Filmy o przetrwaniu uświadamiają nam rangę podstawowych potrzeb – takich jak tlen do oddychania, jedzenie czy kontakt z drugim człowiekiem. Pokazują też, jak zachowują się ludzie w obliczu zagrożenia. W większości są to minimalistyczne obrazy z niewielką ilością aktorów i dialogów. Wszystko po to, aby jeszcze wyraźniej przedstawić emocje, nad którymi trudno zapanować w ekstremalnie trudnych warunkach. Jak przeżyć w skutych lodem górach po katastrofie lotniczej lub na bezludnej wyspie – bez dostępu do czystej wody i nowoczesnych technologii?
Spis treści:
- Grawitacja (2013) – dramat z Sandrą Bullock w nieskończonej przestrzeni kosmosu
- Wszystko stracone (2013) – walka o życie w przestrzeni oceanu
- 127 godzin (2010) – film o wspinaczce oparty na faktach
- Na szlaku (2014) – walka o przetrwanie w lesie
- Po pierwsze przeżyć (2020) – historia grupy ludzi na obozie przetrwania
- Marsjanin (2015) – komedia sci–fi w reżyserii Ridleya Scotta
- Arktyka (2018) – film survivalowy w scenerii skutej lodem
- Cast Away – poza światem (2000) z Tomem Hanksem w roli głównej
- Życie Pi (2012) – jak bezpiecznie dryfować przez ocean z dzikimi zwierzętami?
- Zjawa (2015) – prawdziwa historia z Leonardem DiCaprio w roli głównej
- Pozostałe filmy survivalowe, które warto obejrzeć
Grawitacja (2013) – dramat z Sandrą Bullock w nieskończonej przestrzeni kosmosu
O ile wyjście w trudnej sytuacji na Ziemi ma szanse na szczęśliwe zakończenie, o tyle walka o życie w kosmosie jest z definicji skazana na porażkę. Nie ma nic bardziej przerażającego od nieograniczonej przestrzeni, ciszy i osamotnienia poza ziemską grawitacją.
W wyniku uszkodzenia wahadłowca przez przelatujące pozostałości satelity, dr Ryan Stone (Sandra Bullock) i Matt Kowalsky (George Clooney) zostają odcięci od bazy i odpływają w kosmos. Stopniowo tracą także kontakt ze sobą. Z każdą minutą poziom tlenu w ich skafandrach spada, a my przyglądamy się desperackiej chęci życia, która tli się pomimo wszystko.
Metafizyczny nastrój doskonale podkreśla muzyka, skomponowana przez Stevena Price’a, i cisza, która bywa o wiele bardziej wymowna niż tysiąc słów. Film w reżyserii Alfonso Cuarona został nagrodzony 7 oscarowymi statuetkami w 2014. Poza nagrodami Amerykańskiej Akademii Filmowej otrzymał także kilkadziesiąt innych, które nie sposób wymienić w tym zestawieniu.
W serwisie Rotten Tomatoes film otrzymał 96% pozytywnych recenzji. Średnia ocen: 8,9. „Grawitacja” została opisana również w przeglądzie filmów o kosmosie.
Wszystko stracone (2013) – walka o życie w przestrzeni oceanu
Z kosmosu przenosimy się na ocean, który z pozycji niewielkiego jachtu również wydaje się nieograniczony. Głównym i jedynym bohaterem filmu „Wszystko stracone” jest żeglarz (Robert Redford), który samotnie przemierza Ocean Indyjski. W pewnym momencie jego żaglówka uderza w pływający kontener. Ulega poważnemu uszkodzeniu i do środka zaczyna napływać woda. Prowizoryczne załatanie dziury w kadłubie działa na krótki dystans. Z godziny na godzinę rejs staje się coraz bardziej dramatyczny.
Pozbawiony kontaktu ze światem podróżnik może polegać tylko na sobie. Łódka okazuje się awaryjna, a do tego kończy się prowiant, który ze sobą zabrał. Minimalna ilość dialogów w filmie podkreśla potęgę żywiołu i siłę zagrożenia. Przeplatają się budzące niepokój i grozę emocje, takie jak strach, bezradność czy determinacja.
Film w reżyserii J. C. Chandora został nagrodzony na festiwalu Złote Globy w 2014 r. za muzykę, skomponowaną przez Alexa Eberta. Rok wcześniej odtwórca głównej roli w tym filmie, Robert Redford, otrzymał nagrodę Stowarzyszenia Nowojorskich Krytyków Filmowych.
W serwisie Rotten Tomatoes ilość pozytywnych recenzji wyniosła 94%. Średnia ocen: 8,0.
127 godzin (2010) – film o wspinaczce oparty na faktach
Trzecie miejsce, według ilości pozytywnych recenzji na tomatometrze, zajmuje film biograficzny o przetrwaniu w górach, a dokładniej – w szczelinie kanionu Blue John w stanie Utah w USA. Główny bohater, alpinista Aron Ralston zostaje uwięziony pomiędzy skałami podczas samotnej wspinaczki po kanonie. Jego ramię zostało zablokowane przez głaz, spod którego nie jest w stanie się wydostać.
W ciągu 5 dni 23–letni wspinacz (James Franco) desperacko poszukuje sposobu na wyjście cało z opresji. Małymi łykami dawkuje wodę i z całych sił próbuje wyciągnąć uwięzioną rękę. Każda minuta trwa wieczność. Jednocześnie myśli nie tylko o tym, co tu i teraz, ale także o przeszłości i bliskich mu osobach.
Film „127 godzin” w reżyserii Danny’ego Boyle’a został nagrodzony przez Critics’ Choice (2011) za piosenkę „If I rise” w wykonaniu Dido. James Franco za główną rolę otrzymał nagrodę Independent Spirit (2011). Odpowiedzialny za muzykę A.R. Rahman otrzymał Nagrodę Publiczności Światowej Akademii Muzyki Filmowej.
Ilość pozytywnych recenzji na Rotten Tomatoes wynosi 93%. Średnia ocen: 8,2. Tytuł został opisany również w przeglądzie filmów o górach.
Na szlaku (2014) – walka o przetrwanie w lesie
Tym razem przenosimy się do kanadyjskiej puszczy, w której Alex (Jeff Roop) i Jenn (Missy Peregrym) postanawiają spędzić wakacje. Podróżując Szlakiem Czarnej Stopy, spotykają mężczyznę, który doskonale opanował sztukę przetrwania. Jednak rozdzielają się z nim z powodu niepokojącego zainteresowania, jakie przejawia względem Jenn. Dalej ruszają sami. Po trzech dniach orientują się, że zgubili drogę.
Film „Na szlaku” w reżyserii Adama MacDonalda wyróżnia pełna napięcia atmosfera i realizm. Mała ilość efektów specjalnych sprawia, że czujemy się tak, jakbyśmy to my znaleźli się w samym środku gęstego lasu. Pozornie bezpieczna sytuacja, z każdym dniem i nocą spędzoną na łonie natury, coraz bardziej wymyka się spod kontroli.
Recenzje na Rotten Tomatoes świadczą o tym, że film został bardzo dobrze przyjęty przez widzów i krytyków. Liczba pozytywnych opinii to 92%. Średnia ocen: 6,9.
Po pierwsze przeżyć (2020) – historia grupy ludzi na obozie przetrwania
Piąte miejsce w rankingu zajmuje film, który opowiada historię grupy na szkoleniu survivalowym z dala od cywilizacji. Akcja ponownie rozgrywa się w kanadyjskim lesie. Uczestnicy mają przygotować się na różnego rodzaju apokalipsę – naturalną, ekonomiczną i społeczną. W pewnym momencie jedna z osób umiera. Gdy inni chcą poinformować o tym policję, zostają powstrzymani przez resztę grupy.
Film „Po pierwsze przeżyć” w reżyserii Patrice’a Laliberté idealnie oddaje atmosferę tego typu obozów. Oszczędne sceny i świetnie dopasowana muzyka potęgują napięcie, które powstaje w sytuacji kryzysowej. Pojawiają się pytania o współpracę i zaufanie do obcych sobie ludzi.
W serwisie Rotten Tomatoes ilość pozytywnych recenzji wyniosła 91%. Średnia ocen: 6,5.
Marsjanin (2015) – komedia sci–fi w reżyserii Ridleya Scotta
Kolejny film zabiera nas w podróż na Marsa. W wyniku awarii astronauta Mark Watney (Matt Damon) zostaje sam na obcej, bezludnej planecie. Pozostali członkowie załogi, myśląc, że zginął od uderzenia metalowymi szczątkami anteny, wracają na Ziemię. Okazuje się jednak, że przeżył, a tylko komputer, który monitorował jego czynności życiowe, został uszkodzony.
Mark mieszka w Habie, w którym jest tlen i zapas jedzenia na ok. 300 dni. Ma także do dyspozycji dwa łaziki marsjańskie, panele słoneczne i siebie samego – co okazuje się mieć kluczowe znaczenie. Jego wiedza na temat inżynierii i botaniki w warunkach ograniczonych zasobów jest bezcenna. Zwłaszcza, gdy misja ratunkowa ma szansę przybyć dopiero za kilka lat.
Film „Marsjanin” otrzymał dwa Złote Globy (2016) w kategoriach: najlepsza komedia lub musical oraz najlepszy aktor w komedii lub musicalu (Matt Damon). Dodatkowo Ridley Scott otrzymał nagrodę za reżyserię na festiwalu Saturny w 2016 r.
W serwisie Rotten Tomatoes ilość pozytywnych recenzji wyniosła 91%. Średnia ocen: 7,9.
Zobacz także: Filmy o kosmitach – same nagrodzone tytuły
Arktyka (2018) – film survivalowy w scenerii skutej lodem
Film „Arktyka” jest opowieścią o człowieku (Mads Mikkelsen), który w wyniku katastrofy lotniczej musi przetrwać sam w ekstremalnie niskich temperaturach. Próbuje wezwać pomoc na wiele różnych sposobów, jednak jak dotąd kończy się to niepowodzeniem. Kiedy w końcu pojawia się szansa na ratunek, okazuje się, że teraz to od niego będzie zależało życie drugiego człowieka. Zabiera niezbędne do przetrwania rzeczy i wyrusza w podróż po ocalenie.
Oszczędny w środkach obraz w reżyserii Joego Penna skupia się na uczuciach głównego bohatera. Odznaczają się one wyraźnie w pokrytym śniegiem i lodem arktycznym krajobrazie. Minimalna ilość dialogów i świetnie dopasowana muzyka sprawiają, że razem z Overgårdem walczymy o życie, a na naszej skórze pojawia się „gęsia skórka” – pomimo dodatniej temperatury otoczenia.
W serwisie Rotten Tomatoes film otrzymał 90% pozytywnych recenzji. Średnia ocen: 7,2.
Cast Away – poza światem (2000) z Tomem Hanksem w roli głównej
W „Cast Away – poza światem” razem z Chuckiem Nolandem (Tom Hanks) stajemy się rozbitkami na bezludnej wyspie. Wcześniej życie głównego bohatera pędziło na wysokich obrotach. Teraz terminy, spotkania i korporacyjna logistyka nie mają już żadnego znaczenia. Liczą się podstawowe możliwości zdobycia pożywienia i umiejętności rozpalania ognia.
Amerykański dramat w reżyserii Roberta Zameckisa został nagrodzony dwoma Oscarami w 2000 r. – za najlepszą rolę pierwszoplanową i najlepszy dźwięk. To pozycja obowiązkowa nie tylko dla fanów filmów o przetrwaniu, ale także dla każdego amatora dobrego kina.
Film otrzymał 89% pozytywnych recenzji na Rotten Tomatoes. Średnia ocen: 7,4.
Życie Pi (2012) – jak bezpiecznie dryfować przez ocean z dzikimi zwierzętami?
Powoli zbliżamy się do końca rankingu. Tymczasem nie wspomnieliśmy jeszcze o jednym z najpiękniejszych filmów o przetrwaniu. „Życie Pi” to magiczna opowieść o młodym chłopaku z Indii, który przemierza ocean w niewielkiej łódce w towarzystwie dzikich zwierząt.
Piscine Militor Patel (Suraj Sharma), czyli tytułowy Pi jest synem dyrektora zoo. Podczas transportu zwierząt do Kanady ma miejsce potężny sztorm, w wyniku którego statek tonie. Chłopakowi udaje się uratować siebie i kilka par zwierząt. Razem z nimi płynie na suchy ląd na pokładzie szalupy ratunkowej. Jego rejs jest nie tylko walką o realne przetrwanie, ale także metaforyczną przypowieścią o sensie życia.
Film w reżyserii Anga Lee powstał na motywach powieści Yanna Martela. W 2013 otrzymał 4 Oscary – za reżyserię, muzykę, efekty specjalne i zdjęcia w wykonaniu Claudio Mirandy.
W serwisie Rotten Tomatoes otrzymał 86% pozytywnych recenzji. Średnia ocen: 7,9.
Zobacz także: Filmy motywacyjne, które ładują baterie
Zjawa (2015) – prawdziwa historia z Leonardem DiCaprio w roli głównej
Ostatnim tytułem w zestawieniu jest trzymający w napięciu dramat przygodowy w reżyserii Alejandra Gonzaleza Iñárritu. Akcja filmu jest oparta na faktach. Rozgrywa się w 1823 r na terenie dzisiejszej Montany i Dakoty Południowej. Główny bohaterem jest Hugh Glass (Leonardo DiCaprio) – postać historyczna, która została zaatakowana przez niedźwiedzia grizzly. Ciężko ranny traper zostaje porzucony przez towarzyszy i pozostawiony w lesie na pewną śmierć.
Aby przeżyć, żywi się korzonkami, a jego wolę walki podtrzymują wizję żony, zamordowanej przez armię amerykańską. Pochodziła ona z plemienia Paunisów, co nie jest bez znaczenia dla fabuły filmu.
Film „Zjawa” otrzymał trzy złote statuetki na oscarowej gali w 2016 r. – za główną rolę (DiCaprio), reżyserię i zdjęcia w wykonaniu Emmanuela Lubezki.
W serwisie Rotten Tomatoes tytuł otrzymał 79% pozytywnych recenzji. Średnia ocen: 7,8.
Pozostałe filmy survivalowe, które warto obejrzeć
Powyższy ranking uzupełniają następujące tytuły:
- Wszystko za życie (2007) – film o podróży autostopem na Alaskę. Reżyseria: Sean Penn,
- Przetrwanie (2011) – opowieść o ocalałych z samalotu, który rozbija się na Alasce. Reżyseria: Joe Carnahan,
- Wyprawa Kon-Tiki (2012) – film o podróży tratwą przez Pacyfik na Polinezję. Reżyseria: Joachim Rønning, Espen Sandberg
- Niemożliwe (2012) – historia rodziny, która przeżyła tsunami (2004). Reżyseria: J. A. Bayona, w rolach głównych: Naomi Watts i Ewan McGregor,
- Głusza (2015) – film, w którym dwie siostry muszą przeżyć bez pądu. Reżyseria: Patricia Rozema,
- Everest (2015) – historia wyprawy na Mount Everest z 1996 r., Reżyseria: Baltasar Kormakura. Tytuł został opisany w zestawieniu filmów o górach,
- Pomiędzy nami góry (2017) – film o rozbitkach w górach, adaptacja powieści o tym samym tytule. Reżyseria: Hany Abu–Assad, w rolach głównych: Kate Winslet i Idris Elba. Ten film również został opisany w przeglądzie filmów o górach,
- Nie otwieraj oczu (2018) – dwudniowa podróż matki z dziećmi do bezpiecznego miejsca. Reżyseria: Susanne Bier, w roli głównej: Sandra Bullock.
