zniszczonej wybuchem atomowym. Przywódczynią rebeliantów jest Sara Connor (Linda Hamilton). Aby zlikwidować bunt w samym zalążku, jeden z androidów (Arnold Schwarzenegger) zostaje wysłany w przeszłość. Jego cel jest jasny i konkretny: ma odnaleźć i zabić młodą Sarę.
Do walki z cyborgiem zostaje wyznaczony Kyle Reese (Michael Biehn). Musi być dwa kroki przed Terminatorem, aby ochronić Sarę. To od niego zależą losy całej ludzkości.
Obraz w reżyserii Jamesa Camerona zdobył trzy Saturny w 1985 r. – jako najlepszy film science–fiction, za scenariusz i charakteryzację. O ogromnej popularności „Terminatora” świadczą liczne nawiązania i kontynuacje, z których najnowsza powstała w 2019 r w reżyserii Tima Millera. Więcej na temat fabuły „Mrocznego przeznaczenia” – w rankingu filmów akcji.
Ocena na IMDb: 8,1.
Miejsce 8: Pluton (1986) – wstrząsający dramat wojenny
„Pluton” to film o wojnie w Wietnamie w reżyserii Olivera Stone'a. Młody idealista Chris Taylor (Charlie Sheen) rzuca studia i wyjeżdża na wojnę w ramach kampanii Bravo.
Zostaje przydzielony do plutonu, którym dowodzą skłóceni sierżant Barnes (Tom Berenger) i Elias (Willem Dafoe). Pierwszy jest fanatycznym strażnikiem dyscypliny, a drugi – wartości moralnych.
Chris szybko orientuje się, że rzeczywista wojna nie wygląda tak, jak ją przedstawiano, a na froncie może polegać tylko na sobie. Czy starczy mu sił, aby przetrwać piekło?
Poruszający obraz ludzkiej odwagi, wytrwałości i słabości został nagrodzony czterema Oscarami w 1987 r. – jako najlepszy film, za reżyserię, dźwięk i montaż.
Ocena na IMDb: 8,1.
Miejsce 9: Stowarzyszenie Umarłych Poetów (1989) – poruszający film z przesłaniem
To zdecydowanie najlepszy film o szkole nie tylko lat 80., ale prawdopodobnie całego przełomu wieków. Jego akcja rozgrywa się w męskiej Akademii Weltona – amerykańskiej prestiżowej szkole średniej dla przyszłych lekarzy i prawników. Nowym nauczycielem w placówce zostaje John Keating (Robin Williams). Jego lekcje literatury przełamują sztywny uczelniany rygor, co nie podoba się dyrekcji i rodzicom.
W tajemnicy przed władzami uczelni odżywa tajne Stowarzyszenie Umarłych Poetów. W jaskini przy świetle świec, chłopcy z dobrych domów z wypiekami na twarzach czytają poezję zakazanych autorów – Walta Whitmana i G. G. Byrona. Dzięki wsparciu nauczyciela Neil Perry (Robert Sean Leonard) rozwija swój talent aktorski, co budzi ogromny sprzeciw jego ojca.
Film w reżyserii Petera Weira otrzymał Oscara w 1990 r. za najlepszy scenariusz oryginalny (Tom Schulman).
Ocena na Filmwebie: 8,1.
Zobacz także: Najlepsze filmy o nauczycielach w historii kina
Miejsce 10: Blue Velvet (1986) – film kryminalny w nurcie neo–noir
Młody Jeffrey Beaumont (Kyle MacLachlan) wraca do rodzinnego Mayberry z powodu zawału serca ojca. Pewnego dnia na trawniku przed domem znajduje odcięte ucha. Niepokojące znalezisko niezwłocznie dostarcza na komisariat policji. Tam otrzymuje wskazówkę od córki szeryfa, Sandy Williams (Laura Dern), że ucho może mieć związek z piosenkarką z nocnego klubu, Dorothy Vallens (Isabella Rossellini).
Jeffrey postanawia zbadać sprawę na własną rękę. Razem Sandy udają się na występ do klubu, ale on wychodzi wcześniej, aby sprawdzić mieszkanie Dorothy. Ukrywa się w szafie. Po chwili do domu wraca piosenkarka, a zaraz za nią – brutalny gangster, Frank Booth (Dennis Hopper).
Mroczny thriller w reżyserii Davida Lyncha w bezpardonowy sposób odkrywa karty zbrodni i seksualnej perwersji. Zło czai się tylko częściowo ukryte w sielankowej scenerii amerykańskiego miasteczka. Isabella Rossellini zdobyła nagrodę Independent Spirit w 1987 r. za hipnotyzującą rolę piosenkarki Dorothy.
Ocena na IMDb: 7,7.
