Filmy na Halloween to specyficzne produkcje o zmarłych. Nie jest to klasyczne kino grozy – historie z motywem duchów, szkieletów i innych straszydeł często przedstawiane są w humorystyczny sposób. Zgodnie z tradycją amerykańską halloweenowy wieczór jest czasem zabawy. Być może to nawet jedyny dzień w roku, w którym można żartować ze zmarłych. Ale jak to ze zjawiskami nadprzyrodzonymi zazwyczaj bywa, lepiej zachować pewną ostrożność.
Spis treści:
- Miejsce 10: Czarownice z Eastwick (1987) – niebezpieczny świat magii
- Miejsce 9: Pogromcy duchów (1984) – badacze zjawisk paranormalnych
- Miejsce 8: Frankenweenie (2012) – doskonała animacja Tima Burtona
- Miejsce 7: Hotel Transylwania (2012) – kurort dla straszydeł
- Miejsce 6: Sok z żuka (1988) – pomoc dla duchów w walce z ludźmi
- Miejsce 5: Rodzina Addamsów (1991) – historia ekscentrycznej rodziny
- Miejsce 4: Gnijąca panna młoda (2005) – o miłości w zaświatach
- Miejsce 3: Miasteczko Halloween (1993) – nudna rola straszydła
- Miejsce 2: Edward Nożycoręki (1990) – film o człowieku–androidzie w klimacie noir
- Miejsce 1: Coco (2017) – bajkowa podróż do krainy umarłych
- Inne filmy na Halloween
Miejsce 10: Czarownice z Eastwick (1987) – niebezpieczny świat magii
Film opowiada o trzech wyzwolonych kobietach z małego, purytańskiego miasteczka w Nowej Anglii. Alexandra Medford (Cher), Jane Spofford (Susan Sarandon) i Sukie Ridgemont (Michelle Pfeiffer) są niepocieszone tym, że w takim miejscu nie ma dla nich interesującej partii.
Co więcej, okazuje się, że kobiety władają magią. Spotykają się w każdy czwartek, aby eksperymentować z czarami i doskonalić kunszt. Pewnego wieczoru postanawiają przywołać mężczyznę godnego ich uczuć. Następnego dnia w miasteczku pojawia się tajemniczy nieznajomy (Jack Nicholson). Wszystkie trzy są oczarowane jego urokiem, więc naprzemiennie rzucają na niego coraz silniejsze czary. Jednak mężczyzna też skrywa pewien sekret.
„Czarownice z Eastwick” w reżyserii George'a Millera zostały nagrodzone na festiwalu BAFTA w 1988 r. za najlepsze efekty specjalne. Dodatkowo Jack Nicholson otrzymał Saturna za rolę demonicznego Daryla Van Horne'a.
Ocena na Filmwebie: 7,0.
Miejsce 9: Pogromcy duchów (1984) – badacze zjawisk paranormalnych
Akcja filmu rozgrywa się w Nowym Jorku. Świat stoi w obliczu zagłady, spowodowanej ponownym pojawieniem się sumeryjskiego boga Gozera. Zwiastunem nadciągającego zniszczenia są duchy, których inwazji nie są w stanie powstrzymać standardowe służby bezpieczeństwa, czyli policja i wojsko.
Dlatego powstają tytułowi „Pogromcy duchów” – grupa naukowców, próbująca badać zjawisko z zastosowaniem metod akademickich. Firmę tworzą Egon Spengler (Harold Ramis), Ray Stantz (Dan Aykroyd) i Peter Venkman (Bill Murray).
Komedia grozy w reżyserii Ivana Reitmana doczekała się kontynuacji w 1989 r., a także odświeżonej wersji w 2016 r. W filmie „Ghostbusters. Pogromcy duchów” Paula Feiga zjawiska paranormalne badają cztery kobiety.
Pierwowzór z 1984 r. zdobył nagrodę na festiwalu Saturny w 1985 r. jako najlepszy film fantasy. Zajmuje także 14. miejsce na liście 101. najzabawniejszych scenariuszy wszech czasów, opublikowanej przez Amerykańską Gildię Scenarzystów w 2015 r.
Ocena na Filmwebie: 7,0.
Miejsce 8: Frankenweenie (2012) – doskonała animacja Tima Burtona
Czarno–biały film w reżyserii Tima Burtona nawiązuje do popularnej powieści Mary Shelley. Tylko tym razem zamiast człowieka, do życia powraca pies Sparky – najlepszy przyjaciel Victora. Chłopiec nie zamierza dzielić się wieścią o ożywieniu zwierzaka, ale trudno jest mu ukryć go w tajemnicy. Niestety, wkrótce będzie musiał zmierzyć się z konsekwencjami ingerencji w porządek życia i śmierci.
Film zachwyca świetnymi kadrami, zrealizowanymi w wyniku połączenia metody poklatkowej z animacją 3D. Do klimatycznego obrazu idealnie pasuje muzyka skomponowana przez Danny'ego Elfmana. „Frankenweenie” został nagrodzony dwoma Saturnami w 2013 r. – jako najlepszy film animowany i za rewelacyjną ścieżkę dźwiękową.
Ocena na Filmwebie: 7,1.
Miejsce 7: Hotel Transylwania (2012) – kurort dla straszydeł
To pierwsza część z serii zabawnych filmów animowanych na Halloween. Tytułowy hotel Transylwania to miejsce prowadzone przez hrabiego Draculę jako bezpieczna przystań dla wszelkiej maści duchów i potworów. Budynek został specjalnie zabezpieczony przed ludźmi, więc żaden śmiertelnik nie ma tam prawa wstępu.
W hotelu, poza upiornymi gośćmi, mieszka także właściciel posiadłości – hrabia Dracula i jego córka, Mavis. Ich życie toczy się spokojnym torem do dnia, w którym próg hotelu przekracza śmiertelny chłopiec.
„Hotel Transylwania” powstał w reżyserii Genndy'ego Tatarkovsky'ego. W oryginalnym dubbingu głosu hrabiemu Draculi użyczył Adam Sandler, za co został nagrodzony Sterowcem na gali Kids Choice w 2013 r. Do tej pory powstały 4 części serii – więcej na ten temat w rankingu filmów o wampirach.
Ocena na Filmwebie: 7,2.
Miejsce 6: Sok z żuka (1988) – pomoc dla duchów w walce z ludźmi
„Sok z żuka” to już drugi w rankingu film Tima Burtona – specjalisty od mrocznych klimatów. Tym razem główną postacią jest Beetlejuice, bioegzorcysta – czyli postać z zaświatów, która pomaga duchom wypędzać ludzi. To do niego zwracają się Barbara i Adam Maitlandowie (Geena Davis i Alec Baldwin), kiedy po ich śmierci przytulny dom, który zamieszkiwali za życia, zostaje zamieniony w muzeum przez nowych właścicieli i miłośników sztuki.
Na bazie scenariusza do filmu powstał znany serial animowany – „Żukosoczek”. Produkcja z 1988 r. została nagrodzona Oscarem w 1989 r. za najlepszą charakteryzację. „Sok z żuka” zajmuje również 6. miejsce w naszym rankingu filmów o duchach.
Ocena na Filmwebie: 7,2.
Miejsce 5: Rodzina Addamsów (1991) – historia ekscentrycznej rodziny
W rankingu filmów na Halloween nie może zabraknąć historii o najmroczniejszej rodzinie wszech czasów – rodzinie Addamsów. Gomez (Raúl Juliá), Morticia (Anjelica Huston) i ich dwójka dzieci (Christina Ricci i Jimmi Workman) mieszkają w pełnej tajemnic posiadłości na odludziu. Uznani za dziwaków i ekscentryków trzymają się z dala od ludzi z miasteczka.
Pewnego dnia urządzają seans spirytystyczny, aby dowiedzieć się, gdzie przepadł brat Gomeza, Fester (Chrstopher Lloyd). Jednocześnie w posiadłości pojawia się Gordon, który wyglądem przypomina zaginionego brata. Upiorna rodzina daje się nabrać, tymczasem mężczyzna planuje dostać się do ukrytego w rezydencji skarbu.
Film w reżyserii Barry'ego Sonnenfelda powstał w oparciu o komiks autorstwa Charlesa Addamsa, który był publikowany w tygodniku The New Yorker od 1938 do 1988 r., a także na podstawie serialu telewizyjnego z 1964 r. W ostatnich latach pojawiła się kolejna „Rodzina Addamsów” (2019) – w reżyserii Conrada Vernona i Grega Tiernana. Dużą popularnością cieszy się także serial „Wednesday” w reżyserii Alfreda Gougha i Milesa Millara, opowiadający historię córki Gomeza i Morticii. W roli głównej – Jenna Ortega.
Produkcja z 1991 r. figuruje na Filmwebie z oceną: 7,3.
Miejsce 4: Gnijąca panna młoda (2005) – o miłości w zaświatach
W dniu swojego ślubu Victor, przerażony czekającą go przyszłością, ucieka sprzed ołtarza do lasu. Tam gubi obrączkę, która przez przypadek ląduje na palcu nieżyjącej Emily. Dziewczyna, zamordowana przed laty przez swojego ówczesnego narzeczonego, zabiera go w zaświaty. Za pomocą podstępu Victor przedostaje się ponownie do świata żywych, gdzie udaje mu się powiadomić o wszystkim swoją prawdziwą narzeczoną, Victorię.
„Gnijąca panna młoda” to już trzeci w rankingu film Tima Burtona (ale czy ostatni?). Animacja została stworzona poklatkowo z zastosowaniem dużych lalek z mechanizmem przekładniowym. Lalki mówią głosami Johnny'ego Deppa, Heleny Bonham Carter czy Emily Watson.
W 2006 r. film zdobył Nagrodę Specjalną na MFF w Wenecji, Saturna i nagrodę na festiwalu Annie za osiągnięcia techniczne.
Ocena na Filmwebie: 7,5.
Miejsce 3: Miasteczko Halloween (1993) – nudna rola straszydła
Akcja rozgrywa się w upiornym miasteczku Halloween, którego królem jest Jack Skellington. Jednak jest on już znudzony rolą najstraszniejszego potwora na świecie. Błądząc po lesie znajduje portal do zupełnie innego, pełnego kolorów Gwiazdkowego Miasteczka św. Mikołaja. Postanawia porwać dobrodusznego staruszka z białą bordą i przejąć jego obowiązki.
Film powstał w reżyserii Henry'ego Selicka, według scenariusza Tima Burtona, Catherine Thompson i Michaela McDowella. „Miasteczko Halloween” otrzymało dwa Saturny w 1994 r. – jako najlepszy film fantasy i za najlepszą muzykę – oraz dwie nagrody Annie (również w 1994 r.) – za najlepsze osiągnięcie artystyczne w dziedzinie animacji (dla Deane'a Taylora i Henry'ego Selicka).
Ocena na Filmwebie: 7,6.
Miejsce 2: Edward Nożycoręki (1990) – film o człowieku–androidzie w klimacie noir
Z filmów w klimacie Halloween należy wymienić jeszcze jeden tytuł Tima Burtona. „Edward Nożycoręki” – to piękna baśń w mrocznym stylu noir o człowieku–androidzie. Główny bohater mieszka zupełnie sam w zamczysku na skraju miasteczka. Po śmierci swojego twórcy nie ma nikogo.
O jego istnieniu dowiaduje się przypadkiem akwizytorka, Peg Boggs (Dianne Wiest). Poruszona historią wrażliwego Edwarda (Johnny Depp), zabiera go do domu. Dziwny nieznajomy z nożycami zamiast rąk wzbudza mieszane uczucia u lokalnych mieszkańców. Jedni wykorzystują go w celach użytkowych, inni stronią od niego, widząc w nim zagrożenie dla siebie i swoich dzieci. Osobą, która wydaje się rozumieć Edwarda najbardziej, jest córka akwizytorki o imieniu Kim (Winona Ryder).
Kultowy film lat 90. zdobył w 1991 r. nagrodę Hugo za najlepszą prezentację dramatyczną, a w 1992 r. – Saturna jako najlepszy film fantasy i nagrodę BAFTA za najlepszą scenografię.
Ocena na Filmwebie: 7,7.
Miejsce 1: Coco (2017) – bajkowa podróż do krainy umarłych
Filmem, który w szczególnie malowniczy sposób oddaje nastrój Halloween, jest piękna i mądra animacja Disneya – „Coco” w reżyserii Lee Unkricha i Adriana Moliny. Akcja filmu w dużym stopniu rozgrywa się w krainie zmarłych, a w świecie wierzeń meksykańskich zaświaty przedstawione są w wyjątkowo ciekawy sposób.
Do świata zmarłych trafia dwunastoletni Miguel. Chłopiec pragnie zostać muzykiem wbrew obecnym tradycjom rodzinnym. Zagłębiając się w przeszłość, dociera do swoich przodków, dzięki którym może urzeczywistnić marzenie.
W świecie „Coco” znajdziemy wiele przedmiotów i symboli, które są obecne w kulturze Meksyku – duchowymi przewodnikami ludzi po krainie umarłych są fantastyczne zwierzęta z mitologii, a domy, ulice i cmentarze na listopadowe święta ozdabiają aksamitki. Szkielety z animacji stały się także inspiracją dla projektantów strojów i twórców makijażu na Halloween.
Film animowany o zmarłych zdobył dwa Oscary w 2018 r., z czego jeden został przyznany za utwór „Remember me” w wykonaniu Miguela i Natalii Lafourcade. Obraz otula doskonała ścieżka dźwiękowa. „Coco” to także nasz numer 1 w rankingu filmów animowanych.
Ocena na Filmwebie: 8,3.
Inne filmy na Halloween
Osoby, które szukają dobrego i strasznego seansu na Halloween, mogą rozważyć następujące pomysły:
- Halloween (1978) – przerażający horror w reżyserii Johna Carpentera rozgrywający się w wigilię Halloween,
- Totalna magia (1998) – film o dwóch siostrach (Sandra Bullock i Nicole Kidman), wychowywanych przez ciotki–czarownice. Reżyseria: Griffin Dunne,
- Upiorna noc Halloween (2007) – to kilka mrocznych historii rozgrywających się w noc halloweenową. Reżyseria: Michael Dougherty,
- ParaNorman (2012) – film animowany o chłopcu, który posiada dar rozmowy z duchami zmarłych. Reżyseria: Chris Butler i Sam Fell,
- Carrie (2013) – ekranizacja powieści Stephena Kinga o dziewczynce (Chloë Grace Moretz) posiadającej zdolności paranormalne, reżyseria: Kimberly Peirce,
- Gęsia skórka (2015) – film o potworach uwolnionych z baśni na podstawie książek R. L. Stine'a. Reżyseria: Rob Letterman,
- Dziedzictwo. Hereditary (2018) – horror w reżyserii Ariego Astera o tajemnicy seniorki rodu Grahamów, która po jej śmierci ciąży nad rodziną córki, Annie (Toni Collette).
