Czym jest przemoc ekonomiczna i jak z nią walczyć?

Choć trudno oszacować skalę zjawiska, to przeprowadzone w ostatnich latach badania pokazują, że przemoc ekonomiczna to powszechny problem, który dotyka znaczną część społeczeństwa. Nie tylko niszczy poczucie własnej wartości, ale także utrudnia lub uniemożliwia wydostanie się z przemocowej relacji.

Przejawy przemocy ekonomicznej

Kiedy możemy mówić o przemocy ekonomicznej? Jakie zachowania powinny wzbudzić nasz niepokój? M.in. zakazywanie i utrudnianie podjęcia pracy, wydzielanie nawet małej ilości pieniędzy czy domaganie się przedstawiania paragonów za to, co zostało kupione w trakcie codziennych zakupów. Czerwona lampka powinna nam się zapalić także, gdy osoba, z którą prowadzimy gospodarstwo domowe odmawia udzielenia informacji o stanie finansów rodzinnych czy dysponuje nimi bez konsultacji. Przemocą ekonomiczną jest także branie kredytów i pożyczek bez zgody i wiedzy drugiej strony, zmuszanie do proszenia o pieniądze oraz odmowa pójścia do pracy lub łożenia na utrzymanie rodziny.

Co ważne, przemoc ekonomiczna pojawia się ona nie tylko w relacji dwojga ludzi pozostających w związku, jej ofiarami bywają także seniorzy a nawet dzieci! Dzieje się tak np. kiedy osoby starsze są jedynymi żywicielami rodziny, ale nie mają wpływu na jej wydatki. O przemocy ekonomicznej wobec najmłodszych mówimy, gdy opiekun pozbawia ich jedzenia, środków finansowych na artykuły szkolne czy nie płaci zasądzonych alimentów.

O problemie warto głośno rozmawiać, bo - jak pokazuje raport „Ogólnopolska diagnoza zjawiska przemocy w rodzinie” z 2019 roku - przemoc ekonomiczna pozostaje obszarem najmniej zrozumianym oraz trudnym do scharakteryzowania i rozpoznania. Za tym brakiem zrozumienia meritum problemu idą przerażające dane: 14% respondentów zgodziło się ze stwierdzeniem, że „wydzielanie pieniędzy i kontrolowanie wszystkich wydatków, to przejaw gospodarności współmałżonka”. Właśnie dlatego marka Avon, która od 2008 roku prowadzi kampanię Avon Kontra Przemoc, jej tegoroczną edycję zdecydowała się poświęcić przemocy ekonomicznej.

Avon Kontra Przemoc

Działania Avon, realizowane w ramach międzynarodowej akcji "16 Dni Przeciw Przemocy ze względu na Płeć", mają na celu edukowanie kobiet i mężczyzn na temat tego, czym jest przemoc ekonomiczna oraz w jaki sposób może się ona przejawiać. Marka wystawia opresyjnym partnerom #RachunekPrzemocy, a osobom, które jej doświadczają, oferuje pomoc poprzez aplikację Avon Alert.

Celowe uzależnienie finansowe, wydzielanie, kontrolowanie, nadmierne krytykowanie wydatków, to przejaw przemocy. Niestety wciąż wiele osób, które doświadczają agresywnych, upokarzających zachowań w tym obszarze, nie wie, że ma prawo i może zwrócić się o pomoc. Poprzez naszą kampanię i działania edukacyjne chcemy to zmienić – mówi Joanna Piotrowska, prezeska fundacji Feminoteka. Wtóruje jej Agnieszka Isa, Dyrektor Generalna w Avon Cosmetics Polska: Zwracamy uwagę na problem przemocy ekonomicznej ze względu na to, jak mało się o niej mówi i jak nieświadome jej istnienia jest społeczeństwo. To kolejny krok w ramach naszych regularnych działań na rzecz pomocy osobom dotkniętym przemocą. W ich kontekście, i z okazji naszych 135. urodzin, przewidujemy także przekazanie w ciągu najbliższego roku 1,35 mln dolarów (globalnie) na wsparcie organizacji pożytku publicznego, pomagającym kobietom w walce z tym niesprawiedliwym zjawiskiem.

Jak działa Avon Alert?

Avon Alert to aplikacja stworzona przez markę Avon oraz fundację Feminoteka. Od początku działalności, czyli od 2019 roku, skorzystało z niej ponad 50 tysięcy osób! Bezpłatną i profesjonalną pomoc można uzyskać poprzez kontakt z telefonem wsparcia Feminoteki lub całodobowy chat. W aplikacji znajdziemy również platformę edukacyjną z mnóstwem przydatnym materiałów oraz specjalną mapę stworzoną w ramach współpracy fundacji Feminoteka, Antyprzemocowej Sieci Kobiet oraz osób indywidualnych. Znajdują się w niej miejsca z całej Polski oferujące wsparcie kobietom dotkniętym zjawiskiem przemocy.

Materiał powstał z udziałem marki Avon