Monet – przedstawiciel i twórca impresjonizmu. Francuski malarz, który pokochał naturę i światło

Monet swoim nieszablonowym podejściem do malarstwa, rozpoczął nowy kierunek w sztuce europejskiej. Artysta odrzucił wszelkie standardy, aby skupić się na: ulotności chwil, emocjach, użyciu koloru i światła. Claude Monet, zanim zyskał tytuł jednego z najpopularniejszych malarzy w historii sztuki, swoją twórczością budził kontrowersje. Jego życie nie było usłane różami – problemy materialne wpłynęły na zdrowie psychiczne i próby samobójstwa, a choroba żony spowodowała długotrwałą depresję.

Spis treści:

• Kim był Claude Monet?
• Skrócony życiorys Moneta
• Jak i kiedy zmarł malarz?
• Charakterystyczna twórczość impresjonisty
• Przekaz twórczości Claude'a Moneta
• 6 najsłynniejszych obrazów malarza

Kim był Claude Monet?

Claude Oscar Monet urodził się we francuskiej dzielnicy i zrewolucjonizował świat sztuki końca XIX wieku. Jego rodzicami byli Adolphe Monet – właściciel sklepu i Louise Justine Aubrée Monet – ceniona śpiewaczka, która zmarła, gdy chłopiec miał szesnaście lat. Claude, mieszkając w Le Havre, zapragnął całkowicie poświęcić się malarstwu. To wywołało złość w ojcu, oczekiwał bowiem, że syn przejmie rodzinny biznes.

Monet początkowo tworzył karykatury. Miłośnik sztuki, rozpoczął edukację we francuskiej szkole pod okiem Charlesa Gleyre'a, gdzie poznał przyszłych impresjonistów np. Pierre-Auguste Renoir, Alfred Sisley i Frédéric Bazille. Nawiązane w młodzieńczych lata przyjaźnie wpłynęły na powstanie nowego stylu (impresjonizmu) z czasem charakteryzującego się swobodą pociągnięcia pędzla i fascynacją światłem oraz kolorem. Monet eksperymentował z technikami malarskimi, aż nauczył się idealnie odzwierciedlać chwile, tworzyć zmienne efekty świetle – kontrastujące do tradycyjnego malarstwa. Kariera francuskiego twórcy nabrała tempa w 1874 roku, gdy na wystawie zaprezentował dzieło „Impresja, wschód słońca".

Skrócony życiorys Moneta

• Oscar Claude Monet urodził się 14 listopada 1840 w Paryżu.
• W 1845 roku zamieszkał z rodziną w mieście Hawr.
• W 1861 roku młodzieniec wstąpił do wojska i pełnił służbę w Maroku.
• W 1862 roku Monet rozpoczął studia wyższe w szkole artystycznej atelier Charlesa Gleyre’a.
• W 1863 roku wyjechał z przyjaciółmi do Barbizon, gdzie wspólnie tworzyli malarskie pejzaże.
• W 1867 roku ukazało się pierwsze tak znaczące dzieło Moneta – „Kobiety w ogrodzie”.
• 28 czerwca 1870 roku artysta poślubił Camille Doncieux – wcześniej został ojcem – i wyjechał do Londynu.
• W 1883 roku francuski malarz po raz pierwszy przedstawił swoje dzieła na londyńskiej wystawie.
• W 1871 roku Monet wyjechał do Holandii, a później zamieszkał we francuskim Argenteuil.
• W 1872 rok Paula Duranda-Ruela zakupił kilkadziesiąt płócien artysty, wzbogacając Moneta.
• W 1872 powstał popularny i znaczący dla impresjonizmu obraz „Impresja, wschód słońca”.
• W 1883 roku po śmierci żony, zamieszkał w Givern, z dala od ludzi.
• Claude Monet zmarł 5 grudnia 1926 roku w mieście Giverny w regionie Normandia.

Jak i kiedy zmarł malarz?

Ostatnie lata życia Monet spędził na swojej posiadłości w Giverny. W otoczeniu natury – w swoim ogrodzie – zajął się tworzeniem wielkoskalowych obrazów przedstawiających staw lilii wodnych. Obrazy Moneta z późniejszych okresów jego życia, noszą ślady osobistych przeżyć artysty.

Malarz z każdym kolejnym rokiem tracił wzrok. Dzieła przekazują jego doświadczenie podczas zmagań z chorobą i proces adaptacji do nowej rzeczywistości (Monet twórczością zbliżał się do abstrakcji), podkreślając nieustającą pasję do sztuki.

Claude zmarł 5 grudnia 1926 roku na nowotwór lewego oka, pozostawiając po sobie dziedzictwo, które wpłynęło na rozwój sztuki nowoczesnej. Artysta spoczywa na cmentarzu w Giverny.

Charakterystyczna twórczość impresjonisty

Charakterystyczna twórczość Claude'a Moneta jest nieodłącznie związana z impresjonizmem – ruchem artystycznym, rewolucjonizującym malarstwo pod koniec XIX wieku. Monet nie tylko przyczynił się do powstania, ale także stał się najwybitniejszym przedstawicielem nowego kierunku w kulturze europejskiej.

Impresjonizm w malarstwie Moneta

Impresjonizm w malarstwie to kierunek artystyczny, który narodził się we Francji w drugiej połowie XIX wieku, osiągając szczyt popularności w latach 1870-1880. Nurt koncentruje się na uchwyceniu wrażeń (impresji) zamiast dokładnego odwzorowania rzeczywistości. Monet przede wszystkim eksperymentował ze światłem, kolorem i formą, aby oddać ulotne chwile, a także zmienność atmosfery. Artysta odrzucił tradycyjne metody malowania na rzecz luźnych i widocznych pociągnięć pędzlem oraz pracy na świeżym powietrzu. To pozwalało na bezpośrednie obserwacje zmieniającego się światła i koloru w naturze. Impresjoniści zrewolucjonizowali malarstwo, eksplorując nowe techniki i podejścia.

Tematyka obrazów

Monet tworzył najróżniejsze obrazy, najczęściej inspirował się motywami natury i codziennego życia. Artysta malował:

• pejzaże,
• sceny wiejskie,
• ogrody,
• życie na wodzie,
• sceny miejskie,
• portrety.

Jednak najbardziej charakterystyczne dzieła impresjonisty przedstawiają naturę w różnych odsłonach – od stawów z liliami wodnymi, poprzez serię obrazów przedstawiających katedrę w Rouen w różnych porach dnia i roku, po słynne serie stogów. Otaczający świat umożliwił Monetowi głębokie poznanie wpływu światła na kolor i formę.

Technika malarska Moneta

Technika malarska Claude'a Moneta określana była jako innowacyjna, ale charakterystyczna dla impresjonizmu. Twórca połączył obserwacje i eksperymenty z innowacją. Oto kluczowe elementy techniki malarskiej, zyskującej uznanie na całym świecie:

• Malowanie en plein air – większość dzieł powstało na świeżym powietrzu. Technika bazuje na bezpośredniej obserwacji zmiany światła i koloru w naturalnym otoczeniu.
• Szybkie pociągnięcia pędzlem – stosowanie luźnych i szybkich pociągnięć pędzlem. Metoda kreuje spontaniczne i dynamiczne koncepcje.
• Rozmyte kontury – unikanie ostrych linii i wyraźnych konturów. Monet oddaje wrażenie ruchu i przemijania.
• Czyste kolory – nakładanie na płótno czystych, nierozmieszanych kolorów. Technika pozwala na osiągnięcie większej jasności i wibracji barw.
• Plamki – umieszczanie obok siebie małych plamek czystego koloru. To działanie malarskie, które powoduje, że z dystansu barwy mieszają się w oku obserwatora, tworząc całość i oświetleniowe efekty.
• Warstwowanie – nakładanie farby warstwami. Technika umożliwia budowanie głębi i złożoność obrazu.
• Eksploatacja światła i cienia – odrzucenie czarnego, a także eksperymentowanie z kolorami. Monet wykorzystywał cienie i światło, aby jego dzieła były pełne życia oraz energii.
• Wykorzystanie perspektywy atmosferycznej – subtelna gra światła i koloru. Technika, która kreuje wrażenie przestrzeni, a także głębi.
• Tematyczna spójność serii – obrazy przedstawiające ten sam motyw w różnych warunkach oświetleniowych i porach roku.
• Prosta tematyka – przedstawianie scen z życia codziennego. Monet odkrywał piękno w zwykłych, przemijających chwilach.

Przekaz twórczości Claude'a Moneta

Claude Monet nie tworzył, aby przekazywać konkretne przesłania, czy też ukazywać dzieła przepełnione symbolami. Artysta skupiał się na codzienności, a nie na poważnych tematach. Jego intencje były głęboko zakorzenione w chęci eksploracji i prezentowania wizualnych wrażeń kreowanych przez środowisko naturalne.

Obrazy Moneta wyróżniały się fascynacją światłem, zachwytem nad kolorem i naturą, dynamiką ruchu oraz ulotnością chwil. Jego dzieła są odzwierciedleniem dążeń do uchwycenia piękna otaczającego świata. Artysta prezentował swoją wolność w doborze kompozycji – odrzucił sztywne zasady malarskie i tematyczne.

6 najsłynniejszych obrazów malarza

Mistrz impresjonizmu stworzył wiele dzieł, które na stałe wpisały się w kanon światowej sztuki. Claude Monet malował w plenerze, zaskakując grą światła i cieni oraz przekazując swoje subiektywne wrażenia oraz emocje. Oto jedne z jego najpopularniejszych obrazów:

• „Śniadanie na trawie” (1863) – obraz, który przedstawia dwóch ubranych mężczyzn i dwie kobiety w nieformalnych pozach na leśnym pikniku. Jedna z kobiet, całkowicie naga, bezceremonialnie spogląda na widza, co wywołało skandal i kontrowersje wśród ówczesnej publiczności oraz krytyków. Obraz charakteryzuje się odważnym użyciem światła, a także niekonwencjonalnym podejściem do kompozycji i tematu.
• „Impresja, wschód słońca” (1872) – dzieło nadało nazwę kierunkowi malarstwa. Obraz przedstawia port w Le Havre o świcie, z dominującymi odcieniami niebieskiego i pomarańczowego. Podczas tworzenia tego dzieła Monet skupił się na oddaniu atmosfery i wrażeń wizualnych, zamiast na szczegółowym przedstawieniu scenerii. Rozmyte linie i plamy tworzą formy, których kształty nie da się jednoznacznie zdefiniować.

• „Stogi” (1890 – 1891) – seria obrazów przedstawiających stogi siana w różnych porach dnia i sezonach. To dzieła, które pozwoliły Monetowi na badanie zmieniającego się światła, a także jego wpływu na kolor. Stogi siana charakteryzują się bogatą paletą barw i luźnym pociągnięciem pędzla, demonstrując, jak światło modeluje formę.
• „Seria z Katedrą w Rouen” (1893 – 1894) – Monet stworzył również serię obrazów przedstawiających fasadę katedry w Rouen o różnych porach dnia. Każde płótno w serii jest unikalnym studium światła, koloru i atmosfery. Monet eksperymentował z oświetleniem i jego wpływem na architekturę, co pozwoliło mu uchwycić subtelne zmiany w percepcji katedry.
• „Most Japoński” (1899) – jedno z kilku płócien przedstawiających most w ogrodzie artysty w Giverny. Dominujące zielenie i odbicia wody tworzą spokojną, a także bogatą kompozycję, podkreślającą fascynację Moneta ogrodami oraz wodnymi pejzażami.
• „Lilie wodne” (ok. 1916) – rozległa seria, do której Monet powracał w ostatnich latach swojego życia: przedstawia staw z liliami wodnymi w jego ogrodzie w Giverny. Dzieła charakteryzują się niemal abstrakcyjnym podejściem do przedstawienia wody, roślinności i refleksów świetlnych.