Arcydzieło literatury jidysz. „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju”

To spektakl, którego nie można przegapić. „Dus buch fyn Gan Ejdn. Di wunderleche lebns baszrajbung fyn Szmuel Abo Aberwo”, czyli „Księga Raju, czyli przedziwne żywota opisanie Szmula Abo Aberwo”. „Księga Raju” napisana przez Icyka Mangera w 1939 roku jest powieścią, która na stałe weszła do kanonu literatury jidysz i opowiada o tęsknocie za miejscem utraconym. Jest jak piękny sen. Manger we właściwym sobie stylu łączy humor, polski folklor oraz wątki z Tanachu i Kabały, a także wplata motywy ze swojej wcześniejszej twórczości.

Księga Raju - szczegóły spektaklu

„Baśń jako gatunek jest podstawą kreowania świata scenicznego naszego przedstawienia. Podążając za myślą Mangera, zdarzenia fantastyczne, które ściśle wynikają z tradycji żydowskiej, np. wątek Dawida i Bat Szewy, Praojców, Adama i Ewy, Anioła Śmierci, odsłaniać będą uniwersalną prawdę o człowieku, jego marzeniach i rozterkach, miłości i rywalizacji.

W naszym pierwszym polskim wystawieniu „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju” w jidysz zależeć nam będzie na wydobyciu piękna mangerowskiego stylu oraz wykreowaniu makrokosmosu, który umożliwi widzom zgłębienie uniwersalnego, ale nieznanego szerszej publiczności świata Mangera” – opowiada reżyser i dramaturg spektaklu Damian Josef Neć, który jest również autorem adaptacji „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju”.

Bardzo ważnym elementem inscenizacji będzie muzyka Sławomira Kupczaka i jego nowe aranżacje do wierszy zapisanych w „Księdze Raju”. Scenografia projektu Zbigniewa Libery nawiązywać będzie do przestrzeni rozległych dóbr Króla Dawida, szeroko opisywanych w powieści. W warstwie video, które powstanie przy wykorzystaniu sieci neuronowych, będą ilustrowane zjawiska fantastyczne. Część impresji video posłuży jako efekty świetlne, tak jak w poprzednim spektaklu w reżyserii Damiana Josefa Necia „Der Szturem. Cwiszyn / Burza. Pomiędzy”, zrealizowanym w Teatrze Żydowskim.

„Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju” będzie wielopłaszczyznową opowieścią o przywiązaniu do ojczyzny i tęsknocie za domem. O marzeniu doświadczania boskiego świata i o tym, czy to marzenie warte jest spełnienia.

„Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju” w reżyserii Damiana Josefa Necia – prapremiera w jidysz 3 lutego 2023 w Teatrze Żydowskim na scenie gościnnej w Klubie Dowództwa Garnizonu Warszawa.

Na każdym spektaklu będzie dostępne tłumaczenie na język polski.

„Berl : Mir hobn nyszt kejn ander brejre. Mir muzn trugn ynzer szlimazl ejbik. A paskudne wort ot dus wort „ejbik”. Wer hot es ojsgetracht?

Yn cy wus?

Nie mamy wyboru, odpowiedział anioł Berł. My musimy wiecznie dźwigać nasze nieszczęście. Paskudne to słowo: wieczność. Kto je wymyślił? I po co ?”

/ I. Manger „Dus buch fyn Gan Ejdn / Księga Raju” /

______________________________________________

Twórcy:

Adaptacja, dramaturgia, reżyseria: Damian Josef Neć

Scenografia: Zbigniew Libera

Kostiumy: Konrad Parol

Muzyka i aranżacje: Sławomir Kupczak

Choreografia: Szymon Dobosik

Wizualizacje/projekcje, reżyseria światła: Maciej Czuchryta

Produkcja środowiska wirtualnego: Patrycja Superczyńska

Produkcja: Roksana Szmigiero / Kamila Worobiej

Transliteracja scenariusza, konsultacje językowe: Aleksandra Król

Konsultacje językowe: Barbara Szeliga (jidysz), Piotr Siwek (j.rosyjski)

Asystentka reżysera: Monika Soszka

Inspicjentka: Beata Szaradowska

Dyrektor Teatru Żydowskiego: Gołda Tencer

Kierownik literacki: Remigiusz Grzela

Kierownik muzyczny: Teresa Wrońska

Obsada:

Szmul Abo Aberwo/ Metatron [rodzaj narratora]/ Lejbełe: Jerzy Walczak

Szmul Abo Aberwo: Piotr Chomik

Król Dawid/ Fajwel: Henryk Rajfer

Święty Piotr/ Abraham: Marek Węglarski

Ewa: Joanna Przybyłowska

Gwiazda/ Rabin/ Jakub: Barbara Szeliga

Matka/ Bat Szewa: Ernestyna Winnicka

Perele/ Berdyczewer: Ewa Tucholska

Anioł Śmierci/ Szor Habor/ Szymon Ber: Marcin Błaszak

Adam/ Izaak/ Król Salomon: Piotr Sierecki

Dymitr/ Emisariusz/ Ochroniarz św. Piotra/ Strażnik Graniczny: Piotr Siwek

Szczylek: Daniel Antoniewicz

Genedł: Ewa Dąbrowska

Nimfa/ Berl/ Anielica/ Zajnweł: Joanna Rzączyńska

Nimfa/ Siomka/ Anielica: Małgorzata Trybalska

Nimfa/ Awimelech: Monika Chrząstowska

Miriam/ Nimfa/ Szulamis/ Anielica: Adrianna Dorociak

Nimfa: Adrianna Kieś