Zaburzenia odżywiania to nie tylko anoreksja. Ortoreksja, dysmorfofobia, hiperfagia też wymagają leczenia!
Sprawdź, jak je rozpoznać
Zaburzenia odżywiania to problem, który dotyka coraz więcej osób. Przyczyną trudnej relacji z jedzeniem jest nie tylko genetyczne uwarunkowanie, ale również temperament – niska samoocena, tendencja do depresji, lękowa osobowość. Duże znaczenie w rozwinięciu zaburzeń odżywiania ma również środowisko, rodzaj wykonywanej pracy, a coraz częściej przekaz kulturowy, jak kult „idealnego” ciała. Choroby na tle odżywiania dotyczą również trudności w rozpoznawaniu i wyrażaniu emocji oraz pojawiają się z powodów deficytów poznawczych, takich jak poczucie braku kontroli czy wyuczona bezradność. Temat zaburzeń odżywiania jest poruszany coraz częściej, jednak nie wszyscy wiedzą, jak rozróżnić poszczególne schorzenia i czym się one charakteryzują. Poniżej przedstawiamy choroby, które dotyczą trudnej relacji z jedzeniem i wymagają profesjonalnej pomocy psychologa, psychoterapeuty oraz lekarza psychiatry.
Stres nie musi być wrogiem. Jak zaprzyjaźnić się ze stresem?
Anoreksja
Anoreksja to jedno z najpopularniejszych zaburzeń odżywiania. Niestety choroba ta ma również najwyższy wskaźnik śmiertelności wśród wszystkich chorób psychicznych. Warto więc znać podstawowe objawy anoreksji, by móc ją rozpoznać i zgłosić się po pomoc do specjalisty.
Osoby doświadczające anoreksji postrzegają swoją wartość przez pryzmat wagi. Pojawia się u nich silny lęk przed dodatkowymi kilogramami, a cała uwaga skoncentrowana na figurze. Spadek wagi jest narzucony samemu sobie przez unikanie "tuczącego pożywienia". Chorujący na anoreksje cechują się również nieprawidłowym obrazem własnego ciała, mogą wystąpić u nich objawy depresyjne i lękowe, a także problemy z koncentracją i trudności w relacjach międzyludzkich. Poważne stadium zaburzenie objawia się u kobiet zanikiem miesiączkowania, a u mężczyzn utratą seksualnych zainteresowań i potencji.
Bulimia
Bulimię diagnozuje się, gdy występują nawracające epizody przejadania się, w czasie których w krótkim okresie spożywane są duże ilości pokarmu. Podczas choroby utrzymuje się uporczywa koncentracja na jedzeniu i silne pragnienie lub poczucie przymusu jedzenia. Osoby chorujące na bulimię, podobnie jak w anoreksji, przejawiają szereg zachowań skoncentrowanych na kontroli masy ciała. Próbują przeciwdziałać efektom "tycia" stosując wymioty, dietę, intensywne ćwiczenia fizyczne, środki przeczyszczające. Znaczącym aspektem w bulimii jest samoocenianie siebie, jako osoby otyłej oraz zaburzający strach przed przytyciem.
Ortoreksja
Ortoreksja to zaburzenie odżywiania, które obejmuje obsesję na punkcie zdrowego odżywiania. W przeciwieństwie do innych zaburzeń odżywiania ortoreksja dotyczy głównie jakości pożywienia, a nie ilości. W odróżnieniu od anoreksji lub bulimii, osoby z ortoreksją rzadko koncentrują się na utracie wagi. Zamiast tego mają skrajną obsesję na punkcie „czystości” swoich potraw, a także obsesję na punkcie korzyści płynących ze zdrowego odżywiania.
Dysmorfofobia
Dysmorfofobia to zaburzenie, w którym nie można przestać myśleć o jednej lub kilku postrzeganych wadach w swoim wyglądzie. Zwykle są to cechy, które innym mogą wydawać się nieistotne, jednak chorujący na dysmorfofobie, nie potrafi się z nimi pogodzić. Może czuć zawstydzony i zaniepokojony swoim wyglądem do tego stopnia, że unika wielu sytuacji towarzyskich. Podstawowe objawy dysmorfofobi to: nadmierne, wręcz obsesyjne, zainteresowanie własnym wyglądem, zaburzenia urojeniowe (osobie chorej może wydawać się, że wszyscy zwracają uwagę na jej wygląd), zaburzone funkcjonowanie społeczne i niechęć do kontaktów z innymi ludźmi , podejmowanie usilnych prób zasłaniania/ ukrywania mankamentu.
Hiperfagia
Hiperfagia to niepohamowane łaknienie. Problemem w tym zaburzeniu jest spożywanie pokarmów w ilości większej niż zapotrzebowanie energetyczne danej osoby. Skutkiem schorzenia często jest nadwaga lub otyłość. Zanim zdiagnozuje się przyczyny psychiczne hiperfagi, należy uwzględnić choroby fizyczne ciała o podłożu metabolicznym, infekcyjnym oraz zaburzenia hormonalne, gdyż to one są częstym podłożem do rozwinięcia tego zaburzenia.