Niewielu wie, że są braćmi, spotykają się raz do roku. Tak wygląda relacja Jana i Macieja Englertów
"To jest taka rodzina, która spotyka się tylko na stypach"
- Apolonia Podstawka
Englertowie to dzisiaj wielopokoleniowy, artystyczny klan. Oprócz braci Jana i Macieja Englertów są w nim dwie znane aktorki: Beata Ścibakówna i Marta Lipińska. Znany operator Michał Englert jest bratankiem Jana Englerta, z kolei córka Jana – aktorka Helena Englert to bratanica Marty Lipińskiej i jej męża Macieja Englerta. Do tego klanu należy także Maja Ostaszewska.
Takie artystyczne rodziny są zwykle ze sobą mocno związane. Ale bracia - Jan i młodszy od niego Maciej od lat mają z tym problem. Jan Englert powiedział nawet: „Mój brat też mnie nie zna. Mieszkamy od siebie parę kilometrów, a widzimy się raz w roku”. Dlaczego tak się dzieje i jakie są relacje między braćmi?
[Ostatnia publikacja na Viva Historie i VUŻ-u 14.11.2024 r.]
Jan Englert i Maciej Englert: relacja braci
Zawsze byli różni: Jan, bardzo towarzyski, miał opinię playboya. Głośno było o jego romansach z aktorkami: Dorotą Pomykałą, czy Krystyną Kołodziejczyk. Długo nie liczył się z wiekiem. "Przemijanie? Nie ma czegoś takiego! Różne rzeczy się kończą, ale zaczynają się następne. Nie odpowiada mi zniedołężnienie intelektualne i fizyczne. Nie chciałbym publicznie więdnąć", mówił w jednej z rozmów.
Maciej Englert to raczej typ domatora, od 56 lat jest wierny swojej żonie, znanej aktorce Marcie Lipińskiej. Zupełnie inaczej, niż jego brat tłumaczył: "Nie tęsknię za przeszłością. Nie rozpaczam, że się starzeję i posiwiały mi włosy. Każdy wiek ma swoje uroki i przyjemności. Śmieszą mnie mężczyźni, którzy w dojrzałym wieku uganiają się za młodymi dziewczynami. Męskość nie polega na skakaniu z kwiatka na kwiatek", opowiadał Maciej Englert. Wielu ludzi uważało, że jest to przytyk do związku jego brata z młodszą o 25 lat, Beatą Ścibakówną.
Jan Englert, Beata Ścibakówna, Viva! 6/2022
Jan i Maciej Englertowie: wychowani przez mamę
Jan Aleksander Englert urodził się 11 maja 1943 roku w Warszawie. Maciej Ignacy - młodszy od brata o trzy lata przyszedł na świat w Sosnowcu w 1946 roku. Rodzina po Powstaniu Warszawskim tułała się, jak wielu innych mieszkańców zrujnowanej stolicy. Dopiero po wojnie Englertowie wrócili do Warszawy. W życiu braci bardzo ważna była mama - Barbara Sutkowska, ojciec - Andrzej Englert odszedł od rodziny, gdy bracia byli jeszcze dziećmi.
Jan Englert jako dorosły człowiek żałował, że nie dokończył z mamą wielu rozmów, nie zadał wielu pytań. Podziwiał ją między innymi za to, że mając już dwóch synów, zrobiła maturę i skończyła studia. W dzieciństwie i młodości obaj bracia byli blisko, wspierali się. Obaj zdecydowali się zdawać do warszawskiej Szkoły Teatralnej. Obaj są aktorami i reżyserami, choć Jan zrobił jako aktor większą karierę.
Popularność przyniosła mu rola w „Kolumbach” Janusza Morgensterna z 1970 roku. Ale też w „Nocach i dniach”, w serialu „Dom”, w „Piłkarskim pokerze”, i w komedii „Kiler”, gdzie grał genialnie, pamiętnego senatora Lipskiego. Jan Englert zagrał 150 ról teatralnych i 100 filmowych. Od 2003 roku jest dyrektorem artystycznym Teatru Narodowego. Podobno wzorem Kazimierza Dejmka mówi do aktorów, którzy się ociągają z graniem: „Na , to ja mam Sofię Loren”.
Maciej Englert nie zrobił takiej kariery jako aktor, choć też zagrał wiele ról, m.in. filmie „Dagny”, jest jednak przede wszystkim wybitnym reżyserem teatralnym i telewizyjnym. Przez wiele lat był dyrektorem prestiżowego Teatru Współczesnego w Warszawie, który objął po legendarnym Erwinie Axerze.
Zobacz też: Słynie z ról czarnych charakterów, w jego żyłach płynie polska krew. Harvey Keitel obchodzi 85. urodziny
Jan i Maciej Englertowie: czy bracia rywalizowali? Jan był idolem
Na początku wydawało się, że nie będzie rywalizacji między braćmi. Jednak Jan Englert szybko zrobił karierę. Stał się idolem, był bardzo przystojny, kochały się w nim tysiące kobiet, tym bardziej że grał romantyków, amantów. Jan Englert przyznawał po latach: „Nagle zostałem najpopularniejszym aktorem w kraju. Myślałem, że dalej jestem skromny, a mnie zwyczajnie odbiło”.
Gdzie indziej mówił: „Zachłysnąłem się sobą”. Uchodził za playboya. Kochały się w nim, jako profesorze, studentki Szkoły Teatralnej. Po latach z jedną z nich się ożenił, była to wspominana już Beata Ścibakówna, z którą do dzisiaj tworzą szczęśliwe małżeństwo.
Obaj bracia byli ambitni. Jan tak wspominał początki kariery, kiedy był jeszcze mężem Barbary Sołtysik: „Kiedy ponad trzy lata trzymałem w teatrze halabardę, a moja żona była gwiazdą, to wątroba puchła”.
Maciej Englert i Marta Lipińska: małżeństwo doskonałe
Maciej Englert w latach 60. poznał piękną i znaną już wtedy aktorkę Martę Lipińską. Ich miłość zaczęła się od wspólnego tańca na imieninach innej aktorki, Barbary Wrzesińskiej. Stworzyli udany związek prywatny i zawodowy, ich małżeństwo trwa 56 lat. Są artystycznym związkiem, ale stworzyli tradycyjny dom. Jak opowiadała Marta Lipińska, dopóki w domu były dzieci – córka Anna, dzisiaj kostiumolożka i syn Michał – operator filmowy, świętą porą był obiad.
„Pędziłam z prób, po drodze były zakupy, szybkie szykowanie, chwila z rodziną i znowu do teatru na spektakl. Nie oznacza to, że wszystko było na mojej głowie. Zawsze mogłam liczyć na Maćka”. Nie dzielili obowiązków na "moje" i "twoje". „Starałam się dbać o dobry nastrój, ciepło. Wciąż to robię. Uważam, że głową rodziny jest mężczyzna. To przede wszystkim on powinien być odpowiedzialny. Nigdy nie chciałam być tą silniejszą. Czułam obecność męża, wiedziałam, że nie zostawi mnie samej z problemami. W wielu wypadkach ostateczne zdanie, oczywiście po konsultacjach ze mną, należy do niego. Nie widzę w tym nic złego”, wspominała Marta Lipińska.
Maciej Englert i Marta Lipińska, 2003 r.
Jan Englert odszedł od pierwszej żony, aktorki Barbary Sołtysik
Jan Englert ożenił się z koleżanką ze studiów Barbarą Sołtysik. Ślub wzięli już na drugim roku, byli więc bardzo młodzi. Potem on robił karierę, a ona zdecydowała się zostać w domu z dziećmi. Doczekali się syna Tomasza, i bliźniaczek, córek: Katarzyny i Małgorzaty. Jak mówił Jan Englert, stopniowo zaczęli się od siebie oddalać. Aktor był w domu gościem. Nie było go przy dzieciach, gdy dorastały, czego sobie nigdy nie wybaczył.
Mówił także, że obiecali sobie z Barbarą Sołtysik, że gdy dzieci dorosną, rozstaną się. Kiedy Jan Englert związał się w latach 90. z Beatą Ścibakówną, wywołało to niemałą sensację w środowisku aktorskim. Pisano, że młodszy brat nie pochwalał decyzji Jana Englerta o rozwodzie z Barbarą Sołtysik oraz jego związku z Beatą Ścibakówną. Ale czy tak było naprawdę? To wiedzą tylko bracia.
Kiedy w 2016 roku Jan Englert obchodził 60-lecie pracy artystycznej, na uroczystości Maciej się nie pojawił. Z kolei Jan nie przyszedł na obchodzone bardzo rodzinnie 50-lecie pracy twórczej swojej bratowej, Marty Lipińskiej.
Jan Englert: z rodziną Englertów nie mam nic wspólnego
W książce Kamili Dreckiej „Bez oklasków” (wyd. Otwarte, 2021 rok) Jan Englert mówił: „Jeśli zapytałaby mnie pani o rodzinę Englertów, musiałbym panią rozczarować - nie mam z nimi nic wspólnego. O tych ludziach nic pani nie opowiem". Na pytanie, czy ich nie zna, aktor odpowiedział: „Nie. Mój brat też mnie nie zna. Mieszkamy od siebie parę kilometrów, a widzimy się raz w roku. Nie mamy takiej potrzeby. To jest taka rodzina, która spotyka się tylko na stypach".
Jak się okazało, aktor miał żywsze relacje z dalekim kuzynem z Londynu Juliuszem Englertem niż ze swoimi bliskimi. Ale trzeba dodać, że każda rodzina ma swoje specyficzne relacje, tak jest pewnie i w tym przypadku. Maciej Englert ma dzisiaj 78 lat. Jan Englert 11 maja skończył 81 lat