Już 19 kwietnia wystartuje dwunasta edycja akcji społeczno-edukacyjnej Żonkile. Tego dnia każdy będzie mógł przypiąć żonkile na znak, że łączy nas pamięć o bohaterkach i bohaterach powstania w getcie warszawskim. W tym roku wolontariuszki i wolontariusze wręczą na ulicach Warszawy dwumilionowy papierowy żonkil.

Akcja Żonkile 2024: Grochowska, Braciak i drag queen Lulla La Polaca

Akcję Żonkile wspierają nowe Ambasadorki i Ambasadorzy: aktorki Agnieszka Grochowska i Martyna Byczkowska, najstarsza drag queen w Polsce – Lulla La Polaca (Andrzej Szwan), blogerka Bogumiła Siedlecka-Goślicka, znana jako "Anioł Na Resorach", aktorzy Tomasz Włosok i Jacek Braciak, a także wspaniali wolontariusze – Kasia, Beata i Andrzej.

Powstanie i wojnę przeżyła zaledwie garstka Żydówek i Żydów. Wśród nich był Marek Edelman i to właśnie od jego gestu – składnia każdego 19 kwietnia żółtych kwiatów pod pomnikiem Bohaterów Getta – wziął się symbol akcji.

Żonkile nawiązują do tej tradycji. Nosząc je, pokazujemy, że łączy nas pamięć o walczących, a także około pięćdziesięciu tysiącach ukrywających się w ruinach getta cywilach w 1943 roku. Nie mają one na celu poparcia dla żadnej ideologii, żadnego państwa czy narodu, są wyrazem naszej pamięci o tych, którzy w beznadziejnej sytuacji walczyli o człowieczeństwo.

W 81. rocznicę powstania getcie warszawskim w ramach akcji społeczno-edukacyjnej Żonkile podejmujemy temat pamięci. Zastanowimy się, co pamięć współcześnie oznacza i jakie zadanie do wykonania zostawiają nam ostatni świadkowie Zagłady.

Czym jest akcja społeczno-edukacyjna Żonkile?

19 kwietnia przypada rocznica wybuchu powstania w getcie warszawskim – największego zbrojnego zrywu Żydów podczas II wojny światowej, a zarazem pierwszego powstania miejskiego w okupowanej Europie. Tego dnia Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN organizuje corocznie akcję społeczno-edukacyjną Żonkile.

Dlaczego żonkile?

Ostatni przywódca Żydowskiej Organizacji Bojowej, Marek Edelman, który przeżył likwidację getta, przez lata pielęgnował pamięć o wydarzeniach z 1943 roku. Do końca życia w rocznicę powstania przychodził pod Pomnik Bohaterów Getta, by oddać hołd poległym towarzyszom. Wraz z nim przychodziło coraz więcej ludzi z żółtymi kwiatami.

– Żółty żonkil jest symbolem zbiorowej pamięci. My wszyscy, którzy chcieliśmy pamiętać, zanosiliśmy na Muranów żonkile – powiedziała Paula Sawicka, psycholożka, była nauczycielka akademicka, związana z opozycją demokratyczną. Wspólnie z Markiem Edelmanem napisała książkę „I była miłość w getcie”.

Akcji od początku towarzyszy hasło „Łączy nas pamięć”, które podkreśla siłę wspólnoty, znaczenie solidarności, potrzebę dialogu ponad podziałami. Głęboko wierzymy, że pamięć o przeszłości jest jedną z nadrzędnych wartości, które nas jednoczą i nadają nam wspólną tożsamość – niezależnie od światopoglądu czy sympatii politycznych.