Władysław Nehrebecki
Fot. Stanisław Jakubowski/CAF/PAP
WSPOMNIENIE

Władysław Nehrebecki - polski Walt Disney. Jak wyglądało życie twórcy Bolka i Lolka?

Pierwowzorami kultowych postaci byli jego synowie

Apolonia Podstawka 29 grudnia 2020 18:00
Władysław Nehrebecki
Fot. Stanisław Jakubowski/CAF/PAP

Władysław Nehrebecki był reżyserem, scenarzystą, autorem komiksów, a także jednym z pionierów polskiej animacji. Zainspirowany swoimi synami, to on stworzył kultowe już dzisiaj postaci Bolka i Lolka. Ponadto był pomysłodawcą i autorem wielu innych animowanych serii dla dzieci, takich jak Miś Kudłatek czy też Porwanie Baltazara Gąbki. Przez wielu nazywany jest polskim Waltem Disneyem, na które miano z pewnością zasłużył. Niestety, wiele momentów jego życia bynajmniej nie przypominało bajki. 

Władysław Nehrebecki - polski Walt Disney. Jak wyglądało życie twórcy "Bolka i Lolka"?

Urodził się 14 czerwca 1923 roku w Borysławiu, ukraińskim mieście określanym wówczas mianem galicyjskiego piekła. Jego ojciec był cieślą, który z trudem wiązał koniec z końcem. Rodzina pogrążona była w biedzie do tego stopnia, że młodzi Władysław Nehrebecki oraz jego starsza siostra Janina zamieszkać musieli sierocińcu. Dom dziecka, do którego trafili, prowadzony był przez siostry z zakonu felicjanek. 

Po wybuchu II wojny światowej przyszły filmowiec przymusowo wysłany został na roboty do Niemiec. Wywieziono go w okolice Hannoveru, gdzie pracował na polach naftowych. W 1945 roku trafił do punktu repatriacyjnego w Czechowicach-Dziedzicach. Władysław Nehrebecki po wojnie pragnął rozpocząć studia na Akademii Sztuk Pięknych, jednak nie było go stać na realizację swojego marzenia. Ukończył za to sporo kursów artystycznych, a jego talent szczęśliwie zauważony został przez katowickie czasopismo Nowy Świat Przygód. Była to powojenna kontynuacja tygodnika Świat Przygód, na łamach którego publikowano komiksy.

Władysław Nehrebecki posadę redaktora graficznego otrzymał w 1947 roku. Napisał wówczas komiksy, takiej jak Bicz Południa i Przesław znad Odry. Współpracował także z krakowskim wydawnictwem Reklama. Jeszcze tego samego roku redakcja Nowego Świata Przygód przeniosła się jednak do Warszawy. On postanowił pozostać na Śląsku. Miał nową pasję - animacje. "Z grupą przyjaciół założyli spółdzielnię filmową w Katowicach, która po wędrówce przez kilka miejsc ostatecznie wylądowała w Bielsku-Białej", opowiadał jego syn, Roman. To właśnie wtedy powstało Studio Filmów Rysunkowych. 

Ich początki nie były łatwe. "Nasza działalność przechodziła różne formy organizacyjne. Zaczynaliśmy od bardzo luźnego zespołu rysowników entuzjastów, coś w rodzaju klubu amatorów", wyznał filmowiec w wywiadzie dla Gazety Południowej. Reżyserski debiut Władysława Nehrebeckiego - animowany film Traktor A1 - okazał się klapą. Jego kolejne produkcje odnosiły już z kolei ogromne sukcesy. W 1952 roku ukazała się animacja Kimsobo podróżnik, natomiast sześć lat później - Kotek i Myszka. Obie produkcje zostały niezwykle docenione, dzięki czemu Studio Filmów Rysunkowych w Bielsku-Białej zyskało rozpoznawalność nawet poza granicami Polski. 

Czytaj także: Stanisław Grochowiak był jednym z najlepszych polskich poetów okresu powojennego. Przez lata kochał dwie kobiety

Władysław Nehrebecki
Fot. Stanisław Jakubowski/CAF/PAP

Władysław Nehrebecki - ojciec "Bolka i Lolka"

W 1963 roku Telewizja Polska wyemitowała pierwszy odcinek kultowej już serii dla dzieci Bolek i Lolek. Przy produkcji kreskówki Władysław Nehrebecki współpracował m.in. z Leszkiem Lorkiem. Bajka o dwóch braciach stała się fenomenem na skalę międzynarodową. Obejrzana przez ponad miliard widzów na całym świecie, była wówczas jedyną europejską animacją wyświetloną w Iranie. Stała się także kanwą komiksów publikowanych w Japonii. Przez 23 lata nakręcono ponad 150 odcinków serii, a także dwa filmy pełnometrażowe. Pierwszy z nich, czyli Wielka podróż Bolka i Lolka, obejrzana została w polskich kinach przez około 9 milionów widzów. To rekord, którego nie pobiła do tej pory żadna polska animacja.

"Filmy realizowane były dla dzieci, a jak się okazuje, oglądają je bardzo chętnie również dorośli. Seria ta zaspokaja tęsknotę dzieci za przygodami, podróżami, za pewną fantastyką świata", mówił Władysław Nehrebecki o swoim dziele. Chociaż sam nigdy publicznie tego nie przyznał, to pierwowzorami kultowych postaci Bolka i Lolka najprawdopodobniej byli jego synowi - Jan i Roman. "Byłem małym, spokojnym grubaskiem. Mój brat na odwrót - był wysoki, szczupły, zadziorny. Bawiliśmy się w Wilhelma Tella, Zorro, Robin Hooda, Robinsona, bo ich przygody leciały w telewizji. Tata nas obserwował i pewnego dnia postanowił zrobić film o przygodach dwóch chłopców o przeciwstawnych charakterach. Tak powstał Bolek i Lolek", przyznał Roman Nehrebecki w wywiadzie dla Wysokich Obcasów.

Zobacz też: Zimę spędzała z Heleną, pozostałe miesiące z Jadwigą – sekretne życie Marii Rodziewiczówny

Bolek i Lolek
Fot. Stanisław Momot/CAF/PAP

Władysław Nehrebecki: życie prywatne

Ogromny wpływ na życie Władysława Nehrebeckiego miała jego żona Maria, której z pewnością można przypisać udział w sukcesie zawodowym polskiego pioniera animacji. Mieli razem trójkę synów - Zbigniewa, Jana i Romana. Kobieta zasadniczo sama prowadziła dom oraz zajmowała się nie tylko dziećmi, ale i mężem. Władysław Nehrebecki pochłonięty był pracą, której poświęcał się z stu procentach. Podobno, gdy któregoś dnia pozostał sam w domu ze swoimi synami, musiał dzwonić do znajomych z prośbą o pomoc. Chciał się dowiedzieć, czy może nakarmić ich bigosem. Zapytany o wiek swoich synów miał odpowiedzieć: "Nie wiem, dwa lata?". 

Poza pracą uwielbiał jednak także podróże. "Tata był wielkim fanem podróży. W każde wakacje starał się, abyśmy spędzili je możliwie najatrakcyjniej. Dlatego początki lat 60. to wyjazdy nad morze. W roku 1962 kupił pierwszy swój samochód, syrenę 101, i od tego czasu datują się nasze częste wyjazdy w różne regiony Polski, najczęściej nad camping, z namiotem. Wtedy był organizatorem ognisk, zabaw terenowych, podchodów. Prawie co tydzień wyjeżdżaliśmy na biwaki w najbliższe okolice", wspominał jego syn Roman. 

Wraz z latami 70. nadszedł jednak kolejny trudny moment w życiu artysty. W 1972 roku zmarła jego żona, krótko po tym rozpętała się afera o prawa autorskie do postaci Bolka i Lolka, a rok później zdiagnozowany został z żółtaczką zakaźną. Los jednak ponownie się do niego uśmiechnął. Kiedy wydawało się, że skazany będzie na cierpienie, Władysław Nehrebecki ponownie odnalazł miłość. W 1974 roku poślubił Elżbietą Mihal, z którą doczekał się czwartego dziecka. Jego córka Marzena do dzisiaj kolekcjonuje prace ojca. "Udało mi się nawet dotrzeć i nabyć jedyny znany w Polsce egzemplarz komiksu autorstwa mojego ojca, wydany w 1947 r. Chciałabym, żeby ludzie znali jego dorobek. Kiedyś zmierzam przekazać to do muzeum", wyznała w wywiadzie. 

Władysław Nehrebecki zmarł 28 grudnia 1978 roku w Katowicach. Miał zaledwie 55 lat. Nie żyje także jeden z jego synów, Jan. Pierwowzór postaci Bolka zmarł w lipcu 2013 roku.  

Zobacz również: Zawsze występowali razem, niczym papużki nierozłączki. Historia związku Hanny i Antoniego Gucwińskich

18-24 KWIETNIA
szaleństwo zakupów
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Moda ORSAY oferuje każdej kobi... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
+
Dodatkowe -20% na cały asortyment
Online
Stacjonarnie

Moda ORSAY oferuje każdej kobiecie możliwość poczucia się sobą niezależnie od sytuacji, nastroju czy rozmiaru ubrania. Skorzystaj z dodatkowej 20% zniżki na wszystko w sklepach stacjonarnych i na orsay.pl. Zniżka nie dotyczy bonów podarunkowych. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA
Zobacz
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Rabat dotyczy całej kolekcji d... więcej»
Zobacz
+
-20% na całą kolekcję Doctor Nap
Online

Rabat dotyczy całej kolekcji dostępnej na www.doctornap.com i łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Zobacz
Dodatkowe -20% na kolekcję SS2024
Dodatkowe -20% na kolekcję SS2024
-20% dodatkowego rabatu na kol... więcej»
Kod rabatowy:WIOSNA2024
Zobacz
+
Dodatkowe -20% na kolekcję SS2024
Online
Stacjonarnie

-20% dodatkowego rabatu na kolekcję SS2024. Oferta dostępna w sklepie stacjonarnym i na www.l37.eu. Rabat dotyczy również przecenionych pozycji. Szczegóły dostępne u Partnera.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:WIOSNA2024
Zobacz
Rabat 25% na zakupy za min. 499 zł
Rabat 25% na zakupy za min. 499 zł
Rabat 25% na zakupy za minimum... więcej»
Kod rabatowy:SZALENSTWO25
Zobacz
+
Rabat 25% na zakupy za min. 499 zł
Online

Rabat 25% na zakupy za minimum 499 zł w sklepie internetowym www.karcher.pl. Oferta dotyczy produktów nieprzecenionych z kategorii Home&Garden i nie łączy się z innymi promocjami. Szczegóły na stronie www.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALENSTWO25
Zobacz
20% rabatu na kosmetyki Clarena
20% rabatu na kosmetyki Clarena
Rabat na cały asortyment dostę... więcej»
Kod rabatowy:SZALONE20
Zobacz
+
20% rabatu na kosmetyki Clarena
Online
Stacjonarnie

Rabat na cały asortyment dostępny w sklepach stacjonarnych i na e-clarena.eu. Promocja obowiązuje dla zamówień powyżej 100zł oraz obejmuje produkty nieprzecenione. Szczegóły u sprzedawcy i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SZALONE20
Zobacz
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Rabat do 40% na sprzęt, odzież... więcej»
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
+
Do -40% na najlepsze marki sportowe!
Online
Stacjonarnie

Rabat do 40% na sprzęt, odzież i akcesoria sportowe dostępny w sklepie stacjonarnym i na Sportano.pl. Szczegóły w sklepie i na stronie.

Oferta ważna:18 - 24.04.2024
Kod rabatowy:SPORT
Zobacz
REKLAMA

Wideo

Maciej Musiał zadzwonił do Dagmary Kaźmierskiej z przeprosinami. Wcześniej zamieścił w sieci niestosowny komentarz

Akcje

Polecamy

Magazyn VIVA!

Bieżący numer

FILIP CHAJZER w poruszającej rozmowie wyznaje: „Szukam swojego szczęścia w miłości, w życiu, na świecie…”. GOŁDA TENCER: „Ludzie młodzi nie znają historii. Patrzą do przodu (…). A ja robię wszystko, by ocalić pamięć”, mówi. JAN HOLOUBEK i KASPER BAJON: reżyser i scenarzysta. Czego nie nakręcą, staje się hitem. A jak wyglądają ich relacje poza planem filmowym? MONIKA MILLER od lat zmaga się z depresją i chorobą dwubiegunową, ale teraz za sprawą miłości pierwszy raz w życiu jest szczęśliwa.