Anja Rubik: „Przełamujemy tabu, przełamujemy ciszę, strach i wstyd”

Eksperci alarmują: w trakcie przymusowej izolacji wzrosła liczba zgłoszeń, dotycząca przemocy, w tym seksualnej. To oznacza, że krzywdzeni są najczęściej najsłabsi i bezbronni. Dlatego też Anja Rubik rusza ze specjalną akcją #przelamlody, który ma zachęcić ofiary do walki ze wstydem i mówienia głośno o koszmarze, którego doświadczają. Opowiedziała o niej w dobitnie szczerej rozmowie z Beatą Nowicką.

Beata Nowicka: Koronawirus szaleje, od kilku tygodni mamy kwarantannę, ale Ty pracujesz pełną parą i… jakoś mnie to nie dziwi.

Anja Rubik: Z racji tego, że teraz jest zdecydowanie mniej pracy związanej ze światem mody, mam trochę więcej czasu, żeby skoncentrować się na moim dziecku, czyli fundacji #sexedpl. Ogromnie się cieszę, że udało nam się ruszyć z tą akcją

Dzisiaj ruszasz z ważną akcją #przelamlody (przełamlody) na platformie #sexedpl. Opowiedz mi, co wymyśliłaś i dlaczego?

Na początku tego roku, bez wielkiego rozgłosu, ruszyłam z akcją anonimowych life czatów na platformie #sexedpl. Raz w tygodniu nasza ekspertka siada przed komputerem i jest dostępna dla wszystkich, którzy chcieliby zadać jakieś ważne dla siebie pytanie. Okazało się, że zainteresowanie i potrzeba tego typu rozmowy było olbrzymie. W momencie, kiedy ekspertka zalogowała się swój pierwszy czat, już czekało na nią ponad sto osób. Na początku wydawało mi się, że to jest pojedyncza sytuacja, ciekawość nowego projektu.

Okazało się, że nie, że liczba osób nie maleje, wręcz przeciwnie. Co tydzień była podobna sytuacja, dodatkowo dostawała mnóstwo maili z pytaniami. Ponieważ #sexedpl mógł sobie pozwolić tylko na jeden anonimowy life czat tygodniowo, stwierdziłam, że trzeba coś zrobić i coś zmienić.

Jednym słowem wzięłaś sprawy w swoje ręce. Jak zawsze… Koronawirus pewnie wzmógł zainteresowanie. Kilka dni temu robiłam wywiad z Jackiem Santorskim, który powiedział, że w ciągu tych kilku tygodni przemoc w domach wzrosła dwukrotnie.

Dokładnie tak się stało. Odkąd zostaliśmy zamknięci w domach, coraz więcej osób zaczęło do nas pisać. Po pierwsze mieli czas, żeby wreszcie skoncentrować się na sobie, po drugie zostaliśmy zamknięci z bardzo bliskimi osobami i niektórych problemów nie dało się dłużej ignorować czy zamiatać pod dywan.

Trzeba było wreszcie stanąć z nimi twarzą w twarz.

Znalazłam partnera, który odważył się nam pomóc, jest to fantastyczna marka Magnum, razem ruszamy z akcją, która nazywa się #przelamlody (#przełamlody). Przełamujemy tabu, przełamujemy ciszę, strach i wstyd. W naszej kulturze mamy silnie zakodowany wstyd. Wstydzimy się pytać, wstydzimy się poruszać drażliwe tematy. Teraz mamy trzy anonimowe life czaty tygodniowo: we wtorek, środę i niedzielę. Obliczyliśmy, że będziemy w stanie odpowiedzieć na ponad 1200 pytań miesięcznie.

Bardzo skrupulatnie podkreślasz, że te life czaty są anonimowe. To jest ważne.

Bo tak jest. Logujemy się na czat, dostajemy przypadkowy numerek, za każdym razem inny i rozmawiamy jeden na jeden. To nie jest „rozmowa”, gdzie widzimy innych uczestników. Jesteś ty i nasz ekspert, co daje komfort, że ktoś naprawdę uważnie nas słucha i oczywiście poczucie bezpieczeństwa. To jest fantastyczna akcja, która – jak widać – jest szalenie potrzebna.

Nie mam wątpliwości. Ciekawa jestem, jakie pojawiają się tematy?

Przeróżne: o budowę ciała, okres, rodzaje tamponów, podpaski, o bliskość, o związki, jak porozmawiać z rodzicami na trudne tematy, oczywiście antykoncepcja. Odkąd jest kwarantanna, pojawiło się dużo pytań od nastolatków na temat ich prawa do prywatności. Oni potrzebują mieć sfery wyłącznie dla siebie. Niestety, pojawił się też temat molestowania seksualnego, a nawet gwałtów, to jest smutne. Wyłania się z tego taki obraz, że wciąż mamy podstawowe problemy z komunikacją w domu.

Mówiąc krótko – nie potrafimy rozmawiać o tym, co nas boli, dręczy, niepokoi.

Beatko, my nawet nie potrafimy rozmawiać o tym, co nam sprawia przyjemność! Zawsze to powtarzam, że edukacja seksualna nie istniała w Polsce od pokoleń. Nie umiemy rozmawiać o pewnych rzeczach, bo nikt nas tego nie nauczył. No i teraz, w końcu mamy ekspertów, którzy nam udzielą rzetelnej, wiarygodnej i prawdziwej informacji. Którzy nas wesprą, doradzą i pomogą, zamiast osądzać. Dadzą poczucie, że nie jesteśmy w tym wszystkim sami. Młodym ludziom bardzo często wydaje się, że tylko oni mają taki czy inny problem, z którym nie wiedzą, co zrobić, w związku z tym myślą, że to oni są źli, czegoś nie łapią.

A to w ogóle nie jest prawda. Wiedza jest najważniejsza. Znowu powtórzę to, co zawsze - bez wiedzy, bez rozmowy nie możemy tworzyć świadomego, bezpiecznego, zdrowego społeczeństwa. Pamiętajmy, że edukacja seksualna równa się bezpieczeństwo. Rozumiemy siebie, rozumiemy innych, znamy swoje ciało, wiemy, co to jest dobry dotyk, co zły. I przede wszystkim uczymy się mówić „nie”. Dlatego takie akcje są tak ważne. Cieszę się, że Magnum chciało nam pomóc. Mam poczucie, że z tą akcją są związane wyłącznie pozytywne emocje.