Najlepsze filmy o egzorcyzmach i opętaniach – ranking horrorów o mrocznych rytuałach kościelnych

Filmy o egzorcyzmach często stylizowane są na dokumenty, chociaż nie zawsze opierają się na faktach. To zabieg, który sprawia, że fabuła staje się jeszcze bardziej przerażająca. Mroczna tematyka z siłami zła w roli głównej przeżywała swoje apogeum na początku XXI wieku. Wtedy cały świat usłyszał o Anneliese Michel, do której odwołują się słynne „Egzorcyzmy Emily Rose”. Trzeba jednak przyznać, że do tej pory nie pojawił się tytuł, który tak mocno obezwładnia i trzyma w napięciu jak kultowy „Egzorcysta” z 1973 r.

Spis treści:

1. Egzorcysta (1973) – najlepszy horror wszech czasów
2. Constantine (2005) – film o walce z duchami na podstawie komiksu
3. Obecność (2013) – pierwszy tytuł z popularnego uniwersum
4. Egzorcyzmy Emily Rose (2005) – horror oparty na prawdziwej historii
5. Lament (2016) – koreański film o opętaniu przez demony
6. Egzorcysta papieża (2023) – historia obrzędów watykańskich
7. Pozostałe najlepsze filmy o egzorcyzmach, które uzupełniają ranking

Egzorcysta (1973) – najlepszy horror wszech czasów

„Egzorcysta” w reżyserii Williama Friedkina do dziś wywołuje ciarki na plecach. Jego fabuła opowiada o 12–letniej dziewczynce (Linda Blair), która w wyniku zabawy tabliczką ouija (używaną w seansach spirytystycznych) nawiązuje kontakt z duchem. Niematerialny byt przedstawia się jako Kapitan Howdy. 

Od tego czasu z dziewczynką zaczynają dziać się dziwne rzeczy. Jej matka (Ellen Burstyn) zwraca się o pomoc do lekarzy, jednak są oni bezradni wobec zjawisk paranormalnych. Postanawia skontaktować się z egzorcystą. Walki z siłami zła podejmuje się ksiądz Damien Karras (Jason Miller) i ojciec Merrin (Max Von Sydow) – duchowny doświadczony w sztuce wypędzania ich z ludzkiego ciała. Odprawiając mroczne rytuały nad Regan robią wszystko, aby wypędzić ducha, który zagnieździł się w jej ciele.

Film jest jednym z nielicznych tytułów w ramach kina grozy, które zostały nagrodzone na ważnych międzynarodowych festiwalach. Otrzymał 2 Oscary i 4 Złote Globy w 1974 r. W kolejnych latach powstały kontynuacje:

• Egzorcysta II: Heretyk (1977) – akcja filmu rozgrywa się po zagadkowej śmierci ojca Merrina. Kardynał wyznacza ojca Lamont (Richard Burton), która ma zbadać jej przyczyny i sprawdzić, czy Regan (w tej roli ponownie Linda Blair) po raz kolejny nie padła ofiarą demona. Reżyseria: John Boorman,

• Egzorcysta III (1990) – w tej części dochodzi do tajemniczych zbrodni. Jedną z ofiar jest chłopiec, którego policja znajduje na krzyżu z odciętą głową. Ślady prowadzą do człowieka opętanego przez demony. Reżyser: William Peter Blatty.

Ocena na Filmwebie: 7,5.

Constantine (2005) – film o walce z duchami na podstawie komiksu

Kolejny tytuł – „Constantine” jest pełnometrażową ekranizacją amerykańskiej serii komiksów pt. „Hellblazer”. Główny bohater, John Constantine (Keanu Reeves) posiada niezwykły dar rozpoznawania złych duchów. Wyczuwa je i walczy z nimi przy pomocy świętych relikwii lub tradycyjnie – używając siły. 

Pewnego dnia zgłasza się do niego detektyw Angela Dodson (Rechel Weisz). Chodzi o pomoc w rozwiązaniu zagadki śmierci jej siostry – bliźniaczki. Razem przeprowadzają śledztwo w sprawie, w którym nie sprawdzają się standardowe metody.

Keanu Reeves wystąpił w „Contantine” na prośbę fanów po sukcesie trylogii „Matrix”. Film jest debiutem reżyserskim Francisa Lawrence’a.

Ocena na Filmwebie: 7,4.

Zobacz także: Filmy o superbohaterach – TOP 10 najnowszych produkcji

Obecność (2013) – pierwszy tytuł z popularnego uniwersum

Głównymi bohaterami filmu są Ed (Patrick Wilson) i Lorraine Warrenowie (Vera Farmiga) – para zajmująca się badaniem zjawisk paranormalnych. Pewnego dnia dostają zgłoszenie od rodziny mieszkającej na odległej farmie. Roger (Ron Livingston) i Carolyn Perron (Lily Taylor) przeprowadzili się tam, aby zaznać spokoju i wychowywać córki z dala od niebezpieczeństw. Jednak okazuje się, że w domu mają miejsce zdarzenia, które wskazują na obecność duchów. 

Warrenowie odkrywają, że dawną mieszkanką posiadłości Perronów była wiedźma o imieniu Bathsheba. Dochodzą do wniosku, że jedynym ratunkiem są rytuały, do przeprowadzenia których potrzebna jest zgoda Kościoła.

Film w reżyserii Jamesa Wana rozpoczyna Uniwersum Obecności, w którego skład wchodzą popularne horrory:

• Annabelle (2014) –  historia lalki, która staje się bramą dla demonów do świata żywych. Reżyseria: John R. Leonetti,

• Obecność 2 (2016) – bezpośrednia kontynuacja filmu z 2013 r. Tym razem para badaczy duchów dostaje wezwanie do nawiedzonego domu w Londynie. Reżyseria: James Wan, 

• Annabelle: Narodziny zła (2017) – kolejna opowieść o demonicznej lalce, tym razem w reżyserii Davida F. Sandberga,

• Zakonnica (2018) – horror, w którym ojciec Burke i siostra Irene badają przyczyny tajemniczej śmierci siostry zakonnej z Rumunii. Reżyseria: Corin Hardy,

• Topielisko. Klątwa La Llorony (2019) – historia samotnej matki i jej prześladowanych przez zjawę dzieci. Reżyseria: Michaela Chaves,

• Annabelle wraca do domu (2019) – w tej części sprawą demonicznej lalki zajmują się słynni demonolodzy z kultowej „Obecności” . Reżyseria: Gary Dauberman, 

• Obecność 3: Na rozkaz diabła (2021) – ponownie widzimy w akcji Eda i Lorraine Warrenów. Tym razem badają serię zbrodni, które prawdopodobnie zostały popełnione w wyniku opętania. Reżyseria: Michael Caves.

Ocena na Filmwebie: 7,4.

Egzorcyzmy Emily Rose (2005) – horror oparty na prawdziwej historii

W zestawieniu najlepszych tytułów nie sposób pominąć mrożących krew w żyłach „Egzorcyzmów Emily Rose”. Film powstał na motywach prawdziwej historii młodej Niemki. Dziewczyna urodziła się w 1952 r. w Leiblfing, w bardzo religijnej rodzinie. W wieku 16 lat zaczęła mieć napady epilepsji. Zaraz po nich pojawiły się wizje, w których Anneliese widziała diabelskie twarze i słyszała głosy. W czasie napadów niszczyła dewocjonalia, a w dalszym etapie na jej ciele zaczęły pojawiać się niegojące się rany, uznawane za stygmaty. 

Dziewczyna zmarła w wieku 24 lat po wielokrotnie odprawianych egzorcyzmach. Na motywach historii opisanej przez antropolożkę prof. Felicitas D. Goodman powstały trzy filmy fabularne i jeden dokument –  „Egzorcyzmy Anneliese Michel” z 2007 r. 

W filmie fabularnym adwokat Erin Bruner (Laura Linney) występuje przed sądem w obronie Kościoła i księdza (Tom Wilkinson), który przeprowadzał egzorcyzmy na Emily (Jennifer Carpenter). 

To jeden z najbardziej popularnych obrazów w historii kina grozy. Film w reżyserii Scotta Derricksona zdobył nagrodę na festiwalu Saturny w kategorii: najlepszy horror w 2006 r. 

Ocena na Filmwebie: 7,0.

Lament (2016) – koreański film o opętaniu przez demony

Akcja filmu „Lament” rozgrywa się w niewielkiej koreańskiej miejscowości. Spokojny byt mieszkańców zakłóca seria nagłych zgonów i chorób, które prowadzą do szaleństwa. Sprawę bada zupełnie nieprzygotowany do śledztwa lokalny policjant, Jong–goo (Do–won Kwak). Akcja nabiera tempa w momencie, gdy okazuje się, że jego córeczka również została opętana.

Film w reżyserii Na Hong–jina łączy w sobie kilka gatunków – kryminał, horror i czarną komedię. Dla kina europejskiego jest to egzotyczne połączenie – w filmach koreańskich nie dziwi nikogo. Warto zajrzeć pod płaszcz mrocznego humoru, aby odkryć uniwersalny przekaz o naturze szaleństwa i walce dobra ze złem. 

Ocena na Filmwebie: 6,9.

Egzorcysta papieża (2023) – historia obrzędów watykańskich

Zestawienie filmów o egzorcyzmach zamyka jeden z najnowszych tytułów – horror w reżyserii Juliusa Avery’ego. Jest to historia księdza – ojca Gabriela Amorth (Russell Crowe), który był ich głównym wykonawcą z ramienia Watykanu. Na zlecenie papieża (Franco Nero) zostaje on wezwany do zbadania sprawy opętanego chłopca. Przy okazji odkrywa spisek, ukrywany przez wiele lat przez Stolicę Apostolską.

Film oparty jest na prawdziwej postaci i historii księdza Gabriela Amortha, który w czasie swojej posługi odprawił ponad 100 tysięcy egzorcyzmów. Duchowny był także autorem licznych publikacji na ten temat. Wiele stało się światowymi bestsellerami. Duchowny zmarł w 2016 r. w Rzymie w wieku 91 lat. 

Ocena na Filmwebie: 6,4.

Zobacz także: Najciekawsze filmy biograficzne o gwiazdach, sportowcach i politykach

Pozostałe najlepsze filmy o egzorcyzmach, które uzupełniają ranking

Poniżej lista innych strasznych filmów o duchach i obrzędach wypędzania, które warto obejrzeć. Kolejność chronologiczna:

1. Ostatni egzorcyzm (2010) – film w reżyserii Daniela Stamma, w którym znany egzorcysta – wielebny Cotton Marcus, na potrzeby filmu dokumentalnego, wykonuje swój ostatni rytuał wypędzania,

2. Zbaw nas ode złego (2014) – horror kryminalny, w którym sprawę tajemniczych morderstw policjant z wydziału zabójstw, Ralph Sarchie i ksiądz – egzorcysta. Reżyseria: Scott Derrickson, w rolach głównych: Eric Bana i Édgar Ramírez,

3. Veronica (2017) – hiszpański thriller w reżyserii Paco Plazy. Fabuła opowiada o nastolatce (Sandra Escacena), która nieuważnie skorzystała z planszy do wywoływania duchów,

4. Krucyfiks (2017) – horror o księdzu, który trafia do więzienia za zabójstwo zakonnicy, z której ciała wypędzał demony. Reżyseria: Xavier Gens,

5. Sanktuarium (2021) – film o walce aniołów z demonami. Główną bohaterką jest głucha dziewczynka (Cricket Brown). Najpierw nawiedza ją Matka Boska, dzięki której odzyskuje słuch, a następnie staje się ofiarą Szatana. Reżyseria: Evan Spiliotopoulos,

6. Ostatnia wieczerza (2022) – polski horror w reżyserii Bartosza M. Kowalskiego. Do położonego na odludziu klasztoru, który działa także jako ośrodek dla opętanych, przybywa młody policjant, Marek (Piotr Żurawski). Rozpoczyna śledztwo w sprawie tajemniczych przestępstw.