Co roku 10. grudnia obecny król Szwecji, Karol XVI Gustaw, wręcz złoty medal i dyplom noblistom. Podczas ceremonii rozdania Nagród Nobla odbywa się także uroczysty bankiet, będący zwieńczeniem Tygodnia Noblowskiego. Każdy, nawet najdrobniejszy szczegół musi być perfekcyjnie opanowany przez wszystkich uczestników wydarzenia. W 2019 roku krótkie szkolenie przeszła również Olga Tokarczuk, która miała odebrać Literacką Nagrodę Nobla. Czy poznała zasady etykiety? Jaki ubiór obowiązywał ją na gali? I wreszcie jakie zasady protokołu musiała opanować? Oto tajemnice królewskiego noblowskiego bankietu!
Czy nobliści przechodzą szkolenie z etykiety?
10. grudnia 2019 roku Komitet Noblowski w Sztokholmie wręczył Oldze Tokarczuk Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Uroczystość przyznania medalu noblowskiego oraz wystawny bankiet odbyły się z udziałem szwedzkiej rodziny królewskiej, której głową jest król Karol XVI Gustaw. Wisława Szymborska powiedziała kiedyś, że nikt nie ma wprawy w otrzymywaniu Nagrody Nobla, a co więcej w wyrażaniu za nią wdzięczności. I co w tym powiedzeniu jest, bowiem gala przyznania tych nagród wymaga od jej uczestników nie tylko samej obecności, ale także zapoznania się ze ścisłą etykietą oraz ceremoniałem.
Przede wszystkim nobliści, także Olga Tokarczuk, musiała przejść krótkie szkolenie z etykiety: „Jest takie króciutkie szkolenie, a raczej próba. Każdy z gości musi wiedzieć gdzie stoi, gdzie siedzi, kiedy siadać, jak siadać. To jest zapewnione. Jednak to wszystko. Pewne maniery trzeba jednak wynieść z domu”, zdradziła w rozmowie z Dzień Dobry TVN kilka lat temu dr Irena Kamińska-Radomska, specjalistka ds. protokołu międzynarodowego i etykiety. Próba odbywa się bez udziału dziennikarzy, by wszyscy w spokoju mogli nauczyć się odpowiednich kroków.
To tak naprawdę podstawowa wiedza, jaką muszą posiąść nobliści. Na widowni zasiada około 1500 gości, w tym najznakomitsi artyści, politycy, dziennikarze i naukowcy, a także osoby zaproszone przez samych noblistów. Pierwsze rzędy widowni zarezerwowane są przez członków szwedzkiego rządu i parlamentu oraz rodzin laureatów. Na samej scenie znajdzie się jedynie dziewięćdziesiąt miejsc. Zasiądą tam członkowie Akademii Szwedzkiej, Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk, przedstawiciele zarządu Fundacji Noblowskiej, a także laureaci z poprzednich lat. Naprzeciw nich widzimy tegorocznych laureatów oraz członków szwedzkiej rodziny królewskiej: króla Karola XVI Gustawa z żoną, królową Sylwią, ale zwykle też następczynię tronu księżniczkę Victorię oraz jej męża, księcia Daniela.
Wszystko dopięte jest na ostatni guzik. „Laureaci mają na tej uroczystości bardzo prostą rolę: poproszeni wyjdą na środek sceny, tam podejdzie do nich król i wręczy nagrodę. Następnie laureat z medalem i dyplomem w ręku podziękuje królowi, ukłoni się członkom akademii, publiczności i wróci na miejsce”, przybliża szczegóły gali ambasador Jan Wojciech Piekarski, trener z zakresu protokołu dyplomatycznego Unii Europejskiej w rozmowie z rmf24.pl.
Samo wręczenie nagrody również okraszone jest protokołem: „Wręczam prawą ręką, i kieruję nagrodę do lewej dłoni obdarowanego. Gdy nagroda zostanie odebrana, obydwoje mamy wolne prawe ręce i mogę pogratulować laureatowi. Później trzeba się odwrócić do Akademii i także im ukłonić”, precyzuje dr Irena Kamińska-Radomska.
Czytaj też: Śpiewał Za zdrowie pań, uchodził za bożyszcze kobiet. Tak dziś wygląda życie Edwarda Hulewicza
Wręczenie Nagród Nobla: ubiór - jaki obowiązuje na gali?
Zarówno podczas ceremonii wręczenia nagród, jak i podczas uroczystego bankietu, laureatów obowiązują odpowiednie stroje formalne. Panie powinny więc wystąpić w długich sukniach wieczorowych, a mężczyźni we frakach: „Żadnych eksperymentów. To ma być klasyczny frak”, mówi dla rmf24.pl Jan Wojciech Piekarski. Wszelkie łamanie etykiety w tej kwestii nie jest na miejscu.
Zobacz: Jak poprawnie przywitać się z królową? Nawet Kate i Meghan miały z tym problemy!
„Suknia w stroju formalnym wieczorowym musi być długa – długa na tyle, by zakrywać buty. Strój formalny wieczorowy jest właściwie jedynym, w którym możemy (a właściwie musimy) zdecydować się na suknię balową, czyli taką, która rozszerza się ku dołowi (...). Strój formalny wieczorowy, ze względu na zajmowaną pozycję, pozawala na dobór najbardziej eleganckich dodatków. Jednym z nich są rękawiczki. Rękawiczki nie są jego obligatoryjnym elementem, ale w wielu środowiskach ich pominięcie wciąż uznaje się za niestosowne. Złym pomysłem jest też pominięci biżuterii – uroczyste bale to doskonała okazja na zaprezentowanie biżuterii składającej się z najszlachetniejszych kamieni. Torebka w stroju formalnym wieczorowym powinna być jak najmniejsza. Może mieć biżuteryjny charakter, może też pozostać gładka delikatnie mienić się dzięki lakierowanej skórze. Warto pamiętać o tym, że jeśli przyjęcie nie będzie zasiadane, nie powinno się wybierać kopertówki – w jednej ręce trzymając torebkę, a w drugiej kieliszek nie będziemy miały wolnej ręki do tego, by się przywitać”, pisała jakiś czas Aleksandra Pakula, pasjonatka dobrych manier i założycielka Instytutu Etykiety.
Szwedzki savoir-vivre
Warto dodać, że w obecności monarchy obowiązuje etykieta dworska. Mówi się, że w historii noblowskich bankietów szczególnie zapisała się Wisława Szymborska, która tak bardzo chciała zapalić papierosa, że… udało jej się namówić do tego samego króla Szwecji!
Zobacz także: Olga Kurylenko - najbardziej znana ukraińska modelka, aktorka i dziewczyna Bonda
