Gustaw Holoubek był szczęśliwy w swoim trzecim małżeństwie z Magdaleną Zawadzką. Wszyscy znają ich historię. Znana była też druga żona aktora Maja Wachowiak, gwiazda filmu „Pożegnania” Wojciecha Hasa. Wesele tej pary przeszło do legendy i zostało sportretowane w powieści „Miazga” Jerzego Andrzejewskiego. Niewiele jednak wiadomo o pierwszej żonie Gustawa Holoubka. Kim była, jak wyglądało ich małżeństwo i dlaczego ten związek się rozpadł?
Kim była Danuta Kwiatkowska, pierwsza żona Gustawa Holoubka?
Danuta Kwiatkowska była aktorką. Urodziła się w lipcu 1924 roku w Warszawie. Skończyła Szkołę Teatralną w Krakowie w 1947 roku, debiutowała na scenie rolą Haneczki w „Weselu” Wyspiańskiego. Urodziła się na Wołyniu, ale jej rodzice jeszcze przed wojną przenieśli się na Śląsk, do Katowic, zamieszkali w domku z ogródkiem w dzielnicy Ligota. Pod koniec lat 40. wprowadzili się do niego młodzi małżonkowie Danuta i Gustaw Holoubkowie.
Aktor Witold Sadowy wspominał, że Danuta Kwiatkowska była znakomita na scenie. Zapamiętał ją jako aktorkę „O ciekawych warunkach zewnętrznych i głębokim wnętrzu. Obdarzona wielkim talentem dramatycznym. Predestynowana do wielkich ról w repertuarze klasycznym. Takie też przeważnie grała”. Gustaw Holoubek powie po latach, że jego pierwsza żona miała wielki talent.
To on w 1949 roku przyjechał, zakochany po uszy do Teatru Śląskiego do Katowic, gdzie grała. Była tutaj Tytanią w „Śnie nocy letniej Szekspira”, „Balladyną” w dramacie Słowackiego, tytułową „Norą” w dramacie Ibsena, który reżyserował Gustaw Holoubek w 1954 roku. Aktor w Teatrze Śląskim nie tylko grał, ale i reżyserował i chętnie obsadzał ukochaną w swoich spektaklach.
Zobacz też: „To była moja pierwsza pełna miłość”. Jerzy Zelnik stracił głowę dla Barbary Brylskiej
Fot. Danuta Kwiatkowska, Gustaw Holoubek i Zbigniew Zapasiewicz w "Hamlecie", Teatr Dramatyczny, 1960 rok fot. CAF/PAP
Danuta Kwiatkowska i Gustaw Holoubek: historia miłości
To był trudny czas. Gustaw Holoubek, który urodził się i wychował w Krakowie, podczas wojny, jako 16-latek zachorował na gruźlicę. Chorobę dało się zaleczyć, ale w powojennych warunkach znowu wróciła. Aktor był wychudzony, podobno ważył 50 kilogramów, charakteryzatorki próbowały podklejać mu odstające uszy, które przy wychudzonej twarzy bardzo się zaznaczały. Chodził o lasce. Śląskie powietrze nie było dla niego najlepsze, do tego palił papierosy. Jednocześnie choroba go nie hamowała, wojenna trauma sprawiła, że młodzi ludzie byli spragnieni grania, rozwijania się, życia.
Mimo choroby i ciągłego gorączkowania oświadczył się Danucie i został przyjęty. Oboje mogli się podobać — ona była bardzo zgrabna, miała burze ciemnych włosów, błękitne oczy. Często pisze się, że Kwiatkowska miała ostre rysy, ale to pewnie dodawało jej jeszcze wyrazu. Gustaw Holoubek miał ogromny czar i charyzmę. Był inteligentny, błyskotliwy, dowcipny. Kobiety za nim szalały.
Zobacz też: Nazywano ich najpiękniejszą aktorską parą PRL-u. Historia Marii i Marka Proboszów
Z Danutą Kwiatkowską pobrali się w 1949 roku w Urzędzie Stanu Cywilnego w Katowicach. Ona miała 25 lat, on był o rok starszy. Byli bardzo młodzi, po wojnie szybko weszli w dorosłe życie. Dostali mieszkanie w słynnym katowickim „Drapaczu chmur”, jednym z najwyższych budynków w przedwojennej Europie, przy ulicy Żwirki i Wigury. Doczekali się córki — Ewy Holoubek, która po latach również została aktorka, lalkarką w legendarnym teatrze dziecięcym „Guliwer” w Warszawie.
Fot. Gustaw Holoubek ze swoimi dziećmi, Ewą Holoubek-Laskowską aktorką i Janem Holoubkiem, reżyserem, fot. Marcin Dlawichowski / Forum
Gustaw Holoubek: chorował razem z żoną
W latach 50. Gustaw Holoubek był już bardzo chory. W dodatku zaraził gruźlicą żonę i dziecko. Lekarze zalecili wysłanie małej do prewentorium, a małżonków do różnych sanatoriów w Zakopanem. Spędzili tam dwa lata. Razem i osobno. Zostali uratowani dzięki nowym lekom, antybiotykom, konkretnie streptomycynie. Gdyby nie ona, trudno powiedzieć, czy aktor wyszedłby z tej choroby, która wydawała się u niego nieuleczalna.
Gustaw Holoubek wrócił do pracy zmieniony. Pełen pomysłów, gotowy na nowe twórcze wyzwania. Postanowił, że już z żoną nie wrócą do mieszkania w Katowicach, ani do teatru Śląskiego. W połowie lat 50. małżonkowie przenieśli się do Warszawy. Ale tutaj pojawił się problem. Gustaw Holoubek świetnie odnalazł się w teatralnym świecie stolicy. Został też okrzyknięty wspaniałym aktorem filmowym, jego rola alkoholika w „Pętli” Wojciecha Hasa, filmie z 1957 roku stała się wydarzeniem.
Danuta Kwiatkowska nie mogła odnaleźć się w Warszawie. Czuła się samotna, zagubiona, z czasem zapadła na „nostalgiczną chorobę”, czy jak mówiła jej córka, żyła „poza doczesnością”. Gustaw Holoubek zawsze dużo pracował, w domu był gościem. Ale w Warszawie ich drogi zaczęły rozchodzić się na dobre. Do tego aktor poznał na planie filmu „Pożegnania” w 1958 roku śliczną, młodą Maję Wachowiak. Była w niego wpatrzona, zakochana. Zaczął się romans, który ostatecznie doprowadził do rozpadu małżeństwo Gustawa Holoubka i Danuty Kwiatkowskiej.
Jeszcze w początku lat 60. grali razem w "Hamlecie" i w "Płatonowie" w Teatrze Dramatycznym w Warszawie, ale to był już schyłek tego małżeństwa. W "Hamlecie", którego Gustaw Holoubek reżyserował anonsowany jako wschodząca gwiazda scen warszawskich, on grał tytułową rolę, ona Gertrudę. Na scenie wchodzili więc w relację matka-syn. Były to jednak ich ostatnie wspólne chwile w teatrze.
Zobacz też: Zbigniew Zapasiewicz i Iwona Słoczyńska: była pierwszą kobietą, dla której próbował wyzwolić się z nałogu
W początku lat 60. rozwiedli się, w 1963 roku Danuta Kwiatkowska zagrała swoją ostatnią teatralną rolę, aktorka skończyła karierę, która trwała zaledwie 17 lat. Choroba odsunęła ja na dobre od zawodu. „Tragiczka, wielki talent, który został całkowicie wymazany w Warszawie", mówił Gustaw Holoubek o swojej pierwszej żonie. Gustaw Holoubek po ślubie, a potem rozwodzie z Mają Wachowiak, ożenił się z Magdaleną Zawadzką. Byli razem 35 lat, do końca życia aktora. Danuta Kwiatkowska z nikim się już nie związała, Przeżyła swojego byłego męża o 7 lat, zmarła w 2015 roku w Warszawie, w wieku 90 lat
Korzystałam z książki Zofii Turowskiej „Gustaw. Opowieść o Holoubku”, wyd. Marginesy, 2021 rok
