królowa Wiktoria, siostry księcia Filipa
Fot. Alexander Bassano/Spencer Arnold/Getty Images/PA Images via Getty Images
Królewskie życie

Królowa Wiktoria: „Chcę, żeby w naszym domu był zawsze obecny niemiecki element”

Niektóre ze związków w rodzinie królewskiej wzbudzały spore kontrowersje...

Marta Nawacka 26 maja 2022 13:21
królowa Wiktoria, siostry księcia Filipa
Fot. Alexander Bassano/Spencer Arnold/Getty Images/PA Images via Getty Images

Kiedy dzisiejsza królowa Elżbieta II brała ślub z Filipem, nie patrzono na to wydarzenie zbyt przychylnym okiem. Mało brakowało, a uroczystość w ogóle by się nie odbyła! Niemieckie korzenie brytyjskiej rodziny królewskiej oraz fakt, że wszystkie cztery siostry narzeczonego księżniczki - następczyni tronu wyszły za niemieckich książąt poważnie zaszkodziły reputacji Windsorów. „Niemiecki element” zawsze jednak był nieodłączną częścią rodziny royalsów, chociaż z czasem koneksje te zaczęły być bardzo niewygodne dla jej członków...

Windsorowie i „niemiecki element”

Niemieckie korzenie brytyjskiej rodziny królewskiej były powodem do dumy dla królowej Wiktorii, która bardzo chętnie ten fakt podkreślała. Biograf monarchini, Giles St. Aubyn, pisał, że w jej żyłach „bodajże nie ciekła ani kropla angielskiej krwi”. Od 1714 aż do 1901 roku królowie angielscy z dynastii hanowerskiej brali za swe żony niemieckie księżniczki. Dziadkowie władczyni, zarówno ze strony matki, jak i ojca, byli Niemcami. Król Jerzy III pochodził z Hanoweru, jego żona Charlotte była księżniczką z domu Mecklenburg-Strelitz. Książę Koburga (dziadek ze strony matki), Francis, wziął za żonę księżniczkę Reuss, Augustę. Owocem tego związku była Wiktoria, która następnie urodziła przyszłą królową – swoją imienniczkę.

W dzieciństwie monarchinię otaczało niemieckojęzyczne środowisko. Straciła ojca, gdy miała zaledwie osiem miesięcy, a jej matka niezbyt dobrze władała językiem angielskim i do tego kiepsko czuła się w Londynie. Wybierała więc niemieckie służące i damy dworu, choć sama Wiktoria miała zapewnione typowo angielskie wychowanie, przygotowujące ją do objęcia tronu. Językiem niemieckim zaczęła się posługiwać mniej więcej w wieku 18-19 lat. Królowa wyszła za mąż za księcia Koburga, Alberta, który jednocześnie był jej ciotecznym bratem. Mieli dziewięcioro dzieci, z czego aż sześcioro poślubiło przedstawicieli niemieckich domów panujących. „Chcę, żeby w naszym domu był zawsze obecny niemiecki element”, podkreślała bardzo często Wiktoria.

Biograf królowej Wiktorii podkreśla, że dla monarchini Niemcy oznaczały ponad 40 państw, które żyły w pokoju z Anglią. Wojowniczym imperium zaczęły powoli się stawać po zjednoczeniu w 1871 roku, pod wodzą Bismarcka. Co ciekawe, angielska rodzina królewska nazywała się Saxo-Koburg od momentu ślubu Wiktorii i Alberta, aż do 1917 roku. Jerzy V postanowił zmienić nazwisko na Windsor w czasie I wojny światowej, gdy zaczęły panować antyniemieckie nastroje.

Czytaj też: Księżna Charlene opublikowała zdjęcie ze swoją córką! Wzięły udział w Gali Fashion Awards w Monte Carlo

Królowa Wiktoria (1819-1901), 1887 rok
Fot. Alexander Bassano/Spencer Arnold/Getty Images

Królowa Wiktoria (1819-1901), 1887 rok

Królowa Wiktoria z mężem, księciem Albertem, 15.05.1860
Fot. Keystone/Getty Images

Królowa Wiktoria z mężem, księciem Albertem, 15.05.1860

Cztery siostry księcia Filipa wyszły za niemieckich książąt

Royalsi w Europie stanowili właściwie jedną wielką rodzinę. Nie tylko ze względu na wspólne wartości i błękitną krew, ale także (w przypadku zdecydowanej większości księżniczek i książąt) na rzeczywiste pokrewieństwo. Małżeństwa z kuzynami czy kuzynkami były bardzo częstą praktyką. Po I wojnie światowej zdarzało się, że członkowie rodziny królewskiej stawali po dwóch różnych stronach, jednak po jej zakończeniu relacje na ogół zostawały wznawiane. Mężów wśród niemieckich książąt znalazły cztery siostry księcia Filipa, przyszłego męża następczyni brytyjskiego tronu, księżniczki Elżbiety. Ich związki wpłynęły na wielką niechęć Brytyjczyków do ślubu przyszłej królowej z jej wybrankiem.

Najmłodsza z sióstr Filipa, 16-letnia wówczas Zofia, pierwsza wyszła za mąż, w 1931 roku. Jej wybrankiem był książę Hessen-Kassel, Krzysztof. Mężczyzna także był potomkiem królowej Wiktorii – jego babcia była najstarszą córką władczyni. Już w chwili ślubu był członkiem partii narodowo-socjalistycznej i agitował na jej rzecz. Wszystko przez to, że po zakończeniu I wojny światowej oraz przekształceniu Niemiec w republikę rodziny królewskie znalazły się w trudnej sytuacji. Straciły władzę i mogły zostać także pozbawione majątków. W 1919 roku socjaliści chcieli nawet skonfiskować zamek rodu Hessen-Kassel. Doprowadziło to do tego, że arystokracja skłaniała się ku Hitlerowi, mając nadzieję, że jego polityka zaprowadzi stabilność oraz pomoże obronić kraj przed socjalizmem. Krzysztof aktywnie udzielał się w kampanii wyborczej w 1933 roku, a następnie piął się coraz wyżej w wojskowej hierarchii. Wstąpił do SS, był pilotem Luftwaffe, został dyrektorem w Ministerstwie Lotnictwa III Rzeszy. Wraz z żoną Zofią postanowili nawet nazwać jednego ze swoich synów Karol Adolf, na cześć Adolfa Hitlera. W 1943 roku małżonek siostry księcia Filipa zginął w trakcie lotu bojowego.

Druga z sióstr, 20-letnia Cecylia, wyszła za mąż w 1931 roku za księcia Jerzego Donatusa z Hesji. Mężczyzna był bratankiem jej babci. Małżonkowie mieszkali w ojczystym mieście księcia, w Darmstadt, a w maju 1937 roku wstąpili do partii nazistowskiej. Prawdopodobnie jednak nie zrobili tego z przekonania. Książę Ernest Ludwik, ojciec Jerzego, założył kolonię artystów w Darmstadt i nie walczył podczas I wojny światowej. Swoich synów wychowywał w tym samym duchu. Przypuszcza się, że przystąpienie do hitlerowskiej partii było raczej spełnieniem oczekiwań niemieckich władz, które chciały, by rodziny panujące w ten sposób okazały im poparcie. Pół roku po wstąpieniu książę Jerzy Donatusa wraz z żoną Cecylią i dwoma synami zginęli w katastrofie lotniczej. Kobieta była wówczas w ciąży.

Zobacz także: Królowa Elżbieta I malowała twarz na biało. Czy robiła to z próżności?

Lady Louise Mountbatten z siostrami księcia Filipa: księżniczką Teodorą i księżniczką Małgorzatą
Fot. PA Images via Getty Images

Lady Louise Mountbatten z siostrami księcia Filipa: księżniczką Teodorą i księżniczką Małgorzatą

Ślub Filipa i Elżbiety bez sióstr księcia

Teodora wyszła za syna ostatniego kanclerza cesarskich Niemiec, margrabiego Bertolda Badeńskiego. Ten wstąpił do nazistowskiej partii w 1937 roku, jednak przez chore serce nie brał udziału w II wojnie światowej. Mężczyzna prowadził internat dla chłopców, w którym uczył się przyszły książę Edynburga, Filip. W 1934 roku jednak opuścił szkołę i dalej uczył się w Szkocji. Ostatnia z sióstr męża królowej Elżbiety II nie wstąpiła do partii. Wzięła ślub z księciem Gottfriedem Hohenlohe-Langenburgiem i zamieszkała w zamku rodowym w Wirtembergii. Jej mąż zaoferował się pośredniczyć w kontaktach między nazistowskimi liderami i brytyjskimi arystokratami w latach 30. Wstąpił nawet do Wehrmachtu, ale w 1944 roku zwolniono go z wojska. Przyczyną było... wzięcie udziału w zamachu na Hitlera.

II wojna światowa przyniosła wiele bólu i cierpienia na świecie, nie dziwi więc, że gdy następczyni brytyjskiego tronu, księżniczka Elżbieta, chciała wyjść za swojego ukochanego, Filipa, Brytyjczycy nie byli zadowoleni. By nieco złagodzić sytuację, siostry pana młodego dostały oficjalny zakaz pojawienia się na uroczystości. W rodzinie królewskiej wciąż utrzymywano kontakty z krewnymi z Niemiec, jednak teraz już unikano w tej kwestii rozgłosu. W 1953 roku, dzień przed koronacją Elżbiety na królową Wielkiej Brytanii, zdecydowano, że obecność sióstr księcia Filipa nie zaszkodzi już reputacji Anglii. Niemieckie księżniczki były więc obecne podczas tego wydarzenia. O ile przed laty królowa Wiktoria szczyciła się niemieckimi korzeniami w familii, tak teraz wszystko wskazuje na to, że rodzina królewska nie jest dumna z tych koneksji...  

Czytaj również: Co to był za ślub! Jak królowa Zofia Grecka i król Juan Carlos powiedzieli sobie sakramentalne …tak”?

Księżniczka Elżbieta i książę Filip w dniu ślubu, 20.11.1947
Fot. Courtesy Everett Collection/East News

Księżniczka Elżbieta i książę Filip w dniu ślubu, 20.11.1947

Źródło: twojahistoria.pl

Redakcja poleca

REKLAMA

Wideo

Kocha muzykę, ale już podważano jej sukcesy. Córka Aldony Orman o cieniach posiadania znanego nazwiska

Akcje

Polecamy

Magazyn VIVA!

Bieżący numer

KATARZYNA DOWBOR o utracie pracy, nowych wyzwaniach i o tym, czy mężczyźni... są jej potrzebni do życia. JOANNA DARK i MAREK DUTKIEWICZ: dwie dusze artystyczne. W błyskotliwej i dowcipnej rozmowie komentują 33 lata wspólnego życia. SYLWIA CHUTNIK: pisarka, aktywistka, antropolożka kultury, matka. Głośno mówi o sprawach niewygodnych i swojej prywatności. ROBERT KOCHANEK o cenie, jaką zapłacił za życiową pasję – profesjonalny taniec. O TYM SIĘ MÓWI: Shannen Doherty, Christina Applegate, Selma Blair, Selena Gomez, Michael J. Fox łamią kolejne tabu – mówią publicznie o swoich chorobach.