Filmy o duchach mogą wydawać się banalne, ale w ramach tej kategorii znajdują się najbardziej przerażające tytuły w historii kina. Po obejrzeniu wielu z nich trudno będzie zasnąć, ponieważ obrazy z „Ringu” czy „Lśnienia” tak łatwo nie wypadają z głowy. Niewykluczone, że po seansie dwa razy zastanowisz się nad tym, czy na pewno chcesz pojechać zimą do pensjonatu w górach.
Spis treści:
- Miejsce 10: The Ring (2002) – remake japońskiego horroru w reżyserii Gore'a Verbinskiego
- Miejsce 9: Opowieść o dwóch siostrach (2003) – koreański thriller psychologiczny
- Miejsce 8: Poltergeist (1982) – kultowy film w reżyserii Tobe'a Hoopera
- Miejsce 7: Pogromcy duchów (1984) – zabawna komedia z lat 80.
- Miejsce 6: Sok z żuka (1988) – czarna komedia w reżyserii Tima Burtona
- Miejsce 5: Uwierz w ducha (1990) – film o miłości silniejszej niż śmierć
- Miejsce 4: Obecność (2013) – kultowa seria horrorów
- Miejsce 3: Inni (2001) – gotycki horror z Nicole Kidman
- Miejsce 2: Lśnienie (1980) – thriller psychologiczny Stanleya Kubricka
- Miejsce 1: Szósty zmysł (1999) – dramat psychologiczny o zmarłych
- Pozostałe filmy o duchach, które uzupełniają ranking
Miejsce 10: The Ring (2002) – remake japońskiego horroru w reżyserii Gore'a Verbinskiego
Film opowiada o zabójczej kasecie, po obejrzeniu której dzwoni telefon. Tajemniczy głos jest zwiastunem śmierci, która ma nastąpić w ciągu tygodnia. Nagranie krąży wśród nastolatków i początkowo mało kto wierzy w jego zabójcze działanie. Kiedy trafia w ręce Katie (Amber Tamblyn) i jej chłopaka, postanawiają zaryzykować. Kilka dni później chłopak popełnia samobójstwo. Matka dziewczyny jest przerażona. Prosi o pomoc swoją siostrę Rachel (Naomi Watts), która jest dziennikarką.
Rachel włącza film. Po chwili dowiaduje się, że zostało jej siedem dni życia. Kaseta nieopatrznie trafia także do rąk jej dziecka (David Dorfman). Po obejrzeniu nagrania chłopak słyszy głos zmarłej dziewczyny, rysuje dziwną posiadłość i studnię.
Film „The Ring” (w polskiej wersji: „Krąg”) otrzymał dwa Saturny, nagrodę Teen Choice i Złoty Popcorn MTV w 2003. Na wyróżnienie zasługuje znakomita rola Daveigh Chase – dziewczyny, która po śmierci nawiedzała tych, którzy odważyli się uruchomić tajemniczą kasetę.
Ocena na Filmwebie: 6,9.
Miejsce 9: Opowieść o dwóch siostrach (2003) – koreański thriller psychologiczny
Film powstał na motywach starej koreańskiej legendy pt. „Róża i Lotos”. Opowiada o dwóch siostrach, które wracają do domu po długotrwałym leczeniu w zakładzie psychiatrycznym. Trafiły tam z powodu traumy po samobójczej śmierci matki. Ich ojciec ożenił się ponownie i całkowicie uległ despotycznej kobiecie. Macocha źle traktuje dziewczynki. Wkrótce w domu zaczynają dziać się dziwne, nadprzyrodzone rzeczy.
„Opowieść o dwóch siostrach” w reżyserii Kima Jee-woona to przykład azjatyckiego kina na bardzo wysokim poziomie. Historia nasuwa skojarzenia z baśniami braci Grimm. Główną osią filmu grozy jest locus horridus, czyli przeklęte miejsce.
Ocena na Filmwebie: 6,9.
Miejsce 8: Poltergeist (1982) – kultowy film w reżyserii Tobe'a Hoopera
Amerykańska rodzinka przeprowadza się do nowego domu, w którym zaczyna straszyć. Okazuje się, że posiadłość została wybudowana na terenie dawnego cmentarza. Spokój zmarłych zostaje zakłócony, a ich ofiarą pada najmłodsza córka Freelingów, Carol Anne (Heather O'Rourke).
Rodzice, Steve (Craig T. Nelson) i Diane (JoBeth Williams), postanawiają sprowadzić medium, które oczyści nawiedzony dom. Wyzwanie podejmuje korpulentna egzorcystka, Tangina Barronsz (Zelda Rubinstein).
Film „Poltergeist” odniósł komercyjny sukces. Wkrótce powstały dwie kontynuacje z Heather O'Rourke i Zeldą Rubinstein w rolach głównych. Starsza aktorka za rolę odważnej egzorcystki otrzymała nagrodę na festiwalu Saturny w 1983 r. Krążą legendy, że na planie filmowym część ekipy zginęła w tajemniczych okolicznościach.
Od 2015 r. możemy obejrzeć remake w reżyserii Gila Kenana.
Ocena na Filmwebie: 6,9
Miejsce 7: Pogromcy duchów (1984) – zabawna komedia z lat 80.
Na miejscu siódmym – mały przerywnik w postaci czarnej komedii w reżyserii Ivana Reitmana. Akcja rozgrywa się w latach 80. XX wieku w Nowym Jorku. Krążą przepowiednie, że sumeryjski bóg Gozer ma zniszczyć świat. Jego nadejście zwiastuje seria zjawisk paranormalnych, których nie jest w stanie powstrzymać policja.
Rękawicę podejmuje grupa naukowców – Egon Spengler (Harold Ramis), Raymond „Ray” Stantz (Dan Aykroyd) i Peter Venkman (Bill Murray). Tytułowi „Pogromcy duchów”, sięgając po metody paranaukowe, planują powstrzymać nadejście Gozera.
W 1989 r. powstała bezpośrednia kontynuacja – „Pogromcy duchów II”, jednak na tym nie kończy się sukces pomysłowej serii. Do tej pory pojawiają się kolejne pomysłowe produkcje, które tytułem i fabułą nawiązują do filmu z 1984 r.
Jedną z najnowszych jest „Pogromcy duchów. Dziedzictwo” z 2021 r. w reżyserii Jasona Reitmana (syn Ivana). W filmie wystąpili Carrie Coon, Paul Rudd i Finn Wolfhard, znany z popularnego serialu „Stranger Things”.
Ocena na Filmwebie: 7,0.
Miejsce 6: Sok z żuka (1988) – czarna komedia w reżyserii Tima Burtona
Zmarli Adam (Alec Baldwin) i Barbara (Geena Davis) postanawiają po śmierci wrócić do swojego domu. Niestety okazuje się, że mieszkają tam śmiertelnicy. Rodzina miłośników sztuki przerobiła posiadłość w muzeum. Adam i Barbara zwracają się z prośbą o pomoc do znanego w zaświatach bioegzorcysty (Michael Keaton). Aby go przyzwać, wystarczy trzy razy głośno wypowiedzieć jego imię.
W odróżnieniu od pary głównych bohaterów Beetlejuice jest upiornym straszydłem. Jest pewien, że szybko znajdzie sposób na pozbycie się niechcianych lokatorów. Jednak nie przewiduje tego, że wśród śmiertelników jest Lydia (Winona Ryder), nastolatka zafascynowana okultyzmem.
Film „Sok z żuka” Tima Burtona otrzymał Oscara w 1989 r. za najlepszą charakteryzację. Na fali jego popularności powstał serial animowany, znany w Polsce jako „Żukosoczek”.
Ocena na Filmwebie: 7,2.
Miejsce 5: Uwierz w ducha (1990) – film o miłości silniejszej niż śmierć
Ten romantyczny film w reżyserii Jerry'ego Zuckera opowiada o zmarłym Samie (Patrick Swayze), który po dramatycznym wypadku postanawia ostrzec i uchronić przed śmiercią swoją partnerkę, Molly (Demi Moore). W tym celu nawiązuje kontakt ze spirytystką, Odą (Whoopi Goldberg). Kobieta organizuje seans w przy kole garncarskim, podczas którego Sam może porozmawiać z ukochaną.
„Uwierz w ducha” przeszedł do historii kina jako jeden z najpiękniejszych filmów o miłości. W 1991 r otrzymał dwa Oscary – jeden za najlepszy scenariusz, a drugi dla Whoopi Goldberg za genialną rolę drugoplanową. Tytuł został opisany również w zestawieniu 8 najlepszych filmów dla dwojga.
Ocena na Filmwebie: 7,3.
Miejsce 4: Obecność (2013) – kultowa seria horrorów
Film w reżyserii Jamesa Wana otwiera przerażające uniwersum. To powiązane ze sobą produkcje o parze egzorcystów i demonicznej lalce Annabelle. W pierwszej części poznajemy Eda (Patrick Wilson) i Lorraine Warrenów (Vera Farmiga), badaczy zjawisk paranormalnych, którzy z zimną krwią podchodzą do kolejnych zleceń. Pewnego dnia zostają wezwani przez rodzinę Perronów do posiadłości na odległej prowincji. Okazuje się, że w domu straszy duch wiedźmy o imieniu Bathsheba.
Ed i Lorraine żyli naprawdę. Zwłaszcza w latach 70. XX w. zajmowali się badaniem zjawisk paranormalnych. Fabuła filmu odwołuje się do kontrowersyjnych historii z tamtych czasów. Ed zmarł w 2006, a Lorraine w 2019 r.
Trzymająca w napięciu „Obecność” została nagrodzona Saturnem w 2014 r. w kategorii najlepszy horror. Tytuł został opisany również w rankingu filmów o egzorcyzmach.
Ocena na Filmwebie: 7,4.
Miejsce 3: Inni (2001) – gotycki horror z Nicole Kidman
Film w reżyserii Alejandro Amenábara to kolejna opowieść o nawiedzonej posiadłości. Tym razem akcja rozgrywa się w czasie II wojny światowej na wyspie Jersey (podczas okupacji niemieckiej). Główna bohaterka, Grace (Nicole Kidman) mieszka sama z dwójką dzieci – Nicholasem i Anne, którzy chorują na fotofobię. Zamknięci w domu czekają na powrót męża Grace i ojca dzieci.
W posiadłości, która w niespokojnych czasach uchodziła za bezpieczny azyl, mają miejsce zjawiska paranormalne. Wywołujący gęsią skórkę hiszpański thriller otrzymał trzy Saturny i osiem Nagród Goi w 2002 r.
Ocena na Filmwebie: 7,4.
Miejsce 2: Lśnienie (1980) – thriller psychologiczny Stanleya Kubricka
Akcja jednego z najbardziej przerażających filmów wszech czasów rozgrywa się w odciętym od świata, górskim hotelu Overlook. Główny bohater, Jack Torrance (Jack Nicholson), przeprowadza się tam z rodziną, aby pełnić obowiązki stróża poza sezonem. W opuszczonej rezydencji planuje pracować nad nową książką. Nie jest to jednak możliwie, gdyż okazuje się, że posiadłość skrywa w sobie mrożącą krew w żyłach tajemnicę.
Jack popada w obłęd. Z kolei jego syn, Danny (Danny Lloyd) przejawia nadprzyrodzone umiejętności, które pozwalają nawiązać kontakt z duszami zmarłych.
Film powstał na podstawie powieści Stephena Kinga, któremu pierwotnie ekranizacja nie przypadła do gustu. Po latach „Lśnienie” Kubricka zyskało światową sławę. Pod czaszą kina grozy ukryta jest uniwersalna opowieść o kondycji rodziny i społeczeństwa.
Ocena na Filmwebie: 7,8.
Miejsce 1: Szósty zmysł (1999) – dramat psychologiczny o zmarłych
Kiedy kilkuletni Cole (Haley Joel Osment) wypowiada słynną kwestię: I see dead people trudno powstrzymać gęsią skórkę. Ciało zlewa zimny pot, a my zastygamy w bezruchu, na chwilę zapominając o oddechu. „Szósty zmysł” w reżyserii M. Nighta Shyamalana to nieszablonowa opowieść o psychicznych urojeniach głównego bohatera. Cole widzi zmarłych, którzy nie są świadomi własnej śmierci. Lęk, który wobec nich odczuwa, przeszywa nas na wskroś.
W oswojeniu strachu pomaga mu psycholog dziecięcy, Malcolm Crowe (Bruce Willis). Pomiędzy dwójką głównych bohaterów powstaje relacja, która ma szansę pomóc obojgu.
Film osiągnął ogromny sukces, zdobywając ponad 30 nagród na najważniejszych festiwalach. Na brawa zasługuje wybitna kreacja młodego aktora, za którą Haley Joel Osment otrzymał nagrody: Saturn, Critics' Choice, Teen Choice i wiele innych.
Ocena na Filmwebie: 7,8.
Pozostałe filmy o duchach, które uzupełniają ranking
Temat duchów i zjawisk nadprzyrodzonych jest jednym z ulubionych motywów światowej kinematografii. Choć apogeum przypada na lata 80. XX wieku, stale powstają nowe filmy, w których powraca temat kontaktu z duchami i duszami zmarłych. Dla tych, którzy czują niedosyt, przygotowaliśmy kilka dodatkowych propozycji:
- Candyman (1992) – film w reżyserii Bernarda Rose'a. Studentka współczesnego folkloru, Helen Lyle (Virginia Madsen) postanawia zbadać legendę o Candymanie, który straszy w jednym z bloków,
- Kacper (1995) – familijny film fantasy o przyjaznym duszku w reżyserii Brada Silberlinga,
- Przerażacze (1996) – czarna komedia, w której detektyw–parapsycholog rozwiązuje zagadkę tajemniczych śmierci w miasteczku Farwater. Reżyseria: Peter Jackson,
- ParaNorman (2012) – film animowany o chłopcu, który potrafi rozmawiać z duchami i zombie. Reżyseria: Chris Butler i Sam Fell,
- Crimson Peak. Wzgórze krwi (2015) – gotycki horror w reżyserii Guillerma del Toro, w którym młoda pisarka (Mia Wasikowska) wychodzi za mąż za tajemniczego sir Thomasa Sharpe'a (Tom Hiddleston),
- Coco (2017) – animacja Pixara o dwunastolatku, który przeżywa przygody w meksykańskiej krainie umarłych. Tytuł został uwzględniony w top 5 filmów animowanych nagrodzonych Oscarem.
- Ghost Story (2017) – melodramat fantasy w reżyserii Davida Lowery'ego. Zmarły mężczyzna (Casey Affleck) powraca do domu, w którym mieszkał za życia. Bezradny wobec obecnych zdarzeń, obserwuje pogrążoną w żałobie, ukochaną żonę (Rooney Mara),
- Mamy tu ducha (2023) – komedia familijna o duchu, który staje się gwiazdą mediów społecznościowych. Reżyseria: Christopher Landon.
