Pierwsza, nieznana żona Władysława Jagiełły była poganką?

Król Polski i wielki książę litewski, Władysław Jagiełło, był najdłużej panującym monarchą w historii naszego kraju. Cztery razy się żenił, jednak dopiero ostatnia żona, Zofia Holszańska, urodziła mu upragnionego syna. Pierwszy ślub władcy, z Jadwigą Andegaweńską, był przepustką do chrystianizacji Litwy. Przede wszystkim uczynił go królem Polski, a tytuł ten ugruntował ślub z drugą żoną, hrabianką Anną Cylejską. Trzecie małżeństwo monarchy, z Elżbietą Granowską, ku zaskoczeniu wszystkich, odbyło się z miłości. A w średniowieczu było to rzadkie zjawisko. Na kartach historii tylko te cztery kobiety zapisały się jako żony Władysława Jagiełły. Jest jednak pewna teoria, którą wysnuwa biograf władcy Stefan M. Kuczyński o potencjalnym piątym małżeństwie wielkiego księcia litewskiego, z poganką...

Pogańska żona litewskiego księcia

Biografowie spierają się co do daty urodzenia Władysława Jagiełły. Wiadomo, że urodził się pomiędzy 1352, a 1362 rokiem. Jeśli urodził się ok. 1352 roku, to młodziutką Jadwigę Andegaweńską miał poślubić w bardzo dojrzałym jak na owe czasy wieku, około trzydziestu czterech lat. Jeśli przyjmiemy, że miał o dekadę mniej, to wciąż można wnioskować, że Jagiełło zwlekał z ożenkiem, zwłaszcza że już od dobrych kilku lat pełnił obowiązki księcia litewskiego.

Prawo kanoniczne ówczesnej epoki zezwalało na zawieranie małżeństw już u czternastoletnich chłopców. Ojciec Władysława, Olgierd, po raz pierwszy został mężem w wieku dziewiętnastu lat. Bardzo popularne było zawieranie ślubów przez wyższą szlachtę litewską przed 20. rokiem życia.

Czytaj także: Marta Skowrońska: córka chłopa, która poślubiła Piotra Wielkiego i została carycą Katarzyną I

Polichromia przedstawiająca czwartą żonę króla, Zofię, z synami: Władysławem Warneńczykiem i Kazimierzem Jagiellończykiem

Wszystkie związki Jagiełły

Kilka lat po tym, jak Jagiełło objął tron na Litwie, na chwilę przed unią polsko-litewską, jego matka Julianna Aleksandrowna Twerska wzięła sprawy matrymonialne syna w swoje ręce, chcąc zeswatać go z moskiewską księżniczką. Matczyny plan ostatecznie się nie powiódł, ale ten wątek stał się dla historyków wstępem do dyskusji: czy Władysław Jagiełło miał przed Jadwigą inne kobiety?

Większość źródeł podaje, że do ślubu z Jadwigą przystąpił jako kawaler, jednak kronikarz Jan Długosz zarzucał księciu bardziej złożone życie uczuciowe. Twierdził, że miał on tendencję do "miłostek", ale jak z kolei zauważył biograf Jagiełły, Stefan M. Kuczyński, kronikarz nie umiał podać imienia żadnej z owych kobiet na boku.

Czytaj także: Morderstwa, intrygi i rywalizacja. Kim była Hürrem - sułtanka, która zabijała dla własnych korzyści?

Królowa Jadwiga

"Ponieważ usilne, niewątpliwie, starania Długosza nie naprowadziły go na ślad jakiejkolwiek kobiety, z jaką król nawiązałby „miłostkę”, to nasuwa się pytanie: czy owym zakazanym związkiem miłosnym Jagiełły nie było (jeszcze w czasie jego panowania tylko na Litwie) małżeństwo pogańskie z jakąś księżniczką litewską?", zauważył Stefan M. Kuczyński (cytat za wielkahistoria.pl).

Kontynuował: "W średniowieczu rody dynastyczne zawierały małżeństwa w latach bardzo wczesnych. Mogło więc istnieć i wczesne, pogańskie małżeństwo syna Olgierdowego, które przed objęciem tronu polskiego zostało zerwane".

Kolejnym wątkiem, który mógłby potwierdzać tezę królewskiego biografa, było niezabranie przez Jagiełłę swojej pierwszej małżonki Jadwigi Andegaweńskiej w odwiedziny na Litwę. Niejednego ten fakt dziwił, w końcu Litwa wiele zawdzięczała polskiej monarchini, tymczasem ona nigdy nie złożyła w tym miejscu wizyty. Stefan M. Kuczyński nie boi się teorii, że król nie chciał, aby jakimś cudem spotkała ona na swojej drodze jego dawną, pogańską małżonkę.

Zobacz także: Jadwiga była dziewczynką, kiedy wydaną ją za 34-letniego Władysława Jagiełłę. Jak wyglądał ich związek?

Pomnik Jadwigi Andegaweńskiej i Władysława Jagiełły z 1886 roku

„Czyżby Jagiełło obawiał się, by nie doszły do uszu jego świętobliwej małżonki jakieś skargi ze strony usuniętej dawnej, pogańskiej żony?” – zastanawiał się biograf (cytat za wielkahistoria.pl).

Nie ma jednak na poparcie tej tezy żadnych nowych źródeł. Teoria o potencjalnej pogańskiej żonie króla Jagiełły pozostaje w sferze domysłów. Po dziś dzień nie natrafiono na żaden ślad, który pozmieniałby dotychczasowe źródła o żonach księcia, ale jak podkreślił w swoim artykule Kamil Janicki, nie należy istnienia piątej żony wykluczać. Autor artykułu o pogańskiej małżonce władcy nie boi się natomiast twierdzenia, że Władysław Jagiełło z pewnością miewał w swoim życiu "miłostki" bez ślubu, z konkubinami i kochankami.

Zobacz też: Wznosił baśniowe zamki, stylizował je na ulubione opery. Oto niecodzienne projekty Ludwika Szalonego

Źródła: wielkahistoria.pl, historia.wprost.pl, pl.wikipedia.org