Święta w Brnie smakują inaczej, mają niepowtarzalny zapach, dźwięk, klimat. Tu bije serce świątecznej Europy. To czeskie miasto na Morawach Południowych Was oczaruje.

Magia świąt przenika każdy zaułek zabytkowego miasta. W powietrzu wiruje zapach gorącej czekolady i pieczonych kasztanów. Tysiące światełek rozświetlają ulice, wszędzie rzędy choinek wyczekujących najazdu Świętego Mikołaja. Obrazki jak z bajki. Na głównych placach rozpanoszyły się kolorowe jarmarki. Czego tu nie ma? A właściwie co tutaj jest? Tradycyjne rękodzieło, świetne na prezenty designerskie wyroby, punkty gastronomiczne, serwujące lokalne przysmaki. Świąteczne jarmarki w Brnie mają już stuletnią tradycję, ale nie brak nowości. Centralny park wyposażono w koło obserwacyjne i lodowisko, zaś mnóstwo świątecznych instalacji zrobiono z materiałów pochodzących z recyclingu. Brno było pierwszym czeskim miastem, które podczas Świąt Bożego Narodzenia postawiło na ekologię. Od tej pory przy takich okazjach wykorzystuje się opakowania zwrotne. Zapewne to, oprócz pięknej tradycji, ujęło międzynarodowe jury Parlamentu Europejskiego, które przyznało miastu tytuł Europejskiej Stolicy Bożego Narodzenia 2024 roku. Warto przyjechać tu w grudniu, by chłonąć niezwykłą atmosferę tego miejsca.

Brno na Boże Narodzenie: ciastka i grzane wino

Na głównym Placu Wolności (Náměstí Svobody), trafiamy na świąteczny jarmark. Wszędzie drewniane stragany z ręcznie robionymi ozdobami, pachnące wypieki, kolorowe światełka… Wokół stoisk z jedzeniem i napojami ruch jak w ulu. Z rąk do rąk krążą kubki z grzanym winem, czuć słodki zapach prażonych migdałów i otula nas ciepło światełek. W chłodny wieczór doskonale smakuje też grzane piwo z przyprawami, uchodzące za regionalny specjał. Warto skosztować tradycyjnego trdelnika, czyli drożdżowego ciasta pieczonego na ruszcie na oczach przechodniów. Kuszą też herbatniki (linecké) i wiejskie rożki waniliowe (vanilkové rohlíčky).

Brno: koncert w Katedrze

Największa choinka tradycyjnie stanęła w ulubionym miejscu towarzyskich spotkań mieszkańców, na Zielonym Rynku (Zelný trh), obok barokowej fontanny Parnasa. Swego czasu pluskały się w niej karpie, zanim trafiły na wigilijny stół. Stąd ulicą Petrską, zwykle zamykaną o 18., dojść można szybko do gotyckiej Katedry św. Piotra i Pawła. Jej majestat z wieżami górującymi nad starówką robi ogromne wrażenie w blasku zachodzącego słońca. W historii miasta katedra odegrała ważną rolę podczas szwedzkiego oblężenia w 1645 r. Szwedzi dostali rozkaz wycofania się, jeśli nie zdobędą miasta do południa. Byli o krok od zwycięstwa, ale wówczas katedralny dzwonnik z przerażenia zaczął ze wszystkich sił bić w dzwony. Najeźdźcy sądząc, że już południe, wycofali się z miasta, pozostawiając Brno nietknięte. Do katedry warto zajrzeć podczas adwentowych koncertów organowych, kiedy muzyka wypełnia całe jej wnętrze. Przechodzi od cichych, niemal szeptanych pasaży do gromkich akordów i porywa słuchaczy. Wprowadza podniosły nastrój i pozwala poczuć się częścią czegoś większego, jakby świątecznego misterium. Widok dekoracji, tonących w ciepłym blasku świec, przywodzi na myśl historie o Bożym Narodzeniu i przyjściu na świat Ježíška. Warto też posłuchać pięknych kolęd o cudzie jego narodzin: "Nesem vám nowiny/Veselú novinu/Ježíšek se narodil/Na Betlémě”. W środy i soboty podczas adwentu można przyjść na roraty o świecie.

Adwentowy Tramwaj

Jedną z większych atrakcji Brna jest Adwentowy Tramwaj krążący po całym mieście. W trasie można dostać kubek gorącej czekolady lub grzanego wina i posłuchać legend. Najsłynniejsza mówi o krokodylu, który stał się symbolem miasta i doczekał się pomnika na brneńskim zamku ( Brněnský hrad). Wszystko zaczęło się, gdy do Brna przybył wędrowny cyrkowiec, dumny posiadacz krokodyla, który wkrótce mu czmychnął. Długo trwało, zanim groźny drapieżnik został złapany i ukatrupiony. Od tamtej pory stał się symbolem siły i wytrwałości miasta, wystawianego na najcięższe próby. Tramwaj sunie wzdłuż ulic pełnych świątecznych dekoracji.

Mija znany nam Plac Wolności, na którym zegar astronomiczny (Brněnský orloj) w kształcie pocisku równo o 11-tej wypuszcza z siebie szklaną kulę, upamiętniając opór miasta stawiany kiedyś Szwedom. Dalej kierujemy się w stronę Czeskiej, jednej z najstarszych i najpiękniejszych ulic Brna, pełnej zabytkowych kamienic, eleganckich sklepów, będącej rajem smakoszy z racji licznych knajpek. Mijamy Ratusz Miejski na zabytkowym Rynku, który stał się wymarzonym miejscem dla świątecznych jarmarków i koncertów. Warto podjechać też pod tajemnicze zbiorniki wodne (Brněnská přehrada). W latach 30. ubiegłego wieku miały chronić Brno przed wyniszczającą suszą, ale z czasem stały się atrakcją turystyczną. Imponujące, podziemne komory, udostępnione zwiedzającym po niedawnej renowacji, robią duże wrażenie. Ze względu na świetną akustyką służyły niegdyś filmowcom, dziś są wykorzystywane jako miejsce letnich koncertów i wystaw.

Perły Brna

Na horyzoncie wyłania się monumentalny Zamek Špilberk w świątecznej iluminacji, jeszcze jeden zabytek wart zwiedzenia. Mieści się w nim jedno z najważniejszych muzeów Brna. W średniowieczu zamek pełnił funkcję twierdzy obronnej, a potem więzienia, gdzie znajdowały się najcięższe kazamaty. Dziś to już tylko historia, ludzie zwykle starają się ją zapomnieć, ciesząc się tym, co wokół - wspaniałą panoramą Brna i dobrą kuchnią tutejszych knajpek.

Miłośnikom architektury pozostaje jeszcze dotrzeć do luksusowej Willi Tugendhatów, dopieszczonej w każdym detalu architektonicznym, a wybudowanej dla żydowskiego przemysłowca Fritza Tugendhata i jego żony Grety. To perła wśród modernistycznych zabytków Brna, wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. W dodatku perła otoczona przepięknym ogrodem. Jeśli więc marzycie o wyjątkowym adwencie w wyjątkowym miejscu, Brno będzie doskonałym wyborem.