Od ponad stu lat obchodzony jest w większości krajów na świecie

Ksenia Krasko 8 marca 2022 07:01

Choć Międzynarodowy Dzień Kobiet po raz pierwszy obchodzono w Nowym Jorku 28 lutego 1909 roku, to podobne marsze organizowano już w połowie XIX wieku. W takich demonstracjach udział brały głównie pracownice fabryk, które walczyły o równe traktowanie czy o prawa wyborcze w późniejszych latach. Od ponad wieku Dzień Kobiet świętowany jest praktycznie na całym świecie, a jego idea wciąż opiera się na uwydatnieniu problemów, z jakimi kobiety zmagają się współcześnie.

Dzień Kobiet - historia święta

O przyszłości święta zdecydowano w 1910 roku na Międzynarodowej Socjalistycznej Konferencji Kobiet w Kopenhadze. Clara Zetkin, jedna z założycielek Komunistycznej Partii Niemiec, zaproponowała, aby święto było obchodzone na całym świecie, co skłoniłoby kobiety do walki o swoje prawa. Pomysł Zetkin miał spore poparcie w anonimowym głosowaniu. Rok później Dzień Kobiet obchodzony był w krajach Europy, a w 1917 roku kobiety uzyskały prawa wyborcze w Australii, Nowej Zelandii, Danii i Norwegii.

8 marca 1917 roku (23 lutego według kalendarza juliańskiego) strajki kobiet zorganizowano w Rosji. Wkrótce potem abdykował car Mikołaj II, a rząd tymczasowy przyznał kobietom prawa wyborcze. Po rewolucji październikowej komunistka Aleksandra Kołłontaj przekonała Władimira Lenina, aby ten oficjalnie ustanowił, że 8 marca to święto. Do 1965 roku był to normalny dzień pracy, a obecnie jest to dzień wolny.

W Polsce pierwszy Dzień Kobiet miał miejsce 24 marca 1924 roku, zorganizowany przez Centralny Wydział Kobiecy PPS. Organizatorki skoncentrowały się wtedy na takich kwestiach, jak ochrona pracy kobiet i problem niższych zarobków w porównaniu do mężczyzn. Święto było szczególnie popularne w czasach PRL i to właśnie wtedy narodziła się „tradycja” wręczania paniom goździków (lub tulipanów) i rajstop.

Obecnie Dzień Kobiet świętuje się między innymi w Armenii, w Brazylii, w Bułgarii, w Chinach, na Kubie, w Mołdawii, we Wietnamie, czy we Włoszech. W Stanach Zjednoczonych, w Wielkiej Brytanii i w Australii co roku obchodzi się również Miesiąc Historii Kobiet, zainspirowany Międzynarodowym Rokiem Kobiet z 1975 roku. Tegoroczne hasło Miesiąca, czyli „Odważnie głosujące kobiety: odmowa milczenia”, skupia się na problemie nierówności płci, a także walce z wzmożoną w czasie lockdownu przemocą domową.

W Polsce co roku 8 marca (lub w weekend najbliższy tej daty) odbywa się Manifa, czyli demonstracja na rzecz równego traktowania kobiet i mężczyzn. Pierwsza miała miejsce w 2000 roku w Warszawie, pod hasłem „Demokracja bez kobiet to pół demokracji”. W tym roku również zorganizowano manifestacje w całym kraju. „Nie chcemy goździków i rajstop. Niech ten dzień będzie dniem gniewu i walki. Dniem siostrzeństwa i solidarności. Dniem zmieniania świata”, napisano na stronie organizatorów.  

Czytaj też: Walentyna Tierieszkowa była pierwszą kobietą, która poleciała w kosmos. Co się z nią dzisiaj dzieje?

1/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @Museum of London/Heritage Images/Getty Images
1/7

Międzynarodowy Dzień Kobiet po raz pierwszy obchodzony był 28 lutego 1909 roku w Nowym Jorku, ale podobne marsze organizowane były już w połowie XIX wieku, między innymi w Londynie.

Na zdjęciu: Marsz Sufrażystek, Londyn, 21 czerwca 1908 roku

2/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @Fine Art Images/Heritage Images/Getty Images
2/7

Clara Zetkin zaproponowała w 1910 roku w Kopenhadze, aby Dzień Kobiet był obchodzony co roku na całym świecie. Jej pomysł przyjęto podczas anonimowego głosowania.

Na zdjęciu: propagandowy plakat, Niemcy, 1914 rok

3/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @Fine Art Images/Heritage Images/Getty Images
3/7

„8 marca. Dzień strajku pracownic przeciwko reżimowi kuchennemu”. Propagandowy plakat z okazji Dnia Kobiet, Rosja, 1932 rok

4/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @Fototeca Gilardi/Getty Images
4/7

„Nie dla świętowania: kobiety walczą o alternatywę”. Plakat propagandowy Włoskiej Partii Socjalistycznej, 1975 rok

5/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @PAP/CAF
5/7

Dzień Kobiet w Polsce był szczególnie popularny w czasach PRL. Wtedy narodziła się „tradycja” wręczania paniom kwiatów i rajstop.

Na zdjęciu: plakat projektu Kotarbińskiego wydany z okazji Dnia Kobiet, 1977 rok

6/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @Oscar Gonzalez/NurPhoto via Getty Images
6/7

Co roku na ulice największych miast na świecie wychodzą tysiące kobiet, walczących o swoje prawa.

Na zdjęciu: Strajk Kobiet w Madrycie, 2019 rok

7/7
Historia Dnia Kobiet
Copyright @WOJCIECH STROZYK/REPORTER
7/7

W Polsce w okolicach 8 marca od ponad dwudziestu lat organizowana jest Manifa. W tym roku w Warszawie odbyła się pod hasłem „Cudze oczy to nasze więzienia, cudze myśli – nasze klatki” (cytat pisarki Virginii Woolf).

Na zdjęciu: Manifa 2021, Gdańsk

Redakcja poleca

REKLAMA

Wideo

„Miałem szczęście do kobiet”… Jerzy Stuhr o mamie i babci w ostatnim wywiadzie dla VIVY.pl

Akcje

Polecamy

Magazyn VIVA!

Bieżący numer

KATARZYNA SKRZYNECKA I MARCIN ŁOPUCKI o tym, jak przez 15 lat budowali związek, w który weszli z bagażem doświadczeń. JERZY STUHR: odszedł legendarny polski aktor. Jaki był na scenie i poza nią? PAT BOGUSŁAWSKI święci triumfy jako reżyser ruchu na pokazach mody światowych projektantów. HALINA FRĄCKOWIAK: charyzmatyczna piosenkarka niezwykle szczerze opowiada o 60 latach kariery.