Król czy książę małżonek? Czym różnią się oba tytuły i kto o nich decyduje?
Choć bywają mylone, nie oznaczają tych samych funkcji
- Maria Elas
Mimo że oboje sprawują podobne funkcje, a oba pojęcia często są mylone, to pozycja księcia małżonka i króla to dwa zupełnie różne tytuły. Jakie są ich role i czym się różnią? Sprawdzamy!
Król i książę małżonek: czym różnią się oba tytuły?
Pojęcie książę małżonek to tradycyjny tytuł nadawany mężowi panującej monarchini. Tę funkcję pełnili m.in. książę Albert, mąż królowej Wiktorii lub książę Filip, mąż królowej Elżbiety II. Tytuł króla jest przeznaczony tylko dla władców, którzy zostały monarchami poprzez linię sukcesji, takich jak król Jerzy VI, ojciec dzisiejszej brytyjskiej władczyni. Książę małżonek nie jest więc królem. Według tradycji odstąpiono od tego tytułu w obawie o możliwe podważenie pozycji monarchini jako samodzielnej głowy państwa. W średniowieczu funkcjonowało bowiem prawo, wedle którego małżeństwo z dziedziczką tronu dawało mężowi prawo do współrządzenia królestwem.
Nieco innymi prawami rządzą się jednak tytuły nadawane kobietom: gdy zasiada ona na tronie, jest nazywana królową, lecz gdy to jej małżonek sprawuje władzę, nazywamy ją królową małżonką. Tak czy inaczej, w tytule widnieje słowo „królowa”. Do obu tych zasad są oczywiście wyjątki. W historii zdarzało się bowiem, że oboje małżonków sprawowało władzę. W takim wypadku oboje mieli prawo do noszenia tytułów króla i królowej.
Czytaj też: Wielka Brytania. Karol III miał surowe zasady w kwestii wychowania synów. Zmuszał ich do jednego
Królowa Elżbieta II i książę Filip, 13.03.2015
Różnice w obowiązkach
Jak można się domyślić, książę małżonek nie jest królem. Nie spełnia on więc królewskich obowiązków i nie dysponuje władzą polityczną na szczeblu państwowym. Jego rola jest reprezentacyjna. Książę małżonek może pojawiać się więc na różnych uroczystościach lub wydarzeniach, reprezentując swoją żonę. Jak możemy przeczytać na oficjalnej stronie brytyjskich monarchów, „Rolą małżonka królowej jest przede wszystkim zapewnienie towarzystwa oraz moralnego i praktycznego wsparcia monarchini. Małżonek nie zajmuje formalnej pozycji w strukturze rządu, nie widzi dokumentów państwowych ani nie odbywa oficjalnych audiencji”.
Książę Danii Henrik przez całe swoje życie wyrażał niezadowolenie, że jest tytułowany zaledwie księciem małżonkiem. Uważał, że powinien być stawiany w tej samej kategorii jak królowa Małgorzata II. Duńskie zasady jednak działają zupełnie tak samo, jak brytyjskie: Henrik w świetle prawa nie był królem, a jedynie mężem królowej. Nie mógł więc używać tytułu, o który się ubiegał. Oburzony tym faktem, zabronił pochować się po śmierci w kaplicy królewskiej. Uważał, że skoro całe życie odmawiano mu tytułu króla, najwyraźniej nie zasługuje na takie miejsce pochówku. Chociaż to zachowanie wzburzyło Duńczyków, ostatecznie jego wola została spełniona, i pochowany został on w pałacu Fredensborgu.
Zobacz także: Do sieci trafiło nowe zdjęcie synka Meghan Markle i księcia Harry’ego! Archie bardzo się zmienił
Królowa Małgorzata II i książę Henrik, 20.10.2012
Specyficzna sytuacja z tytułem Camilli
Camilla, do niedawna księżna Kornwalii, według prawa, powinna zostać królową małżonką z chwilą objęcia przez Karola tronu. Jednak jej tytuł był przez lata obiektem dyskusji. Jak obwieszczono w komunikacie prasowym w dzień jej zaręczyn z księciem Karolem w 2005 roku, po wstąpieniu księcia na tron, Camilla miała nazwana być księżniczką małżonką. Powodem były oczywiście kontrowersje wokół ich związku, który zrodził się z romansu, gdy Karol wciąż był w pierwszym związku małżeńskim. Camilla również ma za sobą jedno nieudane małżeństwo, które zakończyło się rozwodem. Nawet po ślubie z następcą brytyjskiego tronu nie została mianowana tytułem księżną Walii, pasującym do tytułu jej wybranka. Ten tytuł otrzymała uprzednio pierwsza żona Karola, księżna Diana. Jego druga żona została więc księżną Kornwalii, z szacunku dla tragicznie zmarłej Lady Di.
Spekulowano więc, że i po objęciu tronu przez najstarszego syna królowej Elżbiety II i księcia Filipa, zasada nadawania tytułów może być poddana wyjątkowi. Przez wiele lat jednak Pałac Buckingham powstrzymywał się od wydania oficjalnej decyzji. Sytuacja zmieniła się dopiero w lutym tego roku. Wówczas podczas trwania obchodów Platynowego Jubileuszu monarchini wyraziła jasno swoją wolę: gdy po jej śmierci królem zostanie Karol, u jego boku znajdować będzie się Camilla, królowa małżonka. Teraz jednak, kiedy syn królowej Elżbiety II zasiadł na tronie, pojawiły się spekulacje, czy jego ukochana będzie tytułowana królową małżonką, czy po prostu królową.
Czytaj również: Tę miłość przerwała tragiczna śmierć na morzu. Oto historia księżniczki Karoliny z Monako i Stefana Casiraghiego
Księżna Camilla i książę Karol, 9.09.2021