Reklama

Choć większość Polaków kojarzy tę melodię jako „Deszcze niespokojne”, jej oryginalny tytuł brzmi zupełnie inaczej... Utwór powstał w 1966 r. jako motyw przewodni serialu „Czterej pancerni i pies”. Tekst napisała Agnieszka Osiecka, muzykę skomponował Adam Walaciński, a wykonał ją Edmund Fetting.

Geneza powstania piosenki "Ballada o pancernych"

„Czterej pancerni i pies” to serial telewizyjny oparty na książce Janusza Przymanowskiego. Już na etapie produkcji zdecydowano, że potrzebna będzie piosenka, która odda klimat frontowego braterstwa i tęsknoty za domem. Do projektu zaproszono Adama Walacińskiego, który skomponował poruszającą melodię idealnie współgrającą z poetyckim tekstem Agnieszki Osieckiej.

Polska, 1969. Serial: Czterej pancerni i pies zrealizowany na podstawie ksi¹¿ki i scenariusza Janusza Przymanowskiego przedstawia³ wojenne losy za³ogi czo³gu Rudy i psa Szarika. Serial by³ krêcony w latach 1966-1970 w trzech seriach. Wszystkie 21 odcinków serialu wyre¿yserowa³ Konrad Na³êcki. W mêskich rolach g³ównych (za³oga) wyst¹pili: Roman Wilhelmi (Olgierd Jarosz), Franciszek Pieczka (Gustaw Jeleñ – Gustlik), Janusz Gajos (Jan Kos - Janek), W³odzimierz Press (Gregorij Saakaszwili - Grzeœ), Wies³aw Go³as (Tomasz Czereœniak – Tomuœ). G³ówne role kobiece interpretowa³y: Pola Raksa (Marusia) i Ma³gorzata Niemirska (Lidka). Nz. m.in. od lewej: F. Pieczka i J. Gajos.uu PAP/Witold Rozmys³owicz Dok³adny miesi¹c i dzieñ wydarzenia nieustalone. Poland, 1969. A movie series entitled "Four Tankmen And The Dog" based on a novel under the same title written by Janusz Przymanowski, who also authored the script. It presented the war-time adventures of the "Rudy" (Red) tank crew and their dog named Szarik (Sharik). The series was shot between 1966 and 1970. All 21 episodes were directed by Konrad Nalecki with leading actors Roman Wilhelmi as Olgierd Jarosz, Franciszek Pieczka as Gustaw Jelen – Gustlik, Janusz Gajos as Jan Kos - Janek, Wlodzimierz Press as Grigory Saakashvili - Grzes, Wieslaw Golas as Tomasz Czeresniak – Tomus. Leading actresses were Pola Raksa as Marusia and Ma³gorzata Niemirska as Lidka. Pictured from left: F. Pieczka and J. Gajos. uu PAP/Witold Rozmyslowicz
"Czterej pancerni i pies". Polska, 1969. Fot. PAP/Witold Rozmyslowicz

Agnieszka Osiecka, znana z ogromnego dorobku artystycznego i niezwykłej wrażliwości językowej, napisała tekst w zaledwie kilka dni. Jej słowa, pozornie proste, niosły głębokie emocje i doskonale ilustrowały losy serialowych bohaterów. Walaciński stworzył do tego muzykę pełną tęsknoty, ale i heroizmu, co w połączeniu dało efekt, który przetrwał dekady.

Wersje i wykonania

Utwór wykonał aktor i wokalista Edmund Fetting. Jego głęboki, charakterystyczny głos dodał piosence nostalgicznego i poważnego tonu. Nagranie szybko stało się kultowe, a sam Fetting na długo związał się w świadomości widzów z serialem. Jego interpretacja została uznana za wzorcową, chociaż później pojawiły się także inne wersje wykonawcze.

Mało kto dziś pamięta, że piosenka miała więcej zwrotek, które nie trafiły do wersji serialowej. W telewizyjnej czołówce słyszeliśmy jedynie fragment, przez co wielu widzów przez lata sądziło, że „Deszcze niespokojne” to pełny tytuł. Pozostałe zwrotki można znaleźć w archiwalnych nagraniach radiowych.

Sekret tytułu piosenki z serialu "Czterech pancerni i pies"

Ze względu na pierwsze słowa refrenu, utwór powszechnie zaczął być nazywany „Deszcze niespokojne”. Taka nazwa przylgnęła do niego tak mocno, że nawet dziś wiele osób nie wie, że oficjalny tytuł to „Ballada o pancernych”. To ciekawy przypadek, kiedy tytuł nieformalny całkowicie zdominował pamięć kulturową.

Serial „Czterej pancerni i pies” był emitowany także w krajach bloku wschodniego, m.in. w NRD i ZSRR. Piosenka została przetłumaczona na rosyjski, a także adaptowana w wersjach instrumentalnych. Mimo że popularność nie była tak ogromna jak w Polsce, piosenka również tam zdobyła uznanie jako symboliczny utwór o wojennej przyjaźni.

„Ballada o pancernych” stała się inspiracją dla późniejszych kompozytorów muzyki filmowej. Jej struktura i emocjonalność stanowiły punkt odniesienia przy tworzeniu muzyki do filmów wojennych i historycznych w Polsce. Często przywoływana w mediach i cytowana w popkulturze, do dziś budzi nostalgię wśród starszego pokolenia i ciekawość wśród młodszych odbiorców.

"Czterej pancerni i pies". Polska, 1969.
"Czterej pancerni i pies". Polska, 1969. Fot. Archiwum/PAP
Reklama
Reklama
Reklama