Boże Narodzenie to jedno z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich. W Polsce obchodzimy je bardzo uroczyście, a jak jest na świecie? Jeśli zastanawiasz się, czy włosi ubierają choinkę, dla kogo norweskie dzieci zostawiają przed domem owsiankę, skąd wziął się zwyczaj wysyłania kartek bożonarodzeniowych i co jedzą na Wigilię mieszkańcy innych krajów – to zapraszamy do lektury naszego artykułu.
ZOBACZ TEŻ: Poznaj przepisy na najlepsze pierniczki na Boże Narodzenie!
Tradycje świąteczne w Polsce
Boże Narodzenie w Polsce to czas szczególny. Chyba nigdzie na świecie nie obchodzi się go w ten sposób. Bez jakich tradycji bożonarodzeniowych nie wyobrażamy sobie Świąt?
- Biały obrus i sianko: obrus wigilijny jest zawsze biały (symbol czystości), a pod nim umieszcza się sianko – na znak narodzin Jezusa w stajence.
- 12 potraw wigilijnych: liczba ta symbolizuje liczbę Apostołów. Wedle tradycji świątecznej na stole powinny znaleźć się dary ziemi – z pola, lasu, sadu i wody.
- Pierwsza gwiazdka: sygnałem do rozpoczęcia wieczerzy jest pierwsza gwiazdka na niebie, która ma być symbolem gwiazdy betlejemskiej wskazującej trzem mędrcom miejsce narodzin Chrystusa.
- Post: Wigilia jest dniem postnym – tradycyjnie powinno się tego dnia zjeść jedynie lekkie śniadanie, a kolejnym posiłkiem powinna być już wieczerza w całości złożona z dań jarskich.
- Pasterka: w Wigilię o północy w kościołach rozpoczyna się uroczyste nabożeństwo – Pasterka, na którą tłumnie przybywają całe rodziny.
- Dodatkowy talerz: na polskich stołach zawsze znajduje się dodatkowe nakrycie dla niespodziewanego gościa, który, jeśli nawiedzi dom, zostanie zaproszony do stołu.
- Opłatek: zanim zasiądziemy do wieczerzy, łamiemy się z domownikami opłatkiem i składamy sobie życzenia.
- Choinka: Boże Narodzenie bez choinki? Nie ma takiej opcji! W Polsce tradycyjnie ubiera się ją w Wigilię, choć sporo osób robi to dużo wcześniej, aby wprowadzić świąteczny nastrój do domu. Drzewko gości w naszych domach aż do święta Trzech Króli.
Tradycje świąteczne na Świecie
W Polsce, gdzie przywiązanie do tradycji jest bardzo duże, Boże Narodzenie jest całe wypełnione symbolami. A jak jest na świecie?
CZYTAJ RÓWNIEŻ: Boże Narodzenie: jakie rośliny są najlepsze na święta? Oto 7 hitów!
Tradycje świąteczne w Anglii
W Polsce największą uwagę skupiamy wokół przygotowań do Wigilii. W Anglii 24 grudnia jest zwykłym dniem pracującym. Anglicy świętowanie rozpoczynają 25 grudnia od wspólnego, uroczystego obiadu w rodzinnym gronie. Często organizują go w eleganckiej restauracji. Tradycyjnym posiłkiem jest na Wyspach pieczony indyk, któremu towarzyszy słodki pudding i babeczki z masą bakaliową.
Anglicy nie dzielą się opłatkiem, za to wciąż chętnie wysyłają kartki bożonarodzeniowe z życzeniami. Warto pamiętać, że zwyczaj ten narodził się właśnie w Anglii – pierwsza kartka świąteczna została zaprojektowana już w 1846 roku i szybko zdobyła popularność na całym świecie.
Anglicy uwielbiają obdarowywać swoich bliskich. Prezenty świąteczne zostawiają sobie w specjalnie przygotowanych i udekorowanych skarpetach, a to, co się do nich nie zmieści – trafia pod choinkę. Prezenty otwiera się wspólnie – przy tradycyjnej angielskiej herbacie i gorąco dyskutuje się na temat otrzymanych darów. Taki obrządek potrafi trwać nawet kilka godzin! Kolejną typowo angielską tradycją świąteczną są wigilie firmowe – imprezy, na których bywamy dziś wszyscy, przywędrowały do nas właśnie z Wysp.
Święta Bożego Narodzenia w Australii
Święta wypadają w samym centrum sezonu letniego. Może brak tu podniosłej atmosfery, za to ludzie chętnie wykorzystują ten czas na odpoczynek i spotkania w rodzinnym gronie. Chętnie kolędują. Do dzieci również przychodzi Mikołaj, ale w nieco innej odsłonie… Staruszek z prezentami ubrany jest najczęściej w krótkie spodenki, zamiast czapki ma po prostu kapelusz, a na nogach japonki!
Tradycje świąteczne we Francji
Francuzi do Świąt podchodzą z dystansem i pewną dawką luzu. Nie ma gorączkowych przygotowań, gonitwy za prezentami, czyszczenia domu na błysk. Jak zatem wygląda Boże Narodzenie we Francji?
Po pierwsze trzeba pamiętać, że Święta we Francji niewiele mają już wspólnego z celebrowaniem narodzin Chrystusa. Od kilku lat unika się tu wszelkich symboli religijnych, chętnie zastępując je np. bajkowymi postaciami. We Francji nie śpiewa się też kolęd. Katolików zaskoczy pewnie fakt, że nie istnieje tam spowiedź przedświąteczna – po prostu wszyscy biorący udział we mszy przystępują do Komunii.
Jedynym typowo świątecznym daniem jest ciasto bûche. W przypadku pozostałych dań bożonarodzeniowych panuje dość duża swoboda – francuzi po prostu wybierają w tym czasie elegantsze i bardziej wyszukane posiłki, ale nie ma tu tak restrykcyjnych zasad, jak np. w przypadku menu na polską Wigilię. Na świątecznym stole pojawiają się owoce morza, pasztet z gęsich wątróbek, wino i szampan – nie uświadczymy tu dań jarskich.
Prezenty wkłada się do butów i otwiera 25 grudnia z samego rana. Francuzi chętnie świętują w gronie nie tylko rodziny, ale i przyjaciół – wyjście do pubu w święta ze znajomymi nikogo tutaj nie dziwi.
Święta Bożego Narodzenia w Chinach
Chrześcijan jest tu niewielu, więc dni świąteczne nie są wolne od pracy. Chińczycy jednak chętnie dekorują domy, ulice i sklepy symbolami bożonarodzeniowymi, a w święta spotykają się na uroczystym obiedzie w restauracji, by później świętować w klubach i pubach.
Święta Bożego Narodzenia we Włoszech
Włosi bardzo hucznie obchodzą Boże Narodzenie, a świętować zaczynają już w pierwszą niedzielę adwentu. Niektórzy ubierają choinkę, lecz bardziej popularne jest tutaj budowanie szopki bożonarodzeniowej. W Wigilię na Placu Świętego Piotra uroczyście odsłania się specjalnie wybudowaną szopkę – co ciekawe zwyczaj ten zapoczątkował Jan Paweł II.
Święta Bożego Narodzenia w Norwegii
Norwedzy świętowanie zaczynają już 13 grudnia w dzień św. Łucji. Ważną tradycją świąteczną jest wspólna wieczerza wigilijna, na której serwowane są ryby, żeberka, owsianka. Owsiankę dzieci zostawiają także przed domem, by poczęstować nią gnoma, który opiekuje się domem.
Tradycje świąteczne w Niemczech
Jedną z najważniejszych tradycyjni bożonarodzeniowych w Niemczech jest ubieranie choinki. Z resztą, to właśnie tutaj zapoczątkowano zwyczaj, na punkcie którego oszaleli chrześcijanie na całym świecie. Choinkę, w przeciwieństwie do polskiej tradycji ubiera się w Niemczech już na kilka tygodni przed Wigilią. Chętnie wiesza się na niej własnoręcznie przygotowywane ozdoby i ciasteczka imbirowe. Pod bożonarodzeniowym drzewkiem obowiązkowo ustawia się szopkę.
Niemcy Wigilię zaczynają od uroczystej mszy, a dopiero później zasiadają do wieczerzy. W Niemczech nie ma tradycji łamania się opłatkiem, lecz biesiadnicy chętnie dzielą się życzeniami. Tradycyjne potrawy? W Wigilię na stołach pojawia się charakterystyczna sałatka ziemniaczana, a w Boże Narodzenie króluje gęś, kaczka, dziczyzna.
Ogromną popularnością cieszy się kolędowanie. Prezenty w Niemczech kładzie się nie tak jak u nas pod choinką, ale na stole. Niemcy chętnie organizują i uczestniczą w jarmarkach bożonarodzeniowych, na których można kupić podarunki, wypić grzane wino, czy spróbować tradycyjnych pierniczków.
Boże Narodzenie w Polsce to czas niezwykły – wypełniony tradycjami przekazywanymi z pokolenia na pokolenie, wspólnymi przygotowaniami do Wigilii, bliskością i ciepłem. Warto pamiętać, że w tym czasie to nie sprzątanie, czy gonitwa za prezentami są najważniejsze. Jeśli zgubiliśmy gdzieś po drodze ducha świąt – bierzmy przykład z Francuzów, Anglików, Włochów, dla których Boże Narodzenie to po prostu spotkania z bliskimi – bez stresu, obowiązków, wielkiego sprzątania i góry zakupów.
