Karol II ofiarą kazirodztwa w dynastii Habsburgów. Tragiczna historia ostatniego potomka hiszpańskiego rodu
Trudna miłość, liczne choroby i bezdzietność
Dbanie o „czystość krwi” okazała się być prawdziwym dramatem dla wielopokoleniowej rodziny w dynastii Habsburgów. Zawieranie małżeństw przez blisko spokrewnione ze sobą osoby zaowocowały licznymi chorobami genetycznymi oraz niepełnosprawnościami fizycznymi i umysłowymi. Te skutki najdotkliwiej odczuł zwłaszcza Karol II Habsburg, ostatni potomek, którego śmierć zakończyła również istnienie dynastii. Oto przykra historia jego życia.
Karol II Habsburg. Nie grzeszył ani urodą, ani umiejętnościami władania państwem
Narodziny Karola II były bardzo wyczekiwanym i radosnym dniem w Hiszpanii. Bowiem następca tronu płci męskiej dawał ogromną nadzieję na przetrwanie dynastii Habsburgów. Kiedy jednak przyszedł na świat 6 listopada 1661 roku w Eskurialu, szybko okazało się, że to kolejny potomek, za którym skutki kazirodczych związków ciągnąć będą się przez całe życie.
Początkowo objawiło się to poprzez wygląd młodego Karola II. Na pierwszy rzut oka widać było, że chłopak jest zdeformowany fizycznie. Wygląd jego wargi, tak charakterystyczny dla Habsburgów, w tym przypadku odbiegał od względnej normy przez swoją wielkość. Trudno nie zwrócić również uwagi na wysuniętą do przodu żuchwę, charakterystyczną dla dzieci z kazirodczych związków. Wraz z dorastaniem króla te cechy ulegały uwydatnieniu, w związku z czym on sam nie uchodził za wybitnie urodziwego.
Schorzenie nie tylko wpływało na jego wygląd zewnętrzny, ale również sprawiało, że król nie mógł poprawnie żuć potraw, a wyraźne mówienie sprawiało mu ogromną trudność. Na dodatek przez większość czasu miał półotwarte usta i bardzo się ślinił. Uważano, że to czary i złe moce źle wpływają na Karola II. W celu uzdrowienia go odprawiano nawet egzorcyzmy. On zaś doskonale zdawał sobie sprawę ze swojego upośledzenia, które bardzo go gnębiło. Głęboko wierzył w to, że jego cierpienie to faktycznie efekt jakiegoś tajemniczego zaklęcia.
Czytaj też: Największy konflikt w rodzinie Windsorów, czyli tajemnice relacji Królowej Matki z Wallis Simpson
Karol II Habsburg, król Hiszpanii, portret autorstwa Claudio Coello, malowany w latach 1680-1683
Karola II dotknięty był również licznymi upośledzeniami umysłowymi, które skutecznie uniemożliwiały mu właściwe panowanie nad Hiszpanią. Tron odziedziczył w wieku czterech lat jako jedyny prawowity spadkobierca, ale był jeszcze za młody, więc jego matka przejęła rolę regenta. Natomiast prawdopodobnie nie uczyniłoby to większej różnicy. Karol II nigdy nie osiągnął wystarczającej sprawności do władania państwem. Z pism z epoki wynika, że władca nie umiał mówił przed ukończeniem 4 roku życia, a chodzić nauczył się dopiero, gdy skończył 8 lat. Jego opóźnienie w rozwoju uniemożliwiało mu zdobycie edukacji, zachowywał się infantylnie, a inni władcy zwykli narzucać mu swoje poglądy.
Nie zmienia to jednak faktu, że Karol II był świadomy obowiązków jako władcy. Zapamiętano go głównie jako króla upośledzonego, natomiast on walczył i starał się jak mógł, aby zachować jedność Imperium, do samej śmierci niweczył również nadzieje Burbonów na objęcie tronu Hiszpanii.
Nieszczęśliwe i bezpotomne miłości Karola II Habsburga
Karol II był wielką nadzieją na przetrwanie dynastii Habsburgów, wobec czego jego obowiązkiem było spłodzenie kolejnego dziedzica tronu. Dlatego też władca ożenił się 19 listopada 1679 z Marią Ludwiką Orleańską, córką księcia Filipa I Orleańskiego i Henrietty Anny Stuart. Mało jednak powiedzieć, że jego przyszła żona była zadowolona z tego małżeństwa… Ona, prawdziwa piękność, na wieść o tym, że ma wyjść za mało urodziwego, ciężko chorego króla, ponoć zemdlała.
Karol II szybko zakochał się w swojej małżonce, która natomiast była tak nieszczęśliwa, że wpadła w depresję i roztyła się. Władca Hiszpanii chętnie spełniał zachcianki ukochanej i był na każde jej zawołanie. Pomimo początkowej niechęci, Maria Ludwika na swój sposób przywiązała się do męża. Mówi się, że połączyła ich chęć posiadania dzieci, o które każdego dnia gorliwie się modlili. Inna wersja natomiast utrzymuje, że małżonkowie mieli nigdy nie współżyć, być może ze względu na początkowe uprzedzenia Marii.
Finalnie jednak nie doczekali się potomstwa, a ich wspólne życie zostało przerwane przez nagłą śmierć żony w 1689 roku. Umierając, Maria miała powiedzieć: „Wasza Królewska Mość pewnie będzie miał inne żony, ale nikt nie pokocha Was tak mocno jak ja.” Zakochany Karol II wpadł w depresję i bardzo tęsknił za żoną. Pod koniec życia zażądał ekshumacji zwłok pochowanych w Eskurialu, a widząc szczątki ukochanej, miał gorzko zapłakać.
Po śmierci Marii Ludwiki partia proaustriacka natychmiast wybrała Karolowi nową małżonkę - Marię Annę von Pfalz-Neuburg, ślub odbył się rok później. Król nadal nie spłodził potomka Habsburgów, który mógłby objąć tron Hiszpanii, zatem nie było czasu do stracenia. Niestety na darmo, bo i to małżeństwo okazało się być bezdzietne. Nie pomogły nawet egzorcyzmy, w których tak pokładano nadzieję.
Zobacz: Księżna Charlene po raz pierwszy szczerze o chorobie: „Mój stan jest bardzo kruchy”
Karol II Habsburg, król Hiszpanii, portret czarno-biały
Ofiara kazirodztwa w dynastii Habsburgów. Karol II jako ostatni potomek
Przy końcu życia stan Karola II uległ poważnemu pogorszeniu. Choć żył relatywnie długo, tak z upływem lat doświadczał kolejnych dramatycznych skutków związków kazirodczych jego przodków. Przed 35 rokiem życia król stracił wszystkie włosy i zęby, a po czasie również ogłuchł. Na dodatek jego niepłodność także była efektem małżeństw pomiędzy bliskimi krewnymi, przez co dynastia czystej krwi Habsburgów nie miała szans na przetrwanie.
U Karola II nie działo się najlepiej również pod względem jego zdrowia psychicznego, które mocno podupadło w tamtym czasie. Jedyne, czym wykazywał wówczas zainteresowanie, to strzelanie i opieka nad ogrodami Eskurialu. Władca balansował na granicy życia i śmierci. W swoje ostatnie dni był w stanie zaledwie wstać, miały dręczyć go omamy i napady drgawek.
Ostatni Habsburg na hiszpańskim tronie zmarł 1 listopada 1700 roku, na krótko przed 39. urodzinami, kończąc tym samym wieloletnie panowanie dynastii. Dziś można sobie jedynie wyobrazić, z jak wielkim cierpieniem doświadczony przez decyzje przodków król zmagał się na co dzień.
Zobacz również: Izabela Czartoryska, słynna „Pani na Puławach”, miała siedmioro dzieci, każde z kim innym
Karol II Habsburg, król Hiszpanii, portret znaleziony w kolekcji Ayuntamiento de Sevilla