Polskie nastolatki – niepewne siebie, z niską samooceną. Jak social media wpływają na samoakceptację?

Jak pokazują badania przeprowadzone przez markę Dove, 81% dziewczyn w Polsce ma niską samoocenę, a 91% z nich modyfikuje swój wygląd za pomocą filtrów lub makijażu, aby otrzymać idealne selfie i tym samym sprostać nierealnym standardom promowanym przez media. 100% z nich powinno wiedzieć, że wyretuszowane obrazy ludzkiego ciała pokazywane w reklamach nie mają nic wspólnego z rzeczywistością. Dlatego Dove nieustannie pomaga kobietom i nastolatkom w budowaniu pozytywnego stosunku do własnego ciała, szerząc ideę #PieknoBezFiltra.

Filtry dostępne w mediach społecznościowych i aplikacje do edycji zdjęć radykalnie wpłynęły na sposób wyrażania siebie za pomocą obrazu. Młode osoby nie chcą pokazywać, jak wyglądają naprawdę. Wszystko po to, by dorównać definicji idealnego piękna, które nie jest osiągalne w prawdziwym życiu. Wpływa to szkodliwie na ich samoocenę, a konsekwencje takiego działania mogą być trwałe i trudne do odwrócenia. Jak wskazuje przeprowadzone badanie:

• 91% polskich nastolatek używało filtrów i nakładek lub w inny sposób modyfikowało swój wygląd na zdjęciach; co więcej – czynią to coraz młodsze dziewczynki,
• 82% nastolatek skasowałaby zdjęcie i zrobiłaby jeszcze raz, jeżeli za pierwszym razem nie wyszłoby idealnie, a 59% użyłoby filtrów/nakładek, żeby poprawić swój wygląd,
• nastolatki najczęściej modyfikują na zdjęciach swoją twarz (70%). W dalszej kolejności: włosy, skórę i oczy,
• co druga dziewczyna (51%) jest przekonana, że prawie wszyscy jej rówieśnicy, a co trzecia (36%), że prawie wszyscy dorośli edytują selfie, aby poprawić swój wygląd, więc nie ma w tym nic złego.

Media społecznościowe obniżają pewność siebie

Okazuje się jednak, że istnieje zależność pomiędzy presją związaną z kreowaniem wizerunku w mediach społecznościowych a poczuciem własnej wartości. Polskie nastolatki mają relatywnie niskie poczucie własnej wartości i brakuje im pełnej akceptacji swojego wyglądu. Ponad 70% polskich nastolatek przyznaje, że chciałaby być bardziej pewna siebie. Pragną być bardziej dumne z tego, kim są (62%) i jak się czują w swoim ciele (61%).

Ogromnie istotna wydaje się rola rodziców, bo aż 31% badanych nastolatek nie czuje ich zrozumienia w zakresie presji, jaką wywierają na nie media społecznościowe. Zgadzają się one ze stwierdzeniem, że rodzice nie rozumieją, jak ważne jest, aby idealnie wyglądać w social mediach.

Odwrócone selfie

Problem presji, jakiej poddawani są młodzi ludzie w mediach społecznościowych, pokazuje film Dove „Odwrócone Selfie”. Prezentuje on etapy robienia „selfie” – uwidacznia, w jaki sposób młodzi ludzie korzystają z narzędzi do edycji zdjęć, które kiedyś dostępne były tylko dla profesjonalistów. Dziś wystarczy naciśnięcie jednego przycisku, by zupełnie zmienić swój wygląd na zdjęciu zrobionym we własnym pokoju. W rezultacie może ono przypominać to z sesji zawodowych modelek. Gdy ze zdjęcia zostają zdjęte wszelkie filtry, okazuje się, że przed ekranem telefonu nie stoi dorosła kobieta, a nastoletnia dziewczynka.

Jak zmienić sytuację?

Zaawansowane techniki obróbki cyfrowej, aplikacje i filtry sprawiły, że proces „udoskonalania” ludzkiego ciała jest dziś normą. Rozwiązaniem, które pomogłoby odróżnić kreację od rzeczywistego wizerunku, jest czytelne oznaczenie zdjęć, jeśli prezentowane fotografie nie ukazują rzeczywistego wizerunku modelki czy modela. Informowanie o zastosowanym retuszu są obowiązkowe już we Francji i w Norwegii.

Marka Dove szerząc ideę #PięknoBezFiltra, chce uświadamiać, że musimy pomóc nastolatkom bezpiecznie funkcjonować w mediach społecznościowych, by skupili się bardziej na wyrażaniu siebie, a nie na ocenie. Warto korzystać z narzędzi edukacyjnych, w tym warsztatów, artykułów online i innych narzędzi cyfrowych w pracy z młodymi ludźmi, by zwiększyć ich pewność siebie i umiejętności „zdrowszego” poruszania się w mediach społecznościowych. Rozmawiajmy w domu o zagrożeniach, jakie niosą one ze sobą.

O marce Dove

Marka Dove od wielu lat jest zaangażowana w budowanie pozytywnej samooceny dzieci, nastolatków i kobiet. Pragnie, by ich ciała były źródłem pewności siebie, a nie obaw. Jest oddana koncepcji „Real Beauty” i pokazywania wizerunku ludzkich ciał bez zniekształceń cyfrowych. Prowadzi liczne kampanie na całym świecie, które pomagają odkrywać naturalne piękno. Angażuje się w budowanie poczucia własnej wartości u młodych ludzi.

* źródło danych: Kantar Polska dla Unilever Polska „Dove Behind The Filter”. 05.2021, n=413 dziewczynek w wieku 10-17 lat

Materiał powstał z udziałem marki Dove