Reklama

Najważniejsze filmy o Enigmie skupiają się na historii pracy słynnych kryptologów z brytyjskiego Bletchley Park. To tam Alan Turning opracował maszynę, która pozwoliła odczytywać zakodowane depesze wysyłane przez dowódców III Rzeszy. W tej historii znaczącą rolę odegrali także polscy matematycy. Historycy szacują, że praca kryptologów przyspieszyła koniec II wojny światowej o dwa lata.

Reklama

Spis treści:

Miejsce 1: Gra tajemnic (2014) – film na podstawie biografii Alana Turinga

Film opowiada o Alanie Turingu (Benedict Cumberbatch) – brytyjskim kryptologu, który w czasie II wojny światowej pracował nad rozszyfrowaniem niemieckiej Enigmy. Za pomocą tajnych wiadomości dowódcy wojskowi przesyłali depesze o kluczowych lokalizacjach i planowanych atakach.

Alan Turing zainteresował się kryptologią dzięki znajomości z Christopherem Marcomem (Jack Bannon). Chłopcy poznają się w szkole z internatem w 1928 roku (Turing ma wtedy 16 lat). Jego przyjaciel umiera na gruźlicę, więc dalsza nauka Alana przebiega już bez wsparcia przyjaciela. Słynny kryptolog nie cieszy się popularnością wśród innych szkolnych kolegów. Uchodzi za osobę zadufaną i zapatrzoną w siebie.

Kiedy w 1939 r. Wielka Brytania oficjalnie przyłącza się do wojny przeciwko III Rzeszy, Alan zgłasza się do Bletchley Park. Dołącza do zespołu naukowców pod dowództwem Alastaira Dennistona (Charles Dance). Jednak współpraca nie przebiega pomyślnie. Turing ma swój pomysł na maszynę deszyfrującą. Postanawia zgłosić się bezpośrednio do Winstona Churchilla, który zgadza się finansować projekt.

Film „Gra tajemnic” w reżyserii Mortena Tylduma opowiada nie tylko o przełomowych odkryciach kryptologa, ale także o jego życiu prywatnym. W roli Joan Clarke, przyjaciółki i narzeczonej Turniga, a także równie wybitnej matematyczki i kryptolożki wystąpiła Keira Knightley.

Scenariusz do filmu, napisany na podstawie biografii autorstwa Andrew Hodgesa, został nagrodzony Oscarem w 2015 r.

Ocena na IMDb: 8,0.

Miejsce 2: Złamany kod (1996) – adaptacja sztuki teatralnej o Alanie Turingu

Film w reżyserii Herberta Wise'a powstał w oparciu o sztukę teatralnej z 1986 r. Dramat opowiada o Alanie Turingu i jego maszynie deszyfrującej, która odegrała kluczową rolę w ostatnich latach II wojny światowej. To przede wszystkim opowieść o wybitnych matematykach pracujących w Biurze Szyfrów w Bletchley Park, których nazwiska były tajne aż do lat 70. XX wieku.

Jednak historia Alana Turinga to niekoniecznie pasmo sukcesów. Matematyk był homoseksualistą w czasach, w których związki osób tej samej płci nie były legalne, a za akty homoseksualne groziła kara pozbawienia wolności. Turning został skazany w 1952 r., a żeby uniknąć więzienia, zgodził się na kastrację chemiczną, czyli „leczenie” hormonami żeńskimi.

W roli młodego matematyka wystąpił William Mannering. W tej samej, ale bardziej dojrzałej roli zobaczymy Dereka Jacobiego.

Ocena na IMDb: 7,2.

Miejsce 3: U-571 (2000) – przechwycenie Enigmy podczas bitwy o Atlantyk

To amerykańsko–francuski film sensacyjny o starciu dwóch łodzi podwodnych podczas bitwy o Atlantyk w czasie II wojny światowej. Amerykański wywiad przechwytuje informację o tym, że niemiecki U–571 jest uszkodzony. W odpowiedzi alianci wysyłają okręt ucharakteryzowany na niemiecką jednostkę, aby zdobyć znajdującą się na niemieckiej łodzi maszynę szyfrującą Enigma.

Aliantom udaje się dokonać abordażu tuż przed przybyciem kolejne jednostki niemieckiej z pomocą. Niestety dowódca amerykański Mike Dahlgren (Bill Paxton) zostaje ranny i zrzucony z pokładu ginie w odmętach oceanu. Dowodzenie nad zdobytym U-bootem przejmuje Andrew Tyler (Matthew McConaughey). Tymczasem niemiecki niszczyciel nie zamierza tak łatwo oddać okrętu z maszyną kodującą na pokładzie.

Film w reżyserii Jonathana Mostowa zdobył Oscara w 2001 za montaż dźwięku. Zyskał pozytywne opinie krytyków, ale wywołał także kontrowersje z uwagi na nieścisłości historyczne. Pierwszą maszynę Enigma na Atlantyku zdobyli Brytyjczycy w 1941 r. – na trzy lata przed przechwyceniem maszyny kodującej przez amerykańską marynarkę.

Ocena na IMDb: 6,6.

Zobacz także: Najciekawsze filmy o łodziach podwodnych – TOP 7: ranking w głębinach oceanu

Miejsce 4: Sekret Enigmy (1979) – działania polskich matematyków

Film historyczny w reżyserii Romana Wionczka opowiada o działaniach poznańskich kryptologów, zatrudnionych przez polski wywiad. Marian Rejewski (Tadeusz Borowski), Jerzy Różycki (Piotr Fronczewski) i Henryk Zygalski (Piotr Garlicki), czyli najzdolniejsi matematycy na Uniwersytecie Poznańskim, podejmują tajną współpracę z warszawskim ośrodkiem dekryptażu. W wyniku ich prac w 1939 r., czyli jeszcze przed wybuchem wojny, powstaje „polska Enigma” – wierna kopia niemieckiej maszyny kodującej.

Pierwszego września ośrodek w Pyrach pod Warszawą zostaje wysadzony w powietrze. Na szczęście kryptologom udaje się zabezpieczyć sprzęt. Uciekają z nim na południe kraju, a następnie do Rumunii. Dzięki zainteresowaniu ze strony Francji matematycy mogą kontynuować swoją pracę w ośrodku „Bruno” pod Paryżem.

W końcu na podstawie polskiego projektu zostaje skonstruowana brytyjska maszyna Turinga.

Ocena na IMDb: 6,4.

Miejsce 5: Enigma (2001) – tajemnicze zniknięcie kryptolożki z Bletcheley Park

Film jest luźno oparty na wydarzeniach historycznych. Fabuła rozgrywa się w 1943 r., a jej głównym bohaterem jest Tom Jericho (Dougray Scott), pracownik brytyjskiego Bletcheley Park. Po nieudanym romansie ze współpracowniczką Claire Romily (Saffron Burrows) Tom potrzebuje czasu dla siebie. Kiedy wraca do pracy po miesięcznej przerwie, okazuje się, że Claire zniknęła. A razem z nią materiały, nad którymi razem pracowali.

Tom zwraca się z prośbą o pomoc w odnalezieniu dziewczyny do jej współlokatorki Hester Wallace (Kate Winslet). Ich działaniom wnikliwie przygląda się Wigram (Jeremy Northam) – tajny agent MI5.

Reżyseria: Michael Apted, ocena na IMDb: 6,4.

Miejsce 6: Szyfry wojny (2002) – amerykański kod wojenny w oparciu o język Indian

Film opowiada o wykorzystaniu przez wojsko amerykańskie języka Indian z plemienia Nawaho do szyfrowania wiadomości. Jest 1943 rok, Amerykanie walczą z Japończykami na Oceanie Spokojnym. Zadaniem sierżanta Joe Endersa (Nicolas Cage) jest ochrona jednego z szyfrantów, młodego Indianina Bena Yahzee (Adam Beach). Jeśli jednak zajdzie taka potrzeba i chłopak trafi w ręce wroga, jest zobowiązany go zabić, aby tajny kod nie dostał się w niepowołane ręce.

Współpraca Indian z wojskiem amerykańskim nie układa się pomyślnie. Jednak w miarę upływu czasu, Joe i Ben spostrzegają, że łączy ich coraz więcej. Niestety, ich przyjaźń zostaje wystawiona na wielką próbę.

Scenariusz do filmu w reżyserii Johna Woo powstał w oparciu o prawdziwą historię.

Ocena na IMDb: 6,1.

Zobacz także: Najlepsze filmy o Indianach – TOP 10: zdumiewająca podróż na Dziki Zachód

Miejsce 7: Kod Merkury (1998) – dziewięciolatek, który łamie tajną wiadomość

„Kod Merkury” to film sensacyjny z Bruce'em Willisem w roli głównej. Agent FBI Art Jeffries (Bruce Willis) staje w obronie dziewięcioletniego Simona (Miko Hughes). Chłopiec ze spektrum autyzmu nie jest świadomy tego, jak ważny kod udało mu się złamać. Za to podpułkownik Nicholas Kudrow (Alec Baldwin) jest w staniu posunąć się do zbrodni, aby uratować własny honor.

Film w reżyserii Harolda Beckera powstał w oparciu o książkę Ryne'a Douglasa Pearsona.

Reklama

Ocena na IMDb: 6,1.

Reklama
Reklama
Reklama