Święta Olga, Olga Kijowska
Fot. Fine Art Images / HERITAGEIMAGES/BEW
ZE ŚWIATA HISTORII

Mściwa morderczyni czy święta „równa apostołom”. Kim była Olga Kijowska?

Jakie było jej prawdziwe oblicze?

Olga Figaszewska 28 sierpnia 2022 10:15
Święta Olga, Olga Kijowska
Fot. Fine Art Images / HERITAGEIMAGES/BEW

Nazywano ją „równą apostołom”. Olga Kijowska, wielka kniahini rosyjska, wznoszona była na ołtarze. Została świętą Kościoła katolickiego i prawosławnego. Według źródeł była wspaniałą władczynią, która rozszerzyła tereny księstwa, umocniła jego pozycję oraz ustabilizowała i ocaliła całą dynastię. To ona przeprowadziła proces chrystianizacji Rusi Kijowskiej. Olga Kijowska miała jednak także drugie, bezwzględne oblicze... Pomściła śmierć swojego męża w wyjątkowo okrutny sposób. Do czego była zdolna?

Olga Kijowska – święta „równa apostołom”

Olga była żoną księcia kijowskiego Igora Rurykowicza. Wspólnie doczekali się syna, Światosława. Ich miłość przerwało brutalne zabójstwo władcy. Igor nie cieszył się uwielbieniem poddanych. Prowadził regularne kampanie militarne na zachodnich terenach i ściągał wysokie daniny. W pewnym momencie postanowił zwiększyć je dwukrotnie. To wzbudziło powszechnie niezadowolenie Drewlan. Ucisk i rosnące koszty doskwierały poddanym na tyle, że postanowili wymierzyć sprawiedliwość. Kiedy książę ponownie najechał ich ziemie, nie spodziewał się, że to będzie jego ostatnia podróż. „Gdy wilk wejdzie między owce, zabierze całe stado, jedna po drugiej, gdyby go nie zgładzić. Jeśli nie zabijemy go teraz, to zniszczy on nas wszystkich”, zapowiadał drewlański książę Mał.

Igor i jego ludzie zostali zamordowani w brutalny sposób. Książę kijowski został przywiązany do dwóch wygiętych drzew. Kiedy zwolniono mechanizm, ciało Igora zostało rozerwane. Olga Kijowska pogrążyła się w rozpaczy. Nie potrafiła poradzić sobie ze stratą ukochanego. Nie była jednak na tyle bezradna i zagubiona, by nie poradzić sobie z wypełnianiem roli głowy państwa. Żal przerodził się w nienawiść i chęć zemsty. 

Święta Olga, Olga Kijowska
Fot. MNAY92 ALAMY LIMITED/BEW

Wkrótce potem, Drewlanie wysłali do Kijowa swoją delegację, która przekazała wdowie propozycję zaślubin z księciem Małem. Marzył o objęciu tronu, a Olga nie odrzuciła jego zalotów. Wręcz przeciwnie, oznajmiła, że bardzo cieszy ją oferta i pragnie przyjąć emisariuszy z należnymi honorami. W rzeczywistości, planowała zemstę. Jak podają źródła, pierwsza delegacja Drewlan została pogrzebana żywcem. Informacja została zatajona, a  władczyni kontynuowała swój niecny plan.

Zapowiedziała Drewlanom, że jeśli naprawdę zależy im na jej aprobacie, powinni zabiegać o jej rękę z większym rozmachem. Poleciła, by wysłali do Kijowa swoich najlepszych i najszlachetniejszych ludzi na dworze. A ci, niczego nie podejrzewali i wpadli w pułapkę. Po przyjeździe Drewlanie zostali zaproszeni do specjalnie przygotowanej łaźni, by mogli zrelaksować się po długiej podróży. Olga rozkazała zamknąć za nimi drzwi i podpalić budynek.

„I Olga posławszy do Drewlan, rzekła im: „Jeżeli mnie prosicie naprawdę, to przyślijcie dostojnych ludzi, abym w wielkiej czci przyszła za waszego kniazia, inaczej nie puszczą mnie ludzie kijowscy. To słysząc Drewlanie wybrali najlepszych mężów, rządzących ziemią drewlańską, i posłali po nią”, pisano w  Powieści minionych lat.

Władczyni nie poprzestała na tym i wysłała kolejną wiadomość. Tym razem informowała, że zamierza odwiedzić grób męża. W rzeczywistości cel był zupełnie inny...

Zobacz też: Królowa Wiktoria: czy wymagająca i surowa monarchini mogła być dobrą matką?

Święta Olga, Olga Kijowska
Fot. bew1819DB6 Fine Art Images / HERITAGEIMAGES/BEW

Olga Kijowska pomściła śmierć męża

Olga wraz z wojskiem najechała ziemie i wymordowała kilka tysięcy osób. „Potem siedli Drewlanie pić, i kazała Olga pachołkom swoim służyć przed nimi. I rzekli Drewlanie Oldze: „Gdzie jest drużyna nasza, którą posłaliśmy po cię?” Ona zaś rzekła: „Idą za mną z drużyną męża mojego”. I gdy upili się Drewlanie, kazała pachołkom swoim przepijać do nich, a sama odeszła precz i kazała drużynie swojej siec Drewlan; i zasiekli ich pięć tysięcy. A Olga wróciła do Kijowa i przygotowała wojsko na resztę ich”, opisywano w kronice.

Potem rozpoczęła podbój kolejnych miejscowości i nie oszczędziła całego plemienia. Pogrążona w żałobie wdowa spaliła domy Drewlan, wydała wyrok na mieszkańców, a osoby, które przeżyły trafiły do niewoli. Z kolei Ikorosteń – główny gród, został zburzony.

Olga Kijowska jako regentka sprawowała dalej władzę w imieniu syna, Światosława. Udało jej się umocnić pozycję Rusi Kijowskiej. Podbite tereny włączyła do swojego księstwa, dokonała prawdziwej reformy, wprowadzając podatki, prawo sądowe, a także uregulowała daninę. Za cel wzięła odnowę traktatów handlowych z Bizancjum.  

W 957 roku przyjęła chrzest w Konstantynopolu jako Helena i przeprowadziła proces chrystianizacji kraju. Ale tak naprawdę kraj przyjął sakrament 20 lat po śmierci Olgi. Sama kniahinia po latach została uznana za świętą. W czasach panowania księcia Włodzimierza zauważono, że ciało Olgi nie uległo rozkładowi. Jej relikwie były źródłem cudownych uzdrowień.

Jak podano, dopiero w  1547 roku Ruska Cerkiew Prawosławna zatwierdziła jej kult i nadała tytuł „równej apostołom”. Olga jest patronką wdów i osób nawróconych.

Źródło: Twoja Historia, Historia org. Wielka historia, Misyjne.pl  

Sprawdź też: Lord Louis Mountbatten zginął w zamachu na łodzi. Jak wyglądały jego ostatnie chwile?

Święta Olga, Olga Kijowska
Fot. ALAMY LIMITED/BEW

Redakcja poleca

REKLAMA

Wideo

Bogna Sworowska o pracy w modelingu kiedyś i dziś…

Akcje

Polecamy

Magazyn VIVA!

Bieżący numer

FILIP CHAJZER w poruszającej rozmowie wyznaje: „Szukam swojego szczęścia w miłości, w życiu, na świecie…”. GOŁDA TENCER: „Ludzie młodzi nie znają historii. Patrzą do przodu (…). A ja robię wszystko, by ocalić pamięć”, mówi. JAN HOLOUBEK i KASPER BAJON: reżyser i scenarzysta. Czego nie nakręcą, staje się hitem. A jak wyglądają ich relacje poza planem filmowym? MONIKA MILLER od lat zmaga się z depresją i chorobą dwubiegunową, ale teraz za sprawą miłości pierwszy raz w życiu jest szczęśliwa.