Top 5 filmów Władysława Pasikowskiego

Franz Maurer (Bogusław Linda) to jeden z byłych oficerów PRL-owskiej Służby Bezpieczeństwa, który po pomyślnym przejściu weryfikacji zostaje dołączony do oddziałów policji. Kiedyś król życia, obecnie ma trudności zarówno w życiu osobistym – odeszła od niego żona – jak i zawodowym. Pierwsza akcja zorganizowana przez wydział policji, w której bierze udział Maurer, kończy się śmiercią dwóch kolegów Franza. Kilku innych jest w stanie ciężkim. Młody oficer policji Waldemar Morawiec (Cezary Pazura) winą o niepowodzenie akcji przeciwko gangsterom dowodzonym przez Grossa (Janusz Gajos) obarcza właśnie Maurera. Franz postanawia pomścić śmierć kolegów. Ma nadzieję, że pomoże mu w tym były przyjaciel z SB, który nie przeszedł weryfikacji – Olo Żwirski (Marek Kondrat).

Psy to jeden z najgłośniejszych i najbardziej kasowych polskich filmów lat 90. ubiegłego wieku. Ugruntowały pozycję Pasikowskiego jako najciekawszego reżysera młodego pokolenia, a Bogusława Lindę wykreowały na największego twardziela polskiego kina. Wzorowane na amerykańskim kinie i nowoczesne Psy przeszły do historii także dzięki niezapomnianym tekstom padającym w filmie. „Nie chce mi się z tobą gadać”, „Chyba już pójdę, nie? Co tu będę tak sam siedział”, „Ty stara d..a jesteś” czy „My, psy, musimy się trzymać razem” na stałe przeszły do kanonu języka polskiego. Film Pasikowskiego budził zachwyty, ale też kontrowersje. Krytykowano go za dosadny język, a także za scenę wynoszenia pijanego SB-ka na ramionach kolegów przy akompaniamencie „Ballady o Janku Wiśniewskim” opowiadającej o masakrze robotników w grudniu 1970 roku. Wzbudziła ona przeciw działaczy Solidarności oraz uczestników tych dramatycznych wydarzeń.

Władysław Pasikowski za reżyserię Psów został nagrodzony Złotym Lwem na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Nagrody otrzymali również Bogusław Linda (najlepsza rola męska), Agnieszka Jaskółka (najlepsza kobieca rola drugoplanowa), Michał Lorenc (najlepsza muzyka) oraz Wanda Zeman i Zbigniew Niciński (najlepszy montaż).

Mieszkający w jednej z podbiałostockich wsi Józef Kalina (Maciej Stuhr) jest w trudnym okresie życia. Nie dość, że zostawiła go żona zabierając ze sobą dzieci, to jeszcze uwikłał się w coraz poważniejszy konflikt z sąsiadami. Szczegółami konfliktu zainteresowany jest jego brat Franciszek (Ireneusz Czop), który odwiedza Józefa. To jego pierwsza wizyta w Polsce, odkąd wyjechał do Stanów dwadzieścia lat wcześniej. Na miejscu odkrywa, że jego brat od jakiegoś czasu zaczyna zwozić na swoje pole fragmenty żydowskich nagrobków używanych przez miejscowych do budowy dróg czy podmurówek. Kiedy Franciszek zaczyna mu pomagać, konflikt zaognia się na dobre. Na jaw zaczyna wychodzić tajemnica sprzed lat, o której wszyscy woleliby zapomnieć.

Gdyby szukać najbardziej kontrowersyjnego dzieła w filmografii Władysława Pasikowskiego, z pewnością Pokłosie byłoby najpoważniejszym kandydatem do tego miana. Na pierwszy rzut oka to umiejętnie poprowadzony thriller, w którym każda scena zbliża do rozwiązania mrocznej zagadki. Jednak tym, co wzbudziło największe emocje wśród widzów była tematyka Pokłosia podejmująca skomplikowane stosunki polsko-żydowskie. I historia otwarcie nawiązująca do pogromu Żydów w Jedwabnem. Z tego powodu film Pasikowskiego w niektórych kręgach uznany został za antypolski, a z otwartą krytyką spotkał się Polski Instytut Sztuki Filmowej, który współfinansował Pokłosie. Ofiarą ataków został również występujący w jednej z głównych ról Maciej Stuhr. Aktor został za nią także nagrodzony Polską Nagrodą Filmową Orłem. Orła otrzymał też autor scenografii Allan Starski.

Tuż przed rozpoczęciem pokazowych manewrów wojskowych jedną z jednostek wstrząsa seria skandali. Najpierw samobójstwo popełnia jeden z młodych żołnierzy gnębionych przez „falę”. Niedługo potem z jednostki dezerteruje Marcin Kroll (Olaf Lubaszenko). Chcąc uniknąć eskalacji problemu, z zadaniem odnalezienia Krolla wyrusza do jego rodzinnego miasteczka porucznik Arek (Bogusław Linda). Ma on sprowadzić dezertera zanim armia będzie zmuszona do kolejnych tłumaczeń. W poszukiwaniach pomaga Arkowi przebywający na urlopie sierżant Wiaderny (Cezary Pazura). Szybko okazuje się, że powodem dezercji Krolla był romans jego żony (Ewa Bukowska) i najlepszego przyjaciela Kuby Bergera (Dariusz Kordek). Oboje dołączają do poszukiwań Marcina.

Głośny debiut reżyserski Władysława Pasikowskiego przyniósł mu nagrodę za najlepszy debiut reżyserski na Festiwalu Polskich Filmów Fabularnych. Złote Lwy otrzymali również Paweł Edelman za zdjęcia i Bogusław Linda oraz Cezary Pazura za kreacje aktorskie. Dla Cezarego Pazury rola sierżanta Wiadernego była przełomową w jego karierze.

Opowiedziana w nowoczesnym stylu historia poszukiwań Marcina Krolla niemal w całości odbywa się w trakcie jednej nocy. Film zwraca uwagę dużą ilością charakterystycznych dla twórczości Pasikowskiego przekleństw, ale to przede wszystkim celnie uchwycony fragment wojskowej rzeczywistości. I próba zmierzenia się z tematem „fali” w polskim wojsku. Kroll pokazał ogromny potencjał reżysera, który Pasikowski potwierdził już rok później swoim następnym filmem – Psami.

Major Ryszard Kukliński (Marcin Dorociński) to zdolny oficer Ludowego Wojska Polskiego, który szybko pnie się w hierarchii wojskowej. W trakcie przygotowań do manewrów wojskowych Układu Warszawskiego odkrywa, że jednym z rozważanych scenariuszy ewentualnego konfliktu zbrojnego jest radziecki atak nuklearny na kraje NATO. Taki atak miałby katastrofalne skutki dla Polski, która zostałaby bezpośrednio narażona na nuklearny kontratak. Kukliński podejmuje decyzję o współpracy z amerykańskim wywiadem. Pod pseudonimem „Jack Strong” przekazuje szefowi CIA w Polsce (Patrick Wilson) informacje na temat dalszych planów militarnych ZSRR. Kolejne miesiące wyczerpującej psychicznie współpracy z wrogim wywiadem coraz bardziej zagrażają życiu Kuklińskiego i jego rodziny. Szybko staje się jasne, że pozostając w kraju nie będą bezpieczni.

Ponad pięć lat trwały przygotowania do realizacji tego opartego na motywach prawdziwej historii oficera Wojska Polskiego Ryszarda Kuklińskiego filmu Jack Strong. Opłaciło się, a efekt finalny okazał się sukcesem. Szpiegowski thriller zwracał uwagę realizacją, dzięki której na dużym ekranie znakomicie prezentowały się lata 70. Polski ubiegłego wieku. Jack Strong przypomniał postać Kuklińskiego i rozpoczął na nowo dyskusję o roli, jaką odegrał we współczesnej historii Polski. W filmie wystąpili również Maja Ostaszewska, Zbigniew Zamachowski, Dagmara Domińczyk, Piotr Nerlewski i Józef Pawłowski.

Po czterech latach spędzonych w więzieniu na wolność wychodzi Franz Maurer (Bogusław Linda). Podejmowane przez niego próby podjęcia legalnej pracy kończą się niepowodzeniem. Z pomocą przychodzi dawny znajomy, handlarz bronią Radosław Wolf (Artur Żmijewski). Wolf jest w trakcie finalizowania kolejnego interesu, którego zwieńczeniem ma być transport broni do ogarniętej wojną domową Jugosławii. Wcześniej jednak musi odebrać dług od rosyjskiej mafii, w czym ma mu pomóc Maurer. Franz namawia do współpracy starego kolegę z policji: Waldka Morawca (Cezary Pazura). Morawiec zgadza się na propozycję, szczegóły dalszej akcji przekazując do dawnego przełożonego majora Bienia (Aleksander Bednarz). Wolf, Maurer i Morawiec wyruszają na spotkanie z rosyjskimi mafiosami.

Dwa lata po ogromnym sukcesie pierwszej części Psów, bohaterowie filmu powrócili w jego kontynuacji. Psy II: Ostatnia krew w przeciwieństwie do poprzednika nie miał ambicji pokazania czegoś więcej niż tylko rozrywkowe kino pełne efektownych scen i kolejnej porcji charakterystycznych dla twórczości Pasikowskiego „tekstów”. Do słownika widzów przeszły kolejne powiedzonka, m.in. „Gdy to załatwimy, to reszta jest łatwa jak kobiety”, „Wy nie jesteście złe. Wy jesteście tylko bezdennie głupie!”, „I co mi jeszcze powiesz? Zimno jest?”, „Ja tylko szampan i kawior”. W filmie Psy II: Ostatnia krew wyraźnie pobrzmiewa inspiracja kinem Quentina Tarantino, w szczególności jego debiutanckim filmem: Wściekłe psy.