Harry Cort, Stanisław Józef Bielski
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe
NIEZWYKŁE HISTORIE

Polski aktor podawał się za potomka Jagiellonów. Harry Cort łamał męskie i kobiece serca

Tak naprawdę nazywał się Stanisław Józef Bielski

Marek Teler 8 lipca 2022 18:42
Harry Cort, Stanisław Józef Bielski
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Na przełomie lat 20. i 30. Harry Cort był wschodzącą gwiazdą polskiego filmu, lecz zaprzepaścił karierę skandalami obyczajowymi. Postanowił wówczas wykorzystać zdolności aktorskie, aby wmówić całemu światu, że jest polskim księciem.

Kim był Harry Cort, czyli Stanisław Józef Bielski?

Naprawdę nazywał się Stanisław Józef Bielski i pochodził z rodziny Bielskich herbu Jelita. Rodzinie przyszłego aktora nie wystarczył jednak tytuł szlachecki – kupiła sobie w Heroldii Hiszpańskiej fałszywy tytuł książęcy i podawała się za potomków księcia Iwana Bielskiego, bratanka polskiego króla Władysława II Jagiełły. Jak na „księcia” przystało, Stanisław spędził młodzieńcze lata, podróżując po Europie, a przez pewien czas studiował nawet w Paryżu.

Niedługo po powrocie do Polski przyjął amerykański pseudonim „Harry Cort” i zaczął występować w polskich filmach – zagrał w „9.25. Przygodzie jednej nocy”, „Karuzeli życia” i „Halce”. Chociaż krytycy filmowi mieli różne zdania co do jego aktorskich zdolności, byli zgodni co do jednego – był jedną z najpiękniejszych twarzy, jakie pojawiły się w polskim kinie. Na planie „9.25. Przygody jednej nocy” Cort poznał poetę Jarosława Iwaszkiewicza, który zakochał się w nim od pierwszego wejrzenia i poświęcił mu dwa wiersze – „Pożar atelier” i „Do S.B.” Chociaż Iwaszkiewicz porównywał swoje uczucia do młodego aktora do ogromnego pożaru, nie był w stanie znieść narcyzmu „pięknego Stasia” i po niecałym roku się w nim „odkochał”.

W 1930 r. na łamach prasy pojawiła się informacja o skandalu obyczajowym z udziałem „aktora B.”, który uwiódł żonę dyrektora banku i ukradł jej biżuterię. Początkowo spekulowano, że chodzi o Eugeniusza Bodo, ale szybko doprecyzowano, że to właśnie Bielski-Cort jest bohaterem afery. Po tym wydarzeniu Harry Cort przestał otrzymywać propozycje filmowe, chociaż wcześniej zapowiadał między innymi, że ma zagrać tytułową rolę w „Portrecie Doriana Graya”, ekranizacji słynnej powieści Oscara Wilde’a.

Czytaj także: Eugeniusz Bodo żył jak król, zginął tragicznie. Jego losy były długo nieznane

Harry Cort, Stanisław Józef Bielski
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Harry Cort: oszustwa, romanse i kariera

Na początku 1933 r. Harry Cort postanowił wrócić do aktorstwa, tym razem teatralnego. Wszystko za sprawą nowego wpływowego kochanka – głównego reżysera Teatru 8.30 Witolda Zdzitowieckiego, który obsadził go w sztuce „Kobieta, która wie czego chce” z polską gwiazdą włoskiego kina Heleną Makowską w głównej roli. Szumnie reklamowane występy teatralne Corta przerwał jednak wypadek samochodowy, w którym odniósł obrażenia, podobno dość poważne. „Jakieś porażenie kręgosłupa, zerwanie mięśni, bóle nieopisane, szok nerwowy, wstrząśnienie mózgu… Trzy tygodnie cierpień, niepokój (przyznam się szczerze) o to, czy blizny nie „zdyskwalifikują” mojej fotogeniczności…” – opowiadał dziennikarzom, którym chętnie pozował do zdjęć na szpitalnym łóżku. Później okazało się, że wyolbrzymiał swoje cierpienia, aby wyłudzić wyższe odszkodowanie…

Po wypadku Cort nie wrócił już do Teatru 8.30 i zniknął z prasy na dwa lata, aby spektakularnie powrócić na jej łamy w grudniu 1935 r. Został wówczas zatrzymany przez paryską policję jako podejrzany o handel narkotykami – znaleziono przy nim niewielkie ilości heroiny i kokainy. Były aktor przedstawił się wówczas francuskim mundurowym jako dyplomata i… pretendent do polskiego tronu. Ostatecznie obrał jednak inną formę obrony – poszedł na współpracę z policją i w ten sposób skończyło się jedynie na grzywnie w wysokości 300 franków.

Wieść o nowym skandalu z udziałem fałszywego księcia dotarła do Polski, a dziennik „Dzień Dobry” postanowił skorzystać z okazji i „wyoutować” Harry’ego. „Pod pozorem rozwijania i budzenia w nim talentu – reżyser filmowy p. Z. spędza z Harrym Cortem weekendy w zacisznym pensjonacie pod Warszawą na linii otwockiej” – pisano o nim, nawiązując do jego homoseksualnej relacji z Witoldem Zdzitowieckim. Autor artykułu ubolewał przy tym, że przez osobiste względy reżysera przez kilka lat karierę w polskim kinie i teatrze robił „młodzieniec o typie i upodobaniach gigolaka”.

Czytaj także: Napoleon i Maria Walewska: wszyscy pchali ją do łóżka cesarza. Wdała się w romans dla dobra Polski

Harry Cort, Stanisław Józef Bielski, okładka magazynu „Kino”
Fot. Materiały prasowe

Harry Cort: zagraniczna kariera i „książęce pochodzenie”

W Polsce Bielski był już skończony, więc postanowił skupić się na budowaniu swojej pozycji za granicą. Udało mu się nawiązać kontakty z przedstawicielami europejskich dworów królewskich, którzy uwierzyli w jego książęce pochodzenie. Tuż przed wybuchem II wojny światowej ożenił się zaś w Londynie z bajecznie bogatą rozwódką Jeannine Marie de la Conception Renée de Guiroye, markizą de Selve.

W czasie wojny Stanisław Bielski trafił z żoną do Stanów Zjednoczonych, gdzie mógł do woli opowiadać amerykańskim dziennikarzom zmyślone sensacyjne opowieści ze swojego życia. Zorganizował nawet polską wigilię dla swoich amerykańskich przyjaciół, w czasie której udawał, że wygłasza orędzie radiowe do narodu polskiego.

Amerykańska prasa wierzyła jednak w każde jego słowo i uważała go za polskiego patriotę, nawołującego do pomocy okupowanej ojczyźnie. „Książę” Bielski opowiadał między innymi o tym, jak jego ojciec został zabity przez Adolfa Hitlera, ponieważ nie chciał zostać premierem organizowanego przez niego marionetkowego rządu. W rzeczywistości ojciec Bielskiego zmarł pod koniec lat 60. i wydziedziczył syna, będącego czarną owcą szanowanej rodziny.

Po wojnie Stanisław Bielski postanowił zostać w Ameryce na stałe. W 1946 r. zagrał co prawda epizod w hollywoodzkim filmie „Ostrze brzytwy”, lecz nie miał za granicą łatwego życia. Jeszcze w 1942 r. żona milionerka porzuciła go dla ambasadora Kuby, pozbawiwszy uprzednio niemal całego majątku. Przez kolejnych trzydzieści lat Bielski procesował się z żoną, starając się udowodnić, że ich rozwód nie jest prawomocny, a przewlekły i długi proces uczynił z „księcia” żebraka.

Dramatyczna sytuacja finansowa sprowadziła zresztą Bielskiego na kryminalną drogę. W sierpniu 1951 r. „Long Beach Independent” donosił, że aresztowano go na 180 dni za drobne kradzieże i dodawał, że „miał już na koncie pięć wcześniejszych wyroków skazujących od włóczęgostwa po nieobyczajne zachowanie”. „Książę” Stanisław Józef Bielski zmarł 30 stycznia 1979 r. w Phoenix w Arizonie w wieku 71 lat w samotności i zapomnieniu.  

Czytaj także: Sienkiewicz był po uszy zakochany w Modrzejewskiej. Czy mieli syna? Od plotek aż huczało

Harry Cort, Stanisław Józef Bielski
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Harry Cort, Stanisław Józef Bielski
Fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Redakcja poleca

REKLAMA

Wideo

Maciej Musiał zadzwonił do Dagmary Kaźmierskiej z przeprosinami. Wcześniej zamieścił w sieci niestosowny komentarz

Akcje

Polecamy

Magazyn VIVA!

Bieżący numer

FILIP CHAJZER w poruszającej rozmowie wyznaje: „Szukam swojego szczęścia w miłości, w życiu, na świecie…”. GOŁDA TENCER: „Ludzie młodzi nie znają historii. Patrzą do przodu (…). A ja robię wszystko, by ocalić pamięć”, mówi. JAN HOLOUBEK i KASPER BAJON: reżyser i scenarzysta. Czego nie nakręcą, staje się hitem. A jak wyglądają ich relacje poza planem filmowym? MONIKA MILLER od lat zmaga się z depresją i chorobą dwubiegunową, ale teraz za sprawą miłości pierwszy raz w życiu jest szczęśliwa.