Kultowe filmy o szkole – TOP 10: ranking najlepszych filmów młodzieżowych wszech czasów
Topowe produkcje o nastolatkach i dla nastolatków
Filmy o szkole to porywające opowieści o młodzieńczych pasjach i problemach wieku dojrzewania. Historie o nastolatkach najbardziej przemawiają do osób w podobnym wieku. Uczniowie szkół średnich często na co dzień przeżywają podobne rozterki, dlatego łatwo utożsamiają się z głównymi bohaterami. W zestawieniu 10 najlepszych produkcji o szkole postawiliśmy na nagrodzone tytuły lub takie, które zaistniały w popkulturze dzięki licznym nawiązaniom i kontynuacjom.
Spis treści:
- Miejsce 10: High School Musical (2006) – rozśpiewany film o szkole dla młodzieży
- Miejsce 9: The Duff [#ta brzydka i gruba] (2015) – komedia o rolach społecznych w szkole
- Miejsce 8: Beztroskie lata w Ridgemont High (1982) – film o nastolatkach z lat 80.
- Miejsce 7: Carrie (1976) – horror na podstawie Stephena Kinga o wykluczonej nastolatce
- Miejsce 6: Grease (1978) – filmowa wersja słynnego musicalu z Broadwayu
- Miejsce 5: Buntownik bez powodu (1955) – kultowy dramat o nastolatkach
- Miejsce 4: Młodzi gniewni (1995) – film o trudnej młodzieży
- Miejsce 3: Donnie Darko (2001) – film o nastolatku z zaburzeniami psychicznymi
- Miejsce 2: Clueless, czyli „Słodkie zmartwienia” – komedia romantyczna o licealistach z Beverly Hills
- Miejsce 1: Stowarzyszenie Umarłych Poetów (1989) – kultowy film o szkole z tradycjami
- Inne najlepsze filmy o szkole – co jeszcze warto obejrzeć?
Miejsce 10: High School Musical (2006) – rozśpiewany film o szkole dla młodzieży
„High School Musical” w reżyserii Kenny'ego Ortegi to film telewizyjny produkcji Disney Channel, który odniósł spektakularny i nieprzewidywalny sukces. Opowiada o grupie amerykańskich licealistów, szukających pomysłów na realizowanie swoich pasji.
Troy Bolton (Zac Efron) jest kapitanem drużyny koszykówki, a Gariella Montez (Vanessa Hudgens) – najlepszą uczennicą w szkole. Podczas pewnej imprezy sylwestrowej odkrywają wspólną pasję do śpiewania. Biorą udział w konkursie muzycznym, stanowiąc zagrożenie dla dotychczasowych laureatów – Ryana (Lucas Grabeel) i Sharpay Evans (Ashley Tisdale).
Na fali popularności filmu powstały dwa sequele, z których jeden (High School Musical 3) miał premierę w kinie. W latach 2019–2020 na platformach streamingowych pojawił się amerykański serial inspirowany kultową serią dla młodzieży.
Ocena na Filmwebie: 5,4.
Miejsce 9: The Duff [#ta brzydka i gruba] (2015) – komedia o rolach społecznych w szkole
Jest to opowieść o nastolatce Biance Piper (Mae Whitman), która podczas imprezy dowiaduje się, że jest „DUFF” (Designated Ugly Fat Friend) – najmniej atrakcyjną z przyjaciółek, której rolą jest dowartościowanie innych. Postanawia zmierzyć się ze stereotypem, a za poradą kumpla udaje jej się poderwać jednego ze szkolnych przystojniaków – Tuckera (Nick Eversman).
Film w reżyserii Ariego Sandela w humorystyczny sposób opowiada o rzeczywistości i regułach rządzących w liceum.
Ocena na Filmwebie: 6,3.
Miejsce 8: Beztroskie lata w Ridgemont High (1982) – film o nastolatkach z lat 80.
„Beztroskie lata w Ridgemont High” to świetny portret młodzieży tamtych lat. Akcja rozgrywa się w latach 80. w USA. Dziewczyny marzą o tym, aby przeżyć swój pierwszy raz, Pracują np. w pizzerii – jak Stacy Hamilton (Jennifer Jason Leigh), aby zarobić swoje pierwsze własne pieniądze. W sprawach damsko–męskich pomagają im bardziej doświadczeni przyjaciele. Nieśmiały Mark (Brian Backer) słucha rad słynnego szkolnego podrywacza, Mike'a Damone'a (Robert Romanus).
Ikoniczną postacią jest Jeff Spicoli (grany przez młodego Seana Penna) – szkolny luzak, który woli się bawić niż uczyć. Ma świetne poczucie humoru, spóźnia się na lekcje i ma kosę z nauczycielem historii. Dzięki roli w tym filmie Sean Penn stał się rozpoznawalny, co otworzyło mu ścieżkę do kariery w Hollywood. Komedia Amy Heckerling zajmuje 87. miejsce na liście 100 najśmieszniejszych filmów wszech czasów Amerykańskiego Instytutu Filmowego.
Ocena na Filmwebie: 6,3.
Miejsce 7: Carrie (1976) – horror na podstawie Stephena Kinga o wykluczonej nastolatce
Ekranizacja pierwszej wydanej powieści Stephena Kinga w reżyserii Briana De Palmy to nie jest zwykły dreszczowiec. To świetny film psychologiczny o dziewczynie, która różni się od rówieśników. Co więcej, Carrie White (Sissy Spacek) musi mierzyć się nie tylko z wyszydzaniem i prześladowaniem w szkole, ale także z popadającą w obłęd matką (Piper Laurie). W domu dziewczyna jest zamykana w komórce i zmuszana do modlenia się o odkupienie.
Nastolatka nabiera pewności siebie, gdy odkrywa moc telekinezy – okazuje się, że potrafi przesuwać przedmioty. Kiedy Tommy Ross (William Kat) zaprasza ją na bal, ma nadzieję, że w końcu los się odwróci. Pada jednak ofiarą podłego żartu ze strony Chris (Nancy Allen) i jej chłopaka Billy'ego (John Travolta). Upokorzona dziewczyna używa swoich mocy, aby rozpętać piekło nie tylko w szkole, ale w całym Chamberlain.
Za wyjątkowe odegranie głównej roli Sissy Spacek została nagrodzona przez Amerykańskie Stowarzyszenie Krytyków Filmowych (NSFC) w 1977 r. W 2001 r. film znalazł się na 46. miejscu listy 100 najlepszych amerykańskich thrillerów wszech czasów. W 1999 r. powstał sequel – „Furia: Carrie 2”, a w 2013 nowa wersja w reżyserii Kimberly Peirce z Chloë Grace Moretz w głównej roli.
Ocena na Filmwebie: 6,9.
Miejsce 6: Grease (1978) – filmowa wersja słynnego musicalu z Broadwayu
Właściwie to film z Johnem Travoltą w roli głównej przyniósł musicalowi światową sławę. Fabuła opowiada o parze nastolatków, którzy poznali się na wakacjach. Sandy (Olivia Newton–John) miała z końcem lata wyjechać z rodzicami do Australii. Jednak okazuje się, że zostaje w mieście. Co więcej, do wybranej przez nią liceum uczęszcza także jej wakacyjna miłość – Danny Zuko (John Travolta).
Chłopak jest liderem popularnej grupy młodzieżowej T–Birds i wśród porządnych dziewczyn uchodzi za cwaniaka myślącego tylko o jednym. Sandy jest rozczarowana tą sytuacją, ale w głębi serca uważa, że Danny jest inny.
„Grease” w reżyserii Randala Kleisera zdobył dwie Kryształowe Statuetki w plebiscycie People's Choice w 1979 r. w kategoriach: ulubiony film i musical.
Ocena na Filmwebie: 7,4.
Zobacz także: Filmy muzyczne – historie z piosenką w roli głównej
Miejsce 5: Buntownik bez powodu (1955) – kultowy dramat o nastolatkach
„Buntownik bez powodu” to poruszający filmowy dramat o dojrzewaniu, przyjaźni i naturalnym buncie nastolatków. Główny bohater James „Jim” Stark (James Dean) należy do tzw. trudnej młodzieży. Jego rodzice wierzą, że kolejna przeprowadzka i zmiana szkoły sprawią, że problemy same znikną.
Niestety, chłopak po raz kolejny ląduje na komisariacie policji. Tam poznaje młodszego od siebie Johna, na którego wołają „Platon”. Zaprzyjaźnia się z nim, stając się dla 15-latka wzorem do naśladowania. Niewinne wykroczenia stają się jednak przyczyną prawdziwej tragedii, w której ginie lider licealnego gangu Buzz Gunderson (Corey Allen). Od tego momentu sprawy poważnie się komplikują.
Produkcja w reżyserii Nicholasa Raya otworzyła drogę do kariery filmowej młodej aktorce Natalie Wood, która została nagrodzona Złotym Globem w 1957 r. Jednak film zasłynął przede wszystkim z doskonałej roli w wykonaniu Jamesa Deana – ikony amerykańskiej popkultury. Aktor zginął w wypadku samochodowym mając 24 lata (w 1955 r.).
Ocena na Filmwebie: 7,4.
Miejsce 4: Młodzi gniewni (1995) – film o trudnej młodzieży
Była oficer marines, Louanne Johnson (Michelle Pfeiffer), podejmuje pracę w liceum w Los Angeles. Zostaje przydzielona do klasy z trudną młodzieżą. Dzieciaki pochodzenia afroamerykańskiego i meksykańskiego należą do ulicznych gangów i, chociaż przejawiają wysokie IQ, nie mają ochoty poddać się szkolnemu rygorowi. Jednak niekonwencjonalne metody i zaangażowanie nowej nauczycielki sprawiają, że zmieniają swoje nastawienie do nauki.
„Młodzi gniewni” w reżyserii Johna N. Smitha to film na faktach, który powstał na podstawie powieści amerykańskiej pisarki Louanne Johnson pt. „My Posse Don’t Do Homework”.
Ocena na Filmwebie: 7,5.
Miejsce 3: Donnie Darko (2001) – film o nastolatku z zaburzeniami psychicznymi
Wśród filmów młodzieżowych o szkole wyjątkowe miejsce zajmuje dramat sci–fi w reżyserii Richarda Kelly'ego. „Donnie Darko” opowiada o nastolatku (Jake Gyllenhaal), który jest przekonany o tym, że za 28 dni nastąpi koniec świata. Zwiastunem katastrofy jest Frank (James Duval) – budząca grozę postać w kostiumie królika. Od momentu, kiedy pojawia się w środku nocy i ratuje chłopaka przed śmiercią, wszystko się zmienia. Donnie zostaje uwięziony w pętli czasowej i jest mu trudno odróżnić prawdę od fikcji.
Akcja filmu w dużej mierze rozgrywa się w szkole, ale głównym tematem są tajemnice ludzkiego umysłu. Pada pytanie o możliwość podróżowania w czasie, która mogłaby zmienić bieg zdarzeń.
Ocena na Filmwebie: 7,7.
Miejsce 2: Clueless, czyli „Słodkie zmartwienia” – komedia romantyczna o licealistach z Beverly Hills
Główną bohaterką „Clueless” jest Cher (Alicia Silverstone) – popularna 15-latka z liceum w Beverly Hill. Aby dostać wyższe oceny w szkole, używa swojego uroku osobistego, co działa na większość nauczycieli. Jedynie pan Hall nie ulega wdziękowi pewnej siebie uczennicy. Nastolatka wpada więc na doskonały pomysł, aby wyswatać go z inną samotną nauczycielką.
Po sukcesie przechodzi do kolejnego planu. Celem jest metamorfoza nowej dziewczyny w szkole. Tai (Brittany Murphy) jest niepewną siebie szarą myszką, więc Cher planuje uczynić ją obiektem męskich westchnień. Tymczasem okazuje się, że Tai jest zakochana w przyrodnim bracie Cher, Joshu (Paul Rudd), co nieco komplikuję sprawę.
Film w reżyserii Amy Heckerling to nie tylko lekka komedia dla nastolatków, ale także świetny zapis młodzieżowej mody z lat 90.
Ocena na Filmwebie: 7,8.
Miejsce 1: Stowarzyszenie Umarłych Poetów (1989) – kultowy film o szkole z tradycjami
Miejsce pierwsze w rankingu filmów o szkole zajmuje mistrzowska produkcja w reżyserii Petera Weira, czyli „Stowarzyszenie Umarłych Poetów”. Akcja rozgrywa się w elitarnej Akademii Weltona. Nauce przyświecają cztery zasady: tradycja, honor, dyscyplina i doskonałość. Porządek zaburza pojawienie się nowego nauczyciela języka angielskiego. W zdyscyplinowanej młodzieży John Keating (Robin Williams) chce wskrzesić ducha poezji, skłaniając młode umysły do samodzielnego myślenia. Z jego inspiracji odradza się tajne Stowarzyszenie Umarłych Poetów.
Podczas seansów czytane są utwory mistrzów, m.in. Walta Whitmana czy George'a Gordona Byrona. Grupie zaczyna przyświecać idea Carpe diem. Podążając za nią Neil Perry (Robert Sean Leonard), który kocha teatr, bierze udział w spektaklu na podstawie sztuki Shakespeare'a „Sen nocy letniej”. Podąża za pasją wbrew woli ojca i w tajemnicy przed nim przygotowuje się do występu.
Film został nagrodzony Oscarem w 1990 r. za najlepszy scenariusz autorstwa Toma Schulmana. Zdobył także dwie nagrody BAFTA w kategoriach: najlepszy film i najlepsza muzyka filmowa.
Ocena na Filmwebie: 8,2.
Inne najlepsze filmy o szkole – co jeszcze warto obejrzeć?
Szkoła to jeden z najpopularniejszych motywów w kinematografii. Dlatego nasze zestawienie nie kończy się na powyższym TOP 10. Poniżej lista uzupełniająca z kolejnymi świetnymi tytułami, tym razem w kolejności chronologicznej:
- Klub winowajców (1985) – opowieść o piątce pozornie różnych licealistów, którzy za karę spędzają sobotę w szkole. Reżyseria: John Hughes.
- Szkoła uwodzenia (1999) – to współczesna wersji „Niebezpiecznych związków” z Michelle Pfeiffer i Johnem Malkovichem. Akcja filmu rozgrywa się w szkole średniej, a intrygi miłosne snują licealiści z wyższych sfer. W ich role wcielili się: Sarah Michelle Gellar, Ryan Phillippe, Selma Blair i Reese Witherspoon. Reżyseria: Roger Kumble,
- Zakochana złośnica (1999) – filmowa ekranizacja „Poskromienia złośnicy” W. Shakespeare'a przeniesiona w realia amerykańskiej szkoły średniej. Reżyseria: Gil Junger, w rolach głównych: Heath Ledger, Julia Stiles, Joseph Gordon–Levitt i Larisa Oleynik. Tytuł został opisany w rankingu filmów o miłości,
- Pierwszoklasista (2010) – film o weteranie wojennym z małej kenijskiej wioski, który w wieku 84 lat postanawia rozpocząć edukację. Reżyseria: Justin Chadwick,
- Łatwa dziewczyna (2010) – opowieść o licealistce (Emma Stone), która pada ofiarą własnego kłamstwa. Reżyseria: Will Gluck,
- Obdarowani (2017) – wzruszający film o kilkuletniej Mary, która pomimo wybitnych zdolności, uczęszcza do zwykłej szkoły. Reżyseria: Marc Webb.